It had been 3 years  since I left Monaragala so I wanted to pay a visit to refresh my memories. On our way we decided to visit an unknown mini Worlds end close to Haputhale. Close to Thotulagalla there was a board saying Thotulagalla ridge. So we took a road through the estate close to Thotulagalla church for about 500m’s where we halted our vehicle. From there onwards it was a 10 minute walk to the summit point with a 270 degree view towards Udawalawe basin.

From here we went towards Dambethenna and headed towards Lipton seat which turned out to be a wrong decision. Since it was  school holidays the road was blocked at many places and the worst part was limited parking space at Lipton seat. The  visit was a very brief one since parking was an issue.

View from Haputhale

.

Thotulagalla mini WE

on the way to ridge

the drop of 700m

the drop

Lipton seat side

the vantage point

wellawaya side

Koslanda

udawalawa side

the drop

pano

.

the ridge

.	view from lipton seat

From Lipton seat I took the Bandarawela road and from there I headed towards Poonagala. Winding roads around the tea country provided some stunning scenery which I missed alot. Passing Poonagala school we came to the junction where 3 roads could be found and took the road towards Pilkington point which was the center road. The road up to Pilkington point could be manged carefully by a good ground clearance car.

view from pilkington point

.

wellawaya

Ali kota oya

Pilkington point

.

met few friends

From There onwards we went towards Millenium point and to get to it one needs to go along the uphill road until the 3way junction is met and from there we took the left hand road. The road condition is in terrible condition up to the summit. The road ends 100m’s before the summit and from there onwards it was a short walk. Fortunately there wernt any elephants that day. In 2009 we were greeted with mist providing no view but this time it was the opposite. The splendid view was a treat for our eyes and we enjoyed the view for 30 minutes before departing back. On our way back we took the Koslanda road towards Monaragala to reach our final destination.

halted close to Millenium point

on our way

view from millenium point

Wellawaya and wadina hela

Ali kota oya reservoir

Ali kota oya reservoir

the range

.

towards Namunukula

elephant dung of koslanda jumbos

millenium point

.

pano

us

.

Nayabedda

wow

.

wellawaya

It was a colorful day that we all were gathered  to have a new experience. Like wise my 1^st report walimba hela this time also i was counting days since nearly one year for this memorable hike. As shaminda ayya mentioned many times about sri pada adaviya i was wondering about places where we can see some exploring things to collect new memories. On the list i found places and Hinpiduruthalawa is a one of very important place to me personally,

Before the hike i collected some details’ about the mountain and what i was highly informed was not to do it on rainy season’s i wait many time and then we started to plan the journey. Before the journey i checked about the range completely from every sides and then we selected to do it from dikellakanda side. Then i found there is slip beyond the mountain and it cant be identified correctly of the view from sri padaya. Then i again and again checked the Google terrain map and also satellite view and made path by Google earth to the base of the highest peak then after for the highest point. This mountain has large range and we went into highest point. The lower peak is situated near to the dikella kanda side and those people in that are called that point Muwa penna gala.

As we all were watching the day came and we all gathered to the deraniyagala town to catch the 5.15 p.m bus to Kendalanda. Our plan was to stay Yatiwala ( Hansamali’s aunties home ) and tomorrow start the hike. So as we got to know from malitha and our friend sakale after 5.15 bus then we had 7 p.m bus to kendalanda. so when i came to deraniyagala our friends have got everything that should be with us to make our hike and i had only to get on to the bus. After one and half hour journey we got off from the bus and went to our malitha’s home to have tea. Some of our members unplug the Cokowa and ate. Then we went to our stop at night and i, supun and lakmal with sakale’s uncle went to inform the cab driver uncle to about the time that he come on to pick up from place where we were at that night.

After that day we awake early and on that time bole has got up and was helping to sakale’s auntie to prepare our food. At Time that we informed our cab was arrived to the place and all were got into it and we say bye and also thankful to sakale’s auntie and uncle.

At about 9.00 a.m we came to Dikellakanda last house and sakales’s friend inform them that we are going to enter the forest and gave the permission also. So they informed us to not bring Meat’s or some other related ‘ Pili Jathi ‘ into forest and be mind to our words. Then after we bring our bags ,tent and every other related tools and start the hike to find the river. After finding it sakales uncle and cab driver uncle went from us and we start to get our break first. As it is a dangerous, adventures and tough hike we planed to be strong 1^st day with filling our stomach with rice. So we bought rice to have break first and for lunch. At About 10 A.M after getting break first i and others prepared to start our hike. As sakales friend told we were able to walk via deraniyagala sri pada road to get into our tracking point. We were planned to go uphill with the water stream but on that information it was good to go via sri pada road to the point we expected to enter the tracking road.

We came More than 2km to until we find the point that we expected to enter the forest. There is a water stream and it is coming from the base of highest point of hinpiduruthalagala and it stars from the slip that i mentioned before in this report. So as we planed we started to tracking from there to up side near to the water stream and there is no any foot path and even we cant see we are at near the mountain also.Then all the parts on that time handled by the tracking , map and compass, Plan was made to go to uphill via the plateau but as supun said we went near the mountain rocky part because we had known how ever we want to climb up, so tried up keep the mountain with us to check somewhere that we can go up hill.

Cocowa

Going to dikellakanda

Coming to tea factory

At the special point

Forest reserve

Junction

Hinpiduruthalawa from dikellakanda

Muwa penna gala and can you see the highest point far away

Supun at the bussiness

Forest

Here we are

.

Sri pada road

our path with water

Rock balance

Supun memory

The route mark

Pure water source

Nice place we found

Nice place we found 2

MMmhhh

Malith with fall

.

.

.

.

.

.

Hidden beauti 2

Hidden beauti 1

Filling

Cold and pure water

Bole sleeping

Beautiful

beauti

.

.

.

4 feet above earth

im looking at the range

We are at the pletue

woww

Waterfall

I had drown the tracking from up side of hump that front of the highest peak. But when we go to climb that supun said we are deviating from the mountain and all were agreed to go more distance with the stream and near to the mountain because now we are at the base of the highest peak. So i have planed to Climb untill Highest peak and as the time then we are coming to that hump and camp on there, and next day to go down.

But hike was very risky and adventures that mean very tough. so time go away from us when we watching it.so it was about 5.00 p.m and the hole forest was getting into dark. Then we planed to speed our walk and we try to go uphill as we can because now we are at the middle of highest point all we have to do is going uphill. so we were hungry and got our packed lunch before getting tined.

But it was not easy, we used rope some times climbed the trees and those places have 70 dirge slope to everywhere. we all were very awary but we can not stop there because at those places we cannot stand with our legs we were hugging the rock of mountain and go uphill some times with help of mana buches. suddenly we saw the udamaluma with the cloudy sky.it was very beautiful seen and i preached please help us.i know all of us was wish to go our target safety

From the front the mighty mountain of dikella kanda is called Peduruthalawa or maha piduruthalawa. it has big slender area and it is very beautiful like hinpiuruthalawa but the shape of those mountains was different from each other.

Suddenly darkness arrived and we turn on our flash lights and start the night hike. Lucky we were able to find a way to go uphill via some trees and bushes not like that slippery rocky area.so lakmal was the leader and he go uphill via some bamboos and many kind of trees actually we hadn’t know what kind of trees because there was no any place stay. every places are with big slop so i again again check the map then we walk then check the map and walk so i tried to stay focus our team member’s moral with saying its ony half and hour lets go like that specially our girls. We used gloucose,dextrose,green apple,chocolate to be strong but limit had come. so we discussed to put our tent where the 1^st  flat area we met.

After doing one of strong part of the hike we came some flat area and we were very closed to highest point but every one wanted to stay at somewhere where we can put our tent and rest on that night then after do what ever in our plan.when i checked the map it was very near however we found a place and discussed to put our tent on there.But lakmal went to the top and then he called to us there is best place to put tent and come. so we start our hike again and after half and hour we came into the highest peak and the highest point of hinpiduruthalagala. I was very happy and when i checheked others faces i knew they also.then we watched the time and time was near to 10.00 P.M.

So we put our tent quickly and bole and others start to make our dinner. And start to check our body because even though it was not a rainy session but the leaches were very active. so after checking leach attacks we spray salt around our tent to decrease the leach attack. After the 9 hour hike Then we got sleep

on the way scenery

At the bambo forest

At the forest

Getting rest

Its hard to go via the forest 2

Its hard to go via the forest

Its me

Lakmals selfi

Leaches

Making marks

Marks of elephant 2

Marks of elephant

Getting strong

One next day I heard lakmal and bole and every one expect me had got out and they were preparing office.

Then i got up and sun was coming up, i can see the sunshine and it was very beautiful to see. After having break first and coffee with milk we all go to see the beauty of top.there is a rock in the middle of highest point and mist is going away.then we able to see some around and it was not clear around as we saw yesterday while we were coming. we spent some time on the top and came to tent.

Now the main problem what’s is the road we follow to go downhill because we know as it was short but we cant go via that path we came to top.it was very danger route and a i wanted to inform all who reading this ,if you plan to go up,1^st come to base of that water source until you find bamboo forest then climb up on that road.

We planed go to the backside of peak and go across the rocky part we want to go around even though the route get more distance so as we planed started the hike to go down.

So quickly we prepare to go down because now we know we have go long distance to dikellakanda entrance point. we came to the backside of peak and forest is clear on that side we were able to see some paths also had been arranged to mountain top. so some of our members told sometimes may people come to top and that’s why this paths have been arranged but after few minutes we got the answer and we all were shocked because those were elephants route and their marks are everywhere.

It should be the route that elephants follow to eat the rosa una bata that planted top of the mountain backside. so we hurry to get somewhere from this area because no one was talking even i.some bamboos ware carped very recently.

Then after we came to the base of the water source and we were at the bambo forest then we fulfill our bottles and not to stay on that area and start again to go until find the tracking. Now i know last day we followed short cut because still we didnt come to meet the tracking route and it is far away. lakmal got the lead again and we follow him . I told him to which side we want to go. He did major part of the hike because this forest has some places covered with bamboo or underwood. it was very difficult to make a path on that forest sometimes we came four feet above from earth because that much that bamboos and Underwood tress are tickness. how ever when we find the tracking we had spent 3 hours or 4.then try to make hurry and now we are going with water stream to dowhill. i had known this water source is the source that going where we start our climb day before. when i checked the map we were at the  plateau so water source is going via this area and mix with river. we came to the point day before where we start our hike and now we want to follow sri pada road to go to the river crossing. It was 10 hours to came down from the top.

We got some pictures, wash our self and specially we preached and thank god and everyone we protected in this sensitive mountain.

We came to the river and bath on there then walk another 6km to to maliboda tea factory. then we hired a 3 wheel and came to maliboda wheel park.Bole and sakale say good bye and went them to sakales aunties home.I, lakmal, supun and malith get into 3 wheel and came to deraniyagala to catch the last bus to awissawella. malitha got into kendalanda bus and we got into last bus to awissawella.

Maliboda to deraniyagala they hire 1400/= rupees by come to 3 wheel and road is not good. last bus from maliboda tea factory at 4.30 p.m

We are at the top

The gang

Supun

Sun shine at the top

Sun shine at the top

Sun shine at the top

Sun shine at the top

Sun shine at the top

Sun shine at the top

Members at the summit

Huuuureeeh

Getting ready to go down

At the top

Coming back

Finnaly we are at the road

Magala oya

දුම්බර වනපෙත යනු මධ්‍යම කඳුකරයේ උතුරු හා ඊසාන දිග මායිම්ව වන්නට පැතිරුණු ජෛව විවිධත්වයෙන් අනූන වනපියසකි. දේශයටම අනන්‍ය වූ ශාක වර්ග, මල් වර්ග සේම සත්ව වර්ග ජීවත් වන මෙම අඩවිය හෙක්ටයාර දහස් ගණනකින් යුක්ත වේ. විවිධ හැඩතල ගත් කඳු ශිඛර, පතන හා තැනිතලා සේම අලංකාර දිය ඇලි සහ ජල පෝෂක ප්‍රදේශ රැසකින් පරිපූර්ණ නක්ලස් වනපියස ප්‍රධාන වශයෙන් මාතලේ හා මහනුවර දිස්ත්‍රික්කවලට අයත් වේ.

වනයට ඇතුළුවීමට බොහෝ පැති ඇතත් සම්මත වශයෙන් පැති 3ක් වන සංරක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් සකස් කොට ඇත. සම්මත සංචරණ මාර්ග (Nature Trails) කිහිපයක්ම පවතින නමුත් ඒ හැර බොහෝ ඉසව් ගවේෂණයට සහ සුන්දරත්වය විඳීමට බොහෝ ක්‍රියාද‌ාම සංචාරකයෝ ඇල්මක් දක්වති. නකල්ස් වනපෙ​ෙත් උසම කන්ද වනුයේ ගොම්බානියා වන අතර පසු තැන නකල්ස් කන්දට හිමිවේ. නකල්ස් හි උසැති කඳු දහයෙන් සය වන තැනට ඇති තුන්හිස්ගල යනු අපූරුම හැඩයකින් යුතු කන්දකි. විටෙක එය සිරිපා මහගිරි දඹ ලෙස උස්ව ඉහළට එසවුණු කන්දක් ලෙස පෙනෙන අතර විටෙක තුන් හිසකින් ළඟා විය හැකි කන්දකි. ‘‘තුන්හිස’’ යනු කන්ද පැති 3කින් යුතුව මධ්‍යගතව ඉහළට එසවීමයි. මෙම කන්ද පිහිටියේ දුම්බර වනපෙතේ ජනාවාසවලින් ඈත් වූ සහ වනපියසක් තුළය. එම නිසාම මෙහි ළඟා වීමට දවසක් පමණ වැය වෙන අතිශය දුෂ්කර ගමනක යෙදීමට සිදුවේ.

මහනුවර සිට වත්තේගම හරහා පන්විල පාරේ පැමිණෙන විට ගොම්බානියා, යකුන්ගෙ ගල, කිරිගල්පොත්ත, නකල්ස්, කන්දසාමිගල, හුන්නස්ගිරිය කන්ද, සෙල්වකන්ද වැනි දැවැන්ත කඳු පන්ති දැකගත හැකිය. තවද තවලිය වැටුණු ඇල්ල, හුළුගඟ ඇල්ල, සාරි ඇල්ල, ජෝඩු ඇල්ල, රහස් ඇල්ල, වැනි ඇලි රාශියක් මේ අවට පිහිටා ඇති බැවින් එහි සුන්දරත්වය ද කාටත් විඳිය හැකිය. පන්විල පාර අවසන් වනුයේ බඹරැල්ල යන ග්‍රාමයෙන් වුවද තව දුරටත් එම මාර්ගය ගෝමරය හරහා රංගල සහ තංගප්පුව ඔස්සේ තෙල්දෙණිය දක්වා දිව යයි. කෙසේ හෝ බඹරැල්ලට සේන්දු වීමට ප්‍රථම ලෙබනන් වතුයායට ගමන් කරන අතුරු මාර්ගය ඔබට වම් පසින් දැකිය හැකිය. තුන්හිස්ගල ගමන ඇරඹීමට නම් ඔබට මෙම ප්‍රදේශයේ අවසන් මිනිස් ජනාවාසය වන ලෙබනන් වතුයාය පසු කිරීමට සිදුවේ.

ලෙබනන් වතුයායේ කෙළවර එනම් නකල්ස් මායිම තුළ ඇති රත්නගිරිය වත්ත මතින් වනයට ඇතුළු විය යුතු අතර නකල්ස් ප්‍රේරණ කලාපය එතැනින් අවසන් වේ.

තේ වතුයායකින් වැසුණු මල්ගුඩ් හන්දිය පසුකර කම්කරු නිවාස පේලි අතරින් ලෙබනන් වත්තේ දිය ඇලි යුගලයක් නරඹාම අප ඉහළට ඇදුනේ රත්නගිරිය වත්ත වෙතය. අහස් කුස හොඳින් නිලට දිලුණු බැවින් බටහිර ප්‍රදේශයට වන්නට බතලේගල, අලගල්ල, හුන්නස්ගිරිය, අරංගල වැනි කඳු වැටි පවා දැක ගැනීමට ලැබුණි. ක්‍රමයෙන් උස් බිමක් වෙත අප ඇදෙන්නට වූ අතර වන පියසට පිවිසීමට පෙර හමුවන අවසන් වතු නිවාසයත් පසුකර අප මාන කැලය මැදින් ඉහළට ඇදුනේ කූඩැල්ලන්ට විසඳුම් අරගෙනමය.

දුම්බර අඩවියේ සංවේදී පරිසර කුලය, තුන්හිස්ගල සිට ගොළුබානියා සහ දූවිලි ඇල්ල අතර විහිදී ඇති අතර අනෙක් පසින් තුන්හිස්ගල අලුගල් කන්ද සහ නකල්ස් කඳුවැටිය හරහා රත්නගිරිය තෙක් විහිදී ඇත. එම ඉසව් තුළ තවමත් මිනිස් පය නොතැබූ හිස්ව පවතින අතර එම ගමනාන්ත අතිශය දුෂ්කර හා අවදානම් බව ගම්වැසියන් අපට පවසන ලදී. තවද මාඋස්සා ශාක, දෙබර කූඩු වැනි උපද්‍රව්‍ය වලින් පරෙස්සම් වන ලෙසට ඔවුන් විසින් අපට පවසන ලදී. ක්‍රමයෙන් අප රත්නගිරිය වත්තේ කෙළවර පිහිටි රත්නගිරිය කන්ද අසලට පැමිණ වටපිටාව අවසන් වරට නිරීක්ෂණය කළේ තව මොහොතකින් ඝන වන පියසට ඇතුළු විය යුතු හෙයිනි.

හා හා පුරා කියා වන ලැහැබට රිංගාගත් අපව පිළිගැනීමට කූඩැල්ලන් සූදානම් ව සිටි බැවින් ලේ දන්දීම මගින්ම වියැකී යන අඩි මාර්ගය දිගේ අපි ඉදිරියට ගමන් කළෙමු. මුළු වනයම එක රොත්තට වැල්, ශාක පත්‍ර සහ කඳන් වලින් පිරී තිබුණි. අධික තෙත් ගතියක් පැවතුණු එම වනයේ ඉහළ අහස් කුස පවා වැහිබර ගතියෙන් යුක්ත විය. මද වේලාවක් අප එම ඉසව්වේ ගැවසුණු පසු නැවතත් විවෘත ප්‍රදේශයකට පැමිණියෙමු. එම කන්ද හුළං කන්ද වන අතර අධික සුළං ප්‍රවාහයක් අපට ද විදීමට හැකි වුණි. තවද එක් පසෙකින් නකල්ස් කඳුවැටියේ ඉදිරිපස වන දුර්ගය පෙනෙන අතර බැලු බැල්මට එහි යාමට සමතෙකු මෙරට පහළව ඇත්දැයි සිතිය හැකි තරම් දුර්ගයක් එහි දැකිය හැකි විය. නකල්ස් වනපෙතේ ලකේගල, උයන්ගමුව, අළුගල්ලෙන, යහන්ගල වැනි ප්‍රදේශවල පවතින රාවණ, පුවත සබැඳි කටකථාවක් යන්තමින් අපගේ කණ වැකුණ ද ඒ පිළිබඳව ලෙබනන් වත්තේ කිසිවෙකුත් නොදන්නා බව අපට පෙනුණි.

තුන්හිස්ගල කන්දේ සිට ආසන්නතම ගම් වනුයේ මීමුරේ සහ ලෙබනන් වත්ත වේ. නමුත් එ් සඳහා ද කන්දේ සිට කි.මී. 10කට වැඩි දුරක් පවතියි. කෙසේ නමුත් තුන්හිස්ගල එක් පැත්තක් මහනුවරටත් අනෙක මාතලේටත් අයිතිය.

හුළං කන්දෙන් පිටත් වූ අප නැවත පිවිසියේ මහ වන රොදකටය. අප සියලු දෙනා එකා පසුපස සීරුවට අවධානයෙන් ගමන් කරන්නට වූයේ සර්ප අනතුරු තිබිය හැකි බැවිණි. කිලෝමීටර් කිහිපයක්ම අප ගමන් කළේ බොහෝ දිය දහරාවන් හරහා යමිණි. විටෙක අප දුටු දිය දහරාවන් අසල තිබූ කුඩා දිය ඇලි මීටර් 5කට වඩා උස්විය. මෙම ප්‍රදේශය තරමක් සංවේදී බවක් දන්වන්නේ ප්‍රධාන වශයෙන් ජල පෝෂක ප්‍රදේශයක් වන බැවිනි. මන්ද අප සෘජුවම ලෙබනන් වත්තේ සිට ඉතාමත් දිගු කඳුවැටියක් හරහා ගමන් කරන්නේ තද වනපියසක වන බැවිනි. කුඩා ගොළු බෙලි විශේෂ, අංකටුස්සා වැනි උභය ජීවීන් මෙම ඉඩම්වල සිටින බැවින් අපි සෑමවිටම සම්මත අඩි මාර්ගයේ පමණක් ගමන් කළෙමු.

විටෙක අප සිටි වන පියසම සුදුපාට මීදුම් වළාවන්ගෙන් වැසී ගියේ දැඩි ගුප්ත බවක් ඇතිකරවමිනි. අන්ධකාරය පවා රජයන දහවලක දසතම ගහකොළ වලින් වටවූ බිමක අප සිටින බව මතකයේ තබා ගත්තේ අපගේ නැවතුම්පොළට තවත් බොහෝ දුර ඇති නිසාවෙනි. ලද සුළු මොහොතෙ දී පවා ගිමන් හැරි පිරිස පුරා හෝරා තුනකට ආසන්න ගමනකින් පසුව ළඟා වූයේ නකල්ස් වනයෙන් දැනට ඉතිරිව ඇති නටබුන්ව වල්වැදුණු එකම එනසාල් වාඩිය වෙතය.

එය හඳුන්වන්නේ කේ.එම්.පී (KMP) වාඩිය ලෙසය. එනසාල් යනු නකල්ස්වනපෙතේ තර්ජනාත්මක ශාකයකි. මීට වසර ගණනකට පෙර නකල්ස් රක්‍ෂිතයේ දැඩි වශයෙන් එනසාල් වගාව බෝ වුණි. මෙම Kmp වාඩිය සේම සම්පූර්ණ නටබුන් වූ හේමචන්ද්‍ර වාඩිය හා තවත් වාඩි කිහිපයක් මෙම ඉසව්වේ සහ රැහැන කෙටු පතන ආශ්‍රිතව පවතියි. එනසාල් යනු ජලය බහුලව උරාගන්නා ශාකයක් වීම තුළ එම වගාව නකල්ස්හි පරිසර සංයුතියට ඉතාමත් දැඩිබාධාවක් බව හඳුනාගත් පසුව රජය විසින් වන සංරක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව හරහා නකල්ස් වනපෙතේ එනසාල් වගාව තහනම් කරන ලදී. මේ එනසාල් සිද්ධිය ඉතාමත් සංක්‍ෂිප්තය. මෙහි එකී මෙකී නොකී සහ අදටත් සිදුවන කථාන්දර බොහෝමයක් වේ. කෙසේ නමුත් Kmp වාඩිය යනු කාමර 5ක්, මුළුතැන්ගෙයක්, සාලයක් සහිත විශාල නිවසක් බඳු වාඩියකි.

එනසාල් තහනම් වූවද තුන්හස්ගල පාමුල හා ඒ අවට තවමත් බහුල ශාක ව්‍යාප්තියක් දක්නට ලැබේ. Kmp යනු අපගේද දිගු ගමනක දිගු විවේකයක් ගැනීමට කදිම ස්ථානය විය. මුළුතැන්ගෙයි ලිපගිනි ​ෙමල වී තිබුණේ මේ අවට එනසාල් වගාකටයුතු සඳහා වරින් වර පැමිණෙන මහතුන් මාමා සිටිය හෙයිණි.

මෙතනට අප යා යුතු තුන්හිස්ගල කඳු මුදුන පෙනුනේ හරිම අපූරු ලෙසකිනි. මන්ද යත් එය දුටු මා හට එකවරම මතක් වූයේ අප්‍රසිද්ධ මාර්ගයකින් සිරිපා කරුණා කරන විට මහගිරි දඹ දුටු ආකාරයයි. තුන්හිස්ගල විටෙක සමනල කන්ද ලෙස ද පෙනෙන්නේ එහි වූ එම හැඩය නිසාවෙනි.

දුම්බර වනපෙත තුළ සංචරණයේ දී Kmp වාඩිය යනු බොහෝ වැදගත් ස්ථානයකි. මන්ද බඹරැල්ලේ සිට රැහැන කෙටු පතන හරහා මීමුරේට යාමට නම් වාඩිය හරහා යා යුතු අතර දූවිලි ඇල්ලට ද kmp සිට යා හැකි බැවිනි. කෙටියෙන් කිවහොත් බඹරැල්ලේ සිට මීමුරේ නාරංගමුව, රණමුරේ, වල්පොළමුල්ල, රඹුක් ඔළුව ආදි ගම්මානවලට යා හැකි දුෂ්කර මාර්ගයේ ප්‍රධාන මංසන්ධිය Kmp වාඩියයි. කෙසේ හෝ දිගු විවේකයක් ගත් අපි මහතුන් මාමාගේ කෙටි මග පෙන්වීමක් තුළින් තැලී පොඩි වී ගිය එනසාල් වගාව අතරින් තුන්හිස්ගල කඳු මුදුනට යා හැකි අඩි මාර්ගය අසලට ඇරලවා ගත්තෙමු.

තුන්හිස්ගල එක් කඳුවැටියක කෙළවරට එනම් ගැට්ටට අපි පැමිණියෙමු. මීටර 4ක් පමණ උසැති ශාක ව්‍යාප්තියක් තිබුණ ද සුළු ගමනකින් පසු අප අවතීර්ණ වූයේ විවෘත ප්‍රදේශයකටයි. මෙහි එක් පසෙක දැවැන්ත ප්‍රපාතය වූ අතර අනෙක් පස මහ කැලයේ පලමක් විය. මෙතැන් සිට මීටර් 500ක් පමණ කඳුමුදුනට වන්නට පිහිටි දුර තුළ ඇත්තේ කුරු/ පිග්මී ශාක ව්‍යාප්තියයි. මෙම කොටසේ ගමන මට සිහිවූයේ හක්ගල කන්දේ ගමනය.

තුන්හිස්ගල කන්ද ඉහළට නැග ගත් පසු සවස් යාමය ළංවත්ම වූ නිසා අප කන්ද නැවත බැසීමට සිතාගත්තේ අඳුරට පෙර මහ කැලය මැදින් දූවිලි ඇල්ලට යා යුතු වූ හෙයිණි. කෙසේ හෝ එනසාල් වනය මැදින් සීරුවට අප පැමිණියේ කලින් වර අපගේ සගයන් කිහිප දෙනෙකු වැරදීමකින් රෑහැන කෙටු පතන ආසන්නයට ගිය නිසාවෙනි.

මීදුම් සළු මගින් තුරු වදුලු අතර හිස්තැන් පුරවන විට එනසාල් අතු අප යන මග අහුරමින් තිබුණේ අපව තවත් එහි තියාගත්තාක් මෙනි. බොහෝ පිරිසක් කලින් කන්දට නැග්ග පස් පෙරළුනු මාර්ගය දැන් තවත් දුෂ්කරය. පඳුර පිටින්ම වැරෙන් අල්ලා නොගන්නට එනසාල් පෙර අතු මත යැපී පල්ලම් බැසීම අනතුරුදායක විය. කන්ද බසින විට ඉතා ඈතින් පැමිණෙන පිරිසව ද අපට පැහැදිලිව පෙනුණේ කුරු ශාක ව්‍යාප්තිය නිසාවෙනි. දුම්බර මිටියාවතේ හදවත බදු කොටසේ අහස් කුස සීරුවට හිරු රැස්වලට වනයට පතිත වීමට ඉඩදුන්නේ පෙර කතිකා කරගත්තාක් මෙනි. රෑ හැන කෙටුපතනටත් KMP වාඩියටත් පාර බෙදෙන ස්ථානයට පැමිණ අපි KMP වාඩිය දෙසට ගමන් කළෙමු. සිතියම්වලට අනුව දූවිලි ඇල්ලට යා හැකි පහසුම හා ළඟම මාර්ගය හේමචන්ද්‍ර වාඩිය හරහා වැටී තිබූ නිසාවෙනි.

රැහැන කෙටු පතන යනු මීමුරේ දක්වා ගමන් කළ හැකි දුෂ්කර මාර්ගය වේ. දූවිලි ඇල්ලට හෝ තුන්හිස්ගල හෝ වමාරපුගල මීමුරේ සිට යනව නම් අනිවාර්යයෙන්ම රැහැන කෙටු පතනට පැමිණිය යුතුය බොහෝ කාලවලට මෙම පතනේ වන අලි රජ කරති. මෙය අඩකවයක ආකාරයට පැතිරුනු ඉතාමත් කුඩා පතනක් බව තුන්හිස්ගල මුදුනේදී අපි දුටුවෙමු. පතන මුළුමනින්ම මාන පඳුරු වලින් වැසී පවතියි. කළු ගඟේ උපත දෙන වමාරපුගල පිහිටියේ රැහැන කෙටු පතනට පසෙකිනි. කෙටියෙන් කිවහොත් තුන්හිස්ගල සහ වමාරපුගල මැද පිහිටි රැහැන කෙටුපතනට දකුණු දෙසින් මීමුරේ ගම සහ උතුරු දෙසින් දූවිලි ඇලි හා මල්කිරිගොඩ කපොල්ල දක්වා දිගු විවෘත අවකාශයක් පුරා දුව යයි.

කෙසේ හෝ අප KMP වාඩියට ප්‍රථම මීටර 100 කට කලින් ස්ථානයකින් වනයට ඇතුළු වීමට තීරණය කළේ GPS සිතියමට අනුවය. එම මග දිගේ මීටර් 400ක් පමණ ගිය පසු අපි නටබුන්ව ගිය වාඩියක් අසලට ආවෙමු. එය හේමචන්ද්‍ර වාඩිය ලෙස හඳුන්වයි. මෙම ස්ථානයට තුන්හිස්ගල පෙනෙනුයේ සිරිපා කන්ද ලෙසිනි. යන්තමින් නටබුන් අතර පිහිටි එක් බිත්තියක වූ ජනෙල් කවුළුවකින් තුන්හිස්ගල දෙස බැලූ විට මතකෙට ආවේ මගගිරිදඹ පෙනුමම විය. හේමචන්ද්‍ර වාඩිය යනු එනසාල් වගාව නිසා විනාශ වී ගිය ඉසව්වකි. මෙහි KMP වාඩියේ මෙන් කිසිදු ඉඩක් නොවෙයි. ගරා වැටුණු බිත්ති සහ ඇතුළත පඳුරු වැටී වනරොද ගිලගෙන හමාරය.

පැය කාලක් පමණ අප එම ඉසව්ව විපරම් කළේ වන අලි ගැවසීම ගැන යම් හෝඩුවාවක් දැන ගැනීමටය. නමුත් වාසනාවකට එලෙස කිසිවක් අප දුටුවේ නැත. මෙතැන් සිට දූවිලි ඇල්ලට යාමට කිසිදු අඩි පාරක් හෝ දළ වශයෙන් මාර්ගය දන්නා කිසිවෙකු අප සමග නැත. එහෙයින් කල් තියාම අප GPS සිතියම් භාගත කරගෙන පැමිණියේ ඒ අනුව අපගේ නැවතුම් පොළට යාමටය. මෙම වනය ගැන කල්තියාම ගමේ පැරැන්නන්ගෙන් විස්තර අසා ගෙන ඊට සරිලන ලෙස සූද‌ානම්ව අපි පැමිණියෙමු.

මන්ද මෙම වනරොද කොපමණ සුන්දරත්වයක් ඉසිලුව ද ඒ හා ප්‍රමාණයෙන්ම අනතුරින් ද බහුල විය. මිනිස් සම මත ස්පර්ශ වීමට නුසුදුසු විෂ සහිත මාඋස්සා ශාක පිළිබඳවත් බහුලව පවතින බඹර හා දෙබර කූඩු පිළිබඳවත්, පොළොන්, තෙලිස්සා වැනි සර්පයින් ඇතුළු සෙසු අනතුරුදායක දේ මෙහි පවතින හෙයිනි. එම නිසාම නඩය එකාමෙන් එක ළඟින් යාමටත් පය තැබීමේදී වඩාත් කල්පනාකාරීව යාමටත් ශබ්දය අවම ලෙස පවත්වාගෙන යාමටත් එකඟව සිටියෙමු. එම නිසාම අප සැමගේ ඇස්, කන්, මනස සහ පංච ඉන්ද්‍රියන්ම වනය සහ වනය තුළ පවතින ගුප්ත නිහැඬියාව වෙත යොමු කරගෙන සිටියෙමු.

බඹරැල්ලේ සිට එන විට හමුවූ තෙත් බව මෙම ප්‍රදේශයේ දක්නට නොවීය. පොළව පුරා වැටුණු කොළ මඩ පැහැගැන් වී පය තබන විටත් ‘සරස්’ ගා හඬින් පොඩි වී යයි. මහරූස්ස ගස් කඳන් වටා අප දෙතුන් දෙනෙකු පමණ අත් අල්ලා සිටිය හැකි තරම් විශාල විය. ඈතින් ගල්කුට්ටි පෙනෙන්නේ නොසෙල් වී සිටින වල් අලි මෙනි. මහා පරිමාණයෙන් ශාක එක ළඟින් නොතිබූ නිසා බොහෝ විට යම් දුරකට වනය දැකගත හැකි විය.

පිටුපසින් පැමිණි අයගේ අවධානය නිසා ගස් මුදුනක තිබූ බඹර කූඩුවක් දැකගත හැකි විය. හීන්සීරුවේ ශබ්ද නොගා එම ඉසව්ව පැන යන විට වනය තුළ තිබූ පඳුරුමය ශාක වැඩි ඉසව්වකට යොමුවිණි. කෙසේ හෝ වන රොද පීර ගෙන සවස් යාමය පහුවන කණිසමේ හණි හණිකට පිය මැන්නේ රාත්‍රියට මෙම වනය අනතුරුවල තෝතැන්නක් වූ බැවිනි.මන්ද විෂඝෝර සර්පයින්, කොටියන් රජයන අඳුරේ අනතුරක් වුවහොත් පැය දහයක් යනතුරු කිසිදු මිනිස් වාසයකට ළඟා විය නොහැකි ඉසව්වක අප සිටි හෙයිනි.

Thanks for reading!

Sobasiri Team © 2018

Entering to the estate

Beauty of the estate

The path we came

Landmark of the path

Close to the Rathnagiriya part

Passing Rathnagiriya estate

Journey started, we can see the Rathnagiriya line houses

Scenic hike

Through Knuckles side

Rathnagiriya Mountain

Great place to camp

Mana through the wind

On the way to Hulang Kanda

Getting closer to Hulang Kanda

Entering to forest patch

Trees every where

Wild berries

Misty

Path was bit clear

its so fantastic

Misty forest

flowers

Path is clear

Environment

Mud areas

A small water spring

In to the wild

Streams are every where

Black lines

Reaching to KMP Wadiya

KMP Wadiya

Its getting old

The luxury kitchen of KMP

Target of the day seen

Rooms of KMP Wadiya

Rooms of KMP Wadiya

Rooms of KMP Wadiya

Water line

through Enasal plants

Crossing the last stream on the way to Thunhisgala from KMP

Target seen

Reaching to the ridge of the mountain

At the ridge of the mountain

Final part of the hike

Rehena ketu pathana and Wamarapugala

Alugal Kanda, Dumbanagala and Gerandigala side

Dead end

Feel it

We near the summit

We were lucky to have this clear weather

Lakegala seen at the summit

Hashila enjoying the hike

Closer view of Lakegala

Rehena ketu pathana is exactly like in Google maps

Time for a selfie

Knuckles 5 peaks and Alugal Kanda

Clear view of Lakegala peaks

Lake through the forest

Thunhisgala seen near Hemachandra wadiya

Full range of Thunhisgala

View from another side

We were there

From the Hemachandra Wadiya

​

.

.

1. සිරිපා වන්දනා ගමන ගැන කියන අඹගමු සෙල්ලිපිය

තථාගත බුදුපියාණන් වහන්සේ බුද්ධත්වයෙන් අට වෙනි වර්ෂයේදී මණිඅක්ඛිත නා රජුගේ ආරාධනයෙන් කැලණියට වැඩම කළහ. ඒ උන්වහන්සේගේ තෙවන ශ්‍රී ලංකාවට වැඩම කිරීමයි. එම අවස්ථාවේදී සුමන සමන් දෙව් රජුගේ ආරාධනය පරිදි බුදුපියාණන් වහන්සේ සමන්ත කූඨ පර්වත මුදුනේ මුනි සිරිපා පා පහසින් හෙළදිව පිවිතුරු භූමියක් බවට පත්කළ සේක.

එතැන් සිට අවුරුදු දෙදහස් ගණනක ඉතිහාසය පුරා අප ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධ ජනතාව මහත් බැතියෙන් සිරිපා වන්දනාවට වසරකට වතාවක් එකතු වෙති. අන්‍යාගමික බැතිමතුන්ද තම ආගමික පුණ්‍ය භූමියක් ලෙස සලකා සිරිපා වන්දනාව කරති.

මුහුදු මට්ටමින් අඩි 7360 ක් උසින් යුතු සිරිපා පුදබිම ශ්‍රී ලාංකික බොදුනුවන්ට පමණක් නොව ලෝක වාසී බොදුනුවන්ගේ මහත් වූ ගරු බුහුමන් ලබන ආගමික ස්ථානයකි. අප දන්න තරමින් පුණ්‍ය භූමියක් කේන්ද්‍ර කරගෙන වාර්ෂිකව සය මසක් සිදු කෙරෙන වන්දනා ගමන නම් සිරිපා වන්දනා ගමන විය හැක.

සමන්ත කූඨ පර්වතය මුදුනේ වූ මුනි සිරිපා පාද පත්මය මත නළල තබා වන්දනා කිරීමට යෑම අති දුෂ්කර ගමනකි. ඒ නිසාම මෙම උතුම් වන්දනා ගමන රාත්‍රී කාලයේ සිදු කිරීමට අපේ පැරැන්නන් කටයුතු කර ඇත. ඒ අනුව අද දක්වාම රාත්‍රී කාලයේ මේ වන්දනා ගමනට බැතිමත්හු එකතු වෙති. අද දවසේ සිරිපා වන්දනා ගමනට විවිධ වූ පහසුකම් එකතු වී ඇත. එහෙත් එදවස මේ වන්දනා ගමන අති දුෂ්කර කටයුත්තකි. අපේ පැරැන්නෝ මේ උතුම් වන්දනා ගමනට යටගියාවේ එකතු වී ඇත්තේ ගේ දොර හරකාබාන ආදී තමන් සතු සියලු වස්තූන් තම දූ දරුවන්ට පවරා දීමෙන් පසුවය. සිරිපා වන්දනා ගමන කොතෙක් දුෂ්කර එකක්ද යන්න එයින් තේරුම් ගත හැක. ඒ පිළිබඳව මනාව කියන සටහනකි නුවරඑළිය අඹගමුව සෙල්ලිපිය.

නුවරඑළිය, අඹගමුව ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයේ ගිනිගත්හේන නගරයේ සිට නාවලපිටිය මාර්ගයේ හය වන සැතපුම් කණුව අසලින් වම් පසට හැරී උඩබුලත් ගම තුළ යාර 400 ක් පමණ දුර ගිය තැනදී මහ කළු ගල් තලා කීපයක් අපට දිස්වේ. මෙම ගල් තලා අතර ගල් කුලුනු දෙකක මනාව ලියැවුණු සටහනක් අපට දැකගත හැකිය.

අඟල් 4 ක් පමණ දුරින් ඉරි ගසා ලියූ සටහන් පළමු ගල තුළ පේළි 33 ක්ද දෙවන ගල මතුපිට අක්ෂර පේළි 25 ක්ද දැකගත හැකි අතර ඉතා මනාව පෙන්නුම් කරන අක්ෂර එහි දැක්වේ.

ශ්‍රී පාද වන්දනා ගමනට අදාළ බොහෝ කරුණු මෙම අඹගමුව සෙල්ලිපිය තුළ අඩංගු වී ඇත. එම තොරතුරු විමසීම මේ සිරිපා වන්දනා සමය නිසාම වැදගත් වේ යැයි සිතේ.

එදවස මේ උතුම් පුදබිම වන්දනා කිරීමට මේ පුංචි ශ්‍රී ලංකාවේ සතර දිගින් බැතිමතුන් පාගමනින් පැමිණ ඇත්තේ අති දුෂ්කර ලෙස මාස ගණන් ගත කිරීමෙන් පසුවය. ඇතැම් විට එය එදා වට වන්දනාවටද අැතුළත් වන්නට ඇති බව සිතිය හැක.

අවුරුදු දහස් ගණනකට පෙර පළමු විජයබාහු රජ දවස 1055-1110 අතර කාලයේදී ඇතිවූ ආගමික ප්‍රබෝධය හේතුකොටගෙන පළමු විජයබාහු රජතුමා විසින් මෙම සෙල්ලිපිය පිහිටුවා සිරිපා වන්දනා ගමනට පූර්ණ රාජ්‍ය අනුග්‍රහය ලබාදුන් බව මෙම අඹගමුව සෙල්ලිපිය කරුණු කියයි. සිරිපා පුණ්‍ය භූමිය වන්දනා මාන කරන පිළිවෙත් හා ඒ වෙනුවෙන් පැවරූ නින්දගම් පිළිබඳව මෙම සෙල්ලිපිය සාක්ෂි දරයි.

ඈත දුරබැහැර සිට සිරිපා වන්දනාවට පැමිණෙන වන්දනාකරුවන්ට ගමනේ දුෂ්කරතාවය මත ගිමන් හැර මනා සෞඛ්‍ය තත්ත්වයකින් සිරිපා කරුණා කිරීමට අවැසි කායික ශක්තිය ලබාදීම අරමුණු කරගෙන පළමු විජයබාහු රජු සිරිපා පුදබිමේ සිට ගව් පහක් දුරට ගව්වෙන් ගව්වට ගිමන්හල් ඉදිකොට බෙහෙත් හල් සකසා දින ගණනාවක් වන්දනා කරන්නන්ට විවේක ගන්නට අවකාශ සලසා ඇත. ඒ සමගම ඔවුන්ට බත බුලතින් සංග්‍රහ කළ යුතු බවත් ඔවුන්ට ආවතේව කළ යුතු බවත් එම හැම කටයුත්තක්ම තමා වෙනුවෙන් ඉටුකළ යුතු බවට රජු විසින් නියෝගයක් ලෙස මෙම සෙල්ලිපියේ කරුණු දක්වා ඇතැයි පැවසේ.

පළමු විජයබාහු රජු තම අවුරුදු 55 ක රාජ්‍ය කාලය තුළදී රටට එල්ල වී තිබුණු සොළීන්ගේ තර්ජනයෙන් මුදවාගෙන යහ පාලනයකට නතු කර ඇත. ඒ යටතේ රට තුළ වූ වෙහෙර විහාර ප්‍රතිසංස්කරණය කරමින් ආගමික ප්‍රබෝධයට පියවර ගත්තේය. ඒ පිළිබඳව මහා වංශයේ මෙසේ සඳහන් කර ඇත.

සමන් කූඨ පව්වෙහි පිහිටි මුණි රජහුගේ පා සටහන වඳනා පිණිස දුක සේ යායුතු මග යන්නා වූ මනුෂ්‍යයෝ සියල්ලෝම නොපෙළෙන්ව යි දන් වැටුප් පිණිස හැල්කෙත් ආදියෙන් සමෘධ වූ ගිලීමලය නම් ගම දෙව්. කෙසෙල්ගම් මගද එසේම ඌවරට මගද වෙන් වශයෙන් ගම් දී සලාද කරව්. රජතෙමේ අනාගත කාලයෙහි රජදරුවෝ ඒ ගම් නොගණින් වයි අකුරු කොටවා ගල්ටැම්ද පිහිටවීය.

සිරිපා වන්දනා කරන මහා සංඝයා වහන්සේලාට වන්දනාකරුවන්ට ආහාර පාන බෙහෙත් හේත් දීම හා සියලු රැකවරණය දීමට එකතු වන රාජකාරි කරන අයට වැටුප් ගෙවීම සඳහා භවභෝගවලින් යුතු ගම්මානද සිරිපාද පුදබිමට පවරා තිබුණු බව මහාවංශයේ තවදුරටත් සඳහන්ව ඇත.

එපමණක් නොව ශ්‍රී පාද පත්මය වන්දනා කිරීමේ ක්‍රමවේදයක්ද පුද පූජා පැවැත්වීම සුදුසු අය උඩමළුවට ඇතුළු විය යුතු බවත් අනෙක් අවශේෂ කොටස් පහත මළුවේ සිට සිරිපා පත්මය වන්දනා කළ යුතු බව මෙම අඹගමුවේ සෙල්ලිපියේ සටහන්ව ඇති බව පැවසේ.

මහාවංශය අනුව ක්‍රි.ව. 1187 දී නිශ්ශංකමල්ල රජු සිව් රඟ සේනා සමග සමන්ත කූඨ පර්වතයට ගොස් සිරිපා වැඳ පුදා ගත් බවට තොරතුරු අනාවරණය කරයි.

අවුරුදු දහස් ගණනාවක් අප හෙළ රාජාවලියේ මහ රජවරු මේ පුණ්‍ය භූමියට මහත් බැතියෙන් තම ගෞරවය පුද කරමින් අද දවසේ අප වෙත උරුම කර ඇත. උඳුවප් පොහොය දින සිට වෙසක් පුන් පොහොය දින දක්වා දින 147ක් අප ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධ ජනතාව මේ සිරිපා වන්දනාවට එක්වෙති.

ශ්‍රී ලංකාවේ දකුණු කොනේ සිටත් උතුරු මැද උෟව වෙල්ලස්ස දිගාමඩුල්ල ඈත දුරබැහැර සිට එක් අරමුණක් තුළ වන්දනා නඩ සිරිපා කරුණා කිරීමට ආව ගියේ මහත් වූ බැති බරවය.

මේ සිරිපා වන්දනාව උප සංස්කෘතියක් තුළ ක්‍රියාත්මක වූ කාර්යයකි. ඉතා දුර බැහැර සිට යෙදෙන අති දුෂ්කර වන්දනා ගමනක් බැවින් ඒ සඳහාම භාවිතා කිරීමට වෙන් වූ වචන මාලාවක් සිරිපා වන්දනාවට එකතු විය. ලොකු කුඩා කවුරු වුවද පළමු වතාවට සිරිපා වන්දනාවට යෙදෙන්නේ නම් ඔවුන් හඳුන්වනු ලබන්නේ කිරිකෝඩු මහකෝඩු වශයෙනි. තම උරහිසෙහි රැඳුනු ගමන් මල්ලට සැහැල්ලුද නඟින බහින වචන වෙනුවට “කරුණා කරන්න” ඉතා ළබැඳි ආමන්ත්‍රණයකි. මෙවැනි දේ අද සිරිපා කරුණා කරන අය අතර ඇත්නම් ඒ කෙනෙක් දෙදෙනකු අතර විය හැක.

අද සිරිපා වන්දනා ගමන වන්දනා ගමනක්ද විනෝද ගමනක්ද යන්න පවා තේරුම් කරගත නොහැකි තැනකට පත්ව ඇත. අප දැන හෝ නොදැන මේ උදාර වන්දනා ගමන වාණිජකරණයට ලක්ව ඇත. සිරිපා කරුණා කරන බැතිමතුන් අති බහුතරයක් ගමන් ගන්නා වූ නල්ලතන්නියේ සිට උඩමළුව දක්වාම සිත සනසන දේට වඩා සිත පාරන දේ නෙත ගැටීම අරුමයක් නොවේ. එදා සිරිපා වනපෙතෙහි කාගේත් සිත සැනසූ තුන්සරණයේ කවියක් අද ඇසේ නම් ඒ කලාතුරකිනි. ඒ වෙනුවට ඇසෙන්නේ උසුළු විසුළු පමණකි. සිරිපා වන්දනාව සම්බන්ධ උප සංස්කෘතියක් පිළිබඳ වෙනම සාකච්ඡා කළ යුතු තැනකට පත්ව ඇත.

කෙසේ වුවත් මේ සිරිපා වන්දනා සමය නිසා එදා පුරාණයේදී පළමු විජයබාහු රජු අඹගමු සෙල්ලිපියේ අකුරු කර අපට කියාදුන් පාඩම එක වරක් නොව දහස් වරක් කියවිය යුතු පාඩමකි. ඒ අපේ පෞඩ අතීතයට ගෞරවය පුද කිරීමටය.

අඹගමුව සෙල්ලිපිය පිහිටි උඩමුලන් ගම

අඹගමුව සෙල්ලිපියේ කොටස් දෙක

අඹගමුව සෙල්ලිපියේ අක්ෂර ඉතා පැහැදිලිව

Name board

2. නුවරඑළියේ ලෝක සාමයේ ගසට අවුරුදු 99යි

ක්‍රි.ව. 1914-1918 දක්වා ක්‍රියාත්මක වූ පළමු ලෝක යුද්ධය අවසන් වී මෙම වසරට අවුරුදු සියයක් සපිරේ. එම කුරිරු යුද්ධයෙන් කම්පනයට පත්ව එම්.එන්. වෙඩර්බන්ඩ් නම් ආර්යාව ලෝකයට සාමය ප්‍රාර්ථනා කරමින් නුවරඑළියේ සිටවනු ලැබූ සාමයේ ගසට අවුරුදු 99ක් වේ. ඒ ක්‍රි.ව. 1918.07.19 දිනටය. අවුරුදු අනූනවයක් වූ මෙම යෝධ සයිප්‍රස් ගස ලෝකයට සාමය අපේක්ෂාවෙන් අහස උසට විහිදී අද ද අප හමුවේ දිස්වේ.

ලෝක සාමය වෙනුවෙන් මිහිපිට සිටවූ මෙම සාම ගස අපට බොහෝ පණිවුඩ ගෙනදෙන්නේය.

අවුරුදු 30ක කාලයක් මෙරට පැවති කුරිරු යුද්ධය පැහැදිලි කරගත නොහැකි තරමට අපේ ජන සමාජය උඩියටිකුරු කළේය. ඒ අමිහිරි යුගයක් අපි සැවොම අකැමැත්තෙන් වුවද විඳගත්තෙමු. එහි ප්‍රතිවිපාක අප නෙතට කඳුළින් ගෙනදීමට සමත්විණ.

එවන් පසුබිමක වසර සියයකට පෙරදී මුළු ලෝකයම වෙළාගෙන සිව් වසරක් පුරා පැවති පළමු ලෝක යුද්ධය අවසන් වී වසරකට පසු එම යුද්ධයෙන් පීඩා විඳි කාන්තාවක් ලෝකයට සාමය ප්‍රාර්ථනා කරමින් ගසක් රෝපණය කළාය. ඒ ක්‍රි.ව. 1915-1919 කාලය තුළ නුවරඑළිය සහකාර ආණ්ඩුවේ ඒජන්තවරයා ලෙස කටයුතු කළ එම්.එම්. වෙඩර්බන්ඩ් මහතාගේ බිරිද වූ එම්.එම් වෙඩර්බන්ඩ් ආර්යාවයි. 1919 ජූලි 19 දින නුවරඑළිය වික්ටෝරියා උද්‍යානයට එක් වී උදාරතර ප්‍රාර්ථනාවකින් යුතුව ඇය කුඩා සයිප්‍රස් පැළයක් එහි රෝපණය කළාය. අද එය අඩි 100ක් පමණ උසට විහිදී ගිය යෝධ සයිප්‍රස් ගසකි.

යුද්ධයක් හමුවේ දැඩි ලෙස පීඩා විඳින්නෝ කාන්තාවෝමය. එය මැනවින් විඳගත් එම්.එම්. වෙඩර්බන්ඩ් ආර්යාව තම හදවතේ උපන් සාමයේ බලවත් අරුත අදද ලෝකය හමුවේ ජීවමාන සාක්ෂියක් වැනිය.

සිව් වසරක් පුරා යුරෝපය, ආසියාව හා අප්‍රිකාව ඇතුළු මුළු ලෝකයම වෙළාගත් යුද්ධය ජාතිවාදයේ තරගය ධනපති ආර්ථික ක්‍රමයේ වැඩීයාම යුද්ධයට හේතු වූ කරුණු කාරණා බව පොතපත අපට කරුණු කියා දේ. එම යුද්ධයට එක්වූ පාර්ශ්වකරුවන් කඳවුරු දෙකක බෙදී ඇත. මිත්ර පාක්ෂිකයින් වෙනුවෙන් රටවල් බොහොමයක් එක් වී ඇත. ඒ බ්‍රිතාන්ය, බ්‍රිතාන්ය අධිරාජ්ය, ප්රංශය, රුසියාව, ඉතාලිය, ඇමරිකාව, එක්සත් ජනපදය, බෙල්ජියම, සයිබීරියාව, ජපානය, චීනය, රුමේනියාව, ග්‍රීසිය හා පෘතුගාලය ඇතුලු තවත් රාජ්‍යයන්ද රැසකි.

යුද්ධයට අනුගත වූ අනෙක් පාර්ශ්වකරුවන් වී ඇත්තේ ජර්මනිය ප්‍රධාන ඕස්ට්‍රේලියාව තුර්කිය හා බල්ගේරියාවයි. යුද්ධයට කඳවුරු බැඳගත් රටවල ඒ ඒ පුරවැසියන්ගේ සංස්කෘතික පවුරු පදනම් සුනුවිසුනු කරමින් ඒ වෙනුවට වෛරය, ද්වේශය, ක්‍රෝධය උරුම කර දීමට යුද්ධය බලවත් වී ඇත.

කෙසේ වුවත් යුද්ධයට එක්වූවෝ යුද්ධයේ අනිසි ඵලවිපාක 1917 වසරේ කාටත් අවබෝධ වී තිබුණද එහි මැනවින් විඳගත් රටවල සාමාන්ය ජනතාව සාමයේ අවශ්‍යතාවය ප්‍රාර්ථනාව වී ඇත. එය යථාර්ථයක් කරගත් එවක ඇමරිකානු ජනපති වුඩ්රෝ විල්සන් මහතා විසින් කරුණු 14 ඇතුළත් යෝජනාවලියක් මත කැඳවූ සාම සාකච්ඡාවක ප්‍රතිඵලයක් මත 1918 නොවැම්බර් 11දා පළමු ලෝක යුද්ධය තාවකාලිකව නතර වී ඇත. එයට යුද්ධ අවසන් වීමට හේතු කාරණා වූ බව සඳහන් වේ.

අවුරුදු 4ක පළමු ලෝක යුද්ධය නිසා ඇති වූ කම්පනය ලෝකයට කෙසේ දැනුනාද? එසේ නම් අවුරුදු 30 අප රට වෙළාගත් කුරිරු යුද්ධය අපට කළ බලපෑම් මෙපමණ යැයි කිව නොහැක. එය අමතක කරන මෙරට මිනිසුන්ට මෙම ගසක කතාවද වැදගත් වන්නේ දැයි සිතේ.

වසර අනූනවයකට පෙර එම්.එම්. වෙඩර්බන්ඩ් ආර්යාව ලෝකය සාමය පතා සිට වූ ගස තව කාලයක් සාමයේ පණිවුඩය නව ලොවට කියන්න නුවරඑළියේ වැජඹෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරමු.

Memorable Plerk

The Peace Tree

3. නුවරඑළියේ සුද්දන් ගොඩනැගිලි හැදූ ඉංජිනේරු කාර්යාලය

ඉංග්‍රීසින් විසින් මෙරට පුංචි එංගලන්තය ලෙස නම් කර ඉදිකළ නුවරඑළිය නගරයට අවුරුදු 190 ක් සපිරුණු බව අපි අභිමානයෙන් යුතුව ඉකුත්දා සටහනක් තබා රටට කියා සිටියෙමු.

බ්‍රිතාන්‍යයේ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයට අනුකූලව ඉතා ක්‍රමානුකූලව විධිමත් අයුරින් තමන්ට අවශ්ය වූ ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීමට එදවස ඉංග්‍රීසීහු වගබලා ගත් බව මීට වසර 30– 40 කට පෙර නුවඑළිය පිළිබඳ මතකයක් ඇති අයගේ මනස් තුළ ඒ සොඳුරු පුංචි නුවරඑළියේ හැඩරුව නිරූපණය වනු නොඅනුමානය.

නගරයේ මැද විද්‍යමානවූ ලීයෙන් තැනූ දෙමහල් පුරහල ඊට කදිම නිදර්ශනයකි. අද දවසේ නුවරඑළිය නගරයට සේන්දුවන ඕනෑම කෙනෙකුගේ ෙනත සිත වසඟ කරන දර්ශනීය තැපැල්හල නුවරඑළිය සලකුණ බඳුය.
1828 වසරේ එඩ්වඩ් බාන්ස් ආණ්ඩුකාරවරයා නිවාඩු නිකේතනයක් ලෙස ඇරඹු නුවඑළිය තුළ මුල් කාලයේ ඔවුන්ගේ නිවාස වරිච්චි බිත්තිවලින් ගොඩනගා ටකරන්වලින් වහළවල් සකසා ඊට ඉහළින් මානකොළ අතුරා සීතල වළකා ගත් බව තොරතුරු කියැවේ. එසේ සෑදූ නිවෙස් ඇතුළත සීතලගතිය පහව යාමට කණු උඩ සවිකළ ලෑලි යොදාගෙන තිබුණද එදා නුවරඑළියේ ඉදිකළ ප්‍රාථමික ගොඩනැගිලිවලට මානාකොළ කැපූ ප්‍රදේශය අද සදතැන්න නොහොත් මුන්ප්ලේන්ස් ලෙස භාවිතා කරන ගම්මානයයි.

කෙසේ වුවත් 1848 වසරේදී නුවඑළිය ගොවිපළක් ආරම්භ කළ සර් සැමුවෙල් බේකර්ගේ ආගමනයෙන් පසු වරිච්චි බිත්තිවලින් සැකසූ ගොඩනැගිලි යම් තරමක් දියුණු තත්ත්වයකට පත්කරමින් ඉංග්‍රීසින් තම නිවාස ඉදිකිරීමට කටයුතු කර ඇත. ඒ අතර ඩබ්ලිව්. ඩෙල්ප් ජෝන්මොරිස්, සිහොව්, ටීලෝසන්, ටී. මැන්කොර්මින්, යන අය තම නිවාසවලට වැඩි අගයක් දී ක්‍රියාකළ පුද්ගලයන් වුණි. ඔහු නුවරඑළිය ස්ථීර පදිංචිකරුවන් නිසාය.
ක්‍රමාණුකූලව නුවරඑළිය නිවාස නිකේතනයකින් බැහැරව කුඩා නගරයකට අවශ්ය පොදු ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීමට ඉංග්‍රීසි පාලකයින් කටයුතු කර ඇත. ඒ සමඟ නුවරඑළිය නගරයට අවශ්ය උපාංග නිර්මාණය කිරීමට ඔවුහු කටයුතු කළහ. ඉතිහාස තොරතුරු මත 1873 වසරේදී තුරග තරග පිටිය නිර්මාණය කිරීම 1874 වසරේදී ග්‍රෙගරි වැව නිර්මාණය කිරීම එදවස බාන්ස් ආණ්ඩුකාරවරයාගේ නිල නිවස ලෙස භාවිතා කළ නිවාස 1883 දී ග්‍රෑන්ඞ් හෝටලය නම් සුවිශේෂී ගොඩනැගිල්ල නිර්මාණය කිරීමද සුවිශේෂී සිද්ධියකි. 1883 දී මධ්යම වෙළෙඳපොළ ඉදිකිරීම, 1885 දී බැරක් ප්ලෙන් වැව නිර්මාණය කිරීම 1889 නුවරඑළිය ගෝල්ෆ් ක්‍රීඩාංගනය නිර්මාණය කිරීම 1893 දී නුවරඑළිය රැජින නිවාසය (ජනපති මන්දිරය) අද 1894 ලෝක ප්‍රසිද්ධ නුවරඑළිය තැපැල්හල ඉදිකිරීම් 1885 බේකර් වාට්ටුව ඉදිකිරීම 1897 වික්ටෝරියා උද්‍යානය ඉදිකිරීම සුවිශේෂී නිර්මාණයන් වේ. ඒ හැර ඉංග්‍රීසි ජාතිකයින් ඉදිකළ සුවිශේෂ වූ බ්‍රිතාන්ය ගෘහනිර්මාණ ශිල්පය ක්රමයට ගොඩනැගිලි සමූහයක් අද නුවරඑළිය තැන තැන දැකගත හැක.

ඒත් සමගම ඉංග්‍රීසි ජාතිකයින් ආගමික කටයුතු සඳහා 1833 ඉදිකිරීම අරඹා 1852 පෙබරවාරි මස විවෘත කළ එංගලන්ත සභාවට අයත් දේවස්ථානය ඉංග්‍රීසිහු ඉදිකළ ප්‍රධාන ගොඩනැගිල්ලක් වේ.

අවුරුදු 190 ක් සපිරෙන නුවරඑළිය නගරයේ අද දිස්වන සුවිශේෂ ගොඩනැගිලි අති බහුතරය 1880 – 1900 දක්වා කාලයේ නිර්මාණය කළ ඒවා වේ. ඒ ගොඩනැගිලි වැව් මාර්ග ඇතුළු අනෙකුත් අංග නිර්මාණය කිරීමට ඉංජිනේරු සහාය ලබාගැනීම සඳහා ඉංග්‍රීසිහු පැරණි හමුදා කදවුරකට ආසන්න කාර්යාලයක් ගොඩනගා ගත්හ. ඒ ඉංජිනේරු කාර්යයන් සඳහා අවශ්ය වෙඩි බෙහෙත් ආරක්ෂා කර ගැනුමට 1887 දී ඉංග්‍රීසිහු ආරක්ෂිත ගොඩනැගිල්ලක් ඒ කාර්යාල අංගනයේම ඉදි කළහ. අද ද එය අප කාටත් දැකගත හැකි ගොඩනැගිල්ලකි.

මෙම ඉංජිනේරු කාර්යාලයේ ඉංජිනේරුතැනගේ කාර්යාලය ඉතා කුඩා ගොඩනැගිල්ලක තිබුණු අතර එහි බිත්ති වරිච්චි බිත්තිවලින් සැකසූ එකකි. ඒ මත බදාම ගසා සකස්කර තිබෙන එකක් වේ. ඉංජිනේරු කාර්යාලය නමින් දොරේ උලුවස්ස තුළ ලී කැටයමින් ඉංග්‍රීසීන් සටහන් කර ඇති අකුරුවැල අද දකින්න පිළිවන. ඒත් සමගම ලේකම්වරයාගේ කාර්යාලය මෝටර් රථ ගරාජය අශ්වගාල හා දැව ගබඩාවද ලීයෙන් අකුරු කර තිබීමද විශේෂ සිද්ධියකි. එදවස භාවිත කළ මෙම ඉංජිනේරු කාර්යාලයේ මුදල් සේප්පුවද අද දකින්න පිළිවන. සර් එඩ්වඩ් බාන්ස් ආණ්ඩුකාරවරයා ඇරඹූ නුවරඑළිය (පුංචි එංගලන්තය) නිර්මාණය කිරීමට දායක වූවන් අතර සර් හෙන්ඩ්රි ග්‍රෙගරි, සර් හැමිල්ටන් ගෝල්ඩන්, සර් ආතර් හැව්ලොක්, සර් වෙස්ට් රිජ්වේ, සර් විලියම් නොර්ටන්, ටොරින්ටන් සාමි යන ආණ්ඩුකාරවරුන් මහත්සේ දායකවී ඇත. එයින් සර් හැමිල්ටන් ගෝල්ඩන්, සර් ආතර් හැව්ලොක් යන ආණ්ඩුකාරවරු විශේෂ තැනක් ගනිති. ඔවුන් මෙම ඉංජිනේරු කාර්යාලය මැනවින් ප්‍රයෝජනයට ගත්බව නුවරඑළිය දෙස බලන කල මනාව දිස්වන කරුණකි.

එදා ඉංග්‍රීසින්ගේ රජයේ ඉංජිනේරු කාර්යාලය පසු කාලයේදී රජයේ වැඩ දෙපාර්තමේන්තුව කාර්යාලය බවට පත්විය. ඉන්පසු එය මහාමාර්ග කාර්යාලය ලෙස ද කාලයක් භාවිත කරන ලදී. අද එම කාර්යාලය ජාතික නිවාස සංවර්ධන අධිකාරියේ කාර්යාලය ලෙස නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කයට මහත් මෙහෙවරක් කරන රජයේ කාර්යාලයකි.

ඉංග්‍රීසි ඉංජිනේරුවරයාගේ කාර්යාලය

ඇන්ග්ලිකන් පල්ලිය

ඉංජිනේරු කාර්යාල ගොඩනැගිලිවල උලුවහු තුළ සටහන් කළ නාම පුවරු

ඉපැරණි යකඩ සේප්පුව

නුවරඑළිය ප්‍රසිද්ධ තැපැල්හල

4. මෙරට අලි ඇතුන් 1500ක් මරා දැමූ ඉංග්‍රීසි ජාතික මේජර් තෝමස් විලියම් රොජර්ස්ගේ සොහොන

මේ දිනවල රටේ මහසම්පතක් වන අලි-ඇතුන් පිළිබඳ මහා කතිකාවතක් ගොඩනැගී ඇත. අලි මිනිස් ගැටුම් නිරතුරු අපේ මුළු මහත් සමාජයටම ප්‍රශ්නයක්ව ඇත. ගම්දනව්වල අහිංසක මිනිස්සු අලින්ට ගොදුරුවන අතර තැන තැන වෙඩි වැදී මියගිය අලීන්ගේ සිරුරුද හමුවේ. පරිසරවේදීහු තමන් දන්නා භාෂාවෙන් අලි-ඇතුන් පිළිබඳව රට හමුවේ කරුණු ඉදිරිපත් කරති. එහෙත් අපේ රටේ වටිනා අලි ඇතුන් රටට අහිමි වී යමින් පවතී. ඉකුත් ද‌ා දළ ඇතාගේ මරණය මෙරට සංවේදී මිනිසුන් මහ කම්පනයට පත් කෙරිණ. එය කළවුන්ට දැඩි දඬුවම් ලබාදිය යුතු බව බොහෝදෙනා කියන්නට වූහ.

අද මෙන්ම එද‌ා ඉංග්‍රීසීන්ගේ පාලන සමයේද අපේ අලි ඇතුන් ඝාතනයට ලක්විණ. ඒ ඉංග්‍රීසිහු එද‌ා තමන්ගේ විනෝද‌ාංශයක් ලෙස අලි-ඇතුන් දඩයම් කර තමන්ගේ දක්ෂතාව අන් අය ඉදිරියේ ප්‍රදර්ශනය කළහ. ඉංග්‍රීසි සමයේ අලි ඇතුන් දඩයමට අතිදක්ෂයින් කීපදෙනකුගේ නම් කියැවේ. ඒ අතර මේජර් තෝමස් විලියම් රොජර්ස්, සර් සැමුවෙල් බේකර්ගේ නම් ඉදිරියෙන් කියැවේ. ඔවුන් අතරින් මෙරට අලි-ඇතුන් 1500ක් පමණ දෙනා මරා දමා ඉංග්‍රීසි පාලන සමයේ කළු පැල්ලමක් එක් කළ මේජර් තෝමස් රොජර්ස් ගැන අද ද නුවරඑළිය වැඩිහිටි ජනතාව කතාබහ කරති. ඒ ඔහුගේ සොහොන නුවරඑළියේ පිහිටි නිසාය.

1824 ජනවාරි 04 දින ශ්‍රී ලංකාවේ රයිෆල් බළකායේ මේජර්වරයකු ලෙස මෙරට සේවයට එක්ව ඇත. දක්ෂ හමුද‌ා නිලධාරියෙකු වූ මේජර් තෝමස් 1834 දී බදුල්ල සහකාර ආණ්ඩුවේ ඒජන්ත හා විනිශ්චකාර ධුරයට පත්ව ඇතිබව වාර්තා වේ.

තමාට නිවාඩුවක් ලැබුණු හැම මොහොතකම අලි ඇතුන් දඩයමට හුරුවූ රොජර්ස් අලි ඇතුන්ට ද හොර රහසේ උන් ළඟටම ගොස් දඩයම් කිරීමට අතිදක්ෂයෙකු බවට ඉංග්‍රීසින් අතර ජනප්‍රිය වී ඇත.

මේජර් තෝමස් රොජර්ස් දඩයම එරෙහිව ඌව පළාතේ මහා සංඝයා වහන්සේලාද දැඩි අප්‍රසාදය පළ කළ අතර ඔහුට නිසි දඬුවම් කවද‌ා හෝ හිමි වන බවට සපථ කළහ. එය කෙසේවුවත් 1845 ජූලි 07 දින මේජර් තෝමස් රොජර්ස් හපුතලේ ප්‍රදේශයේ රාජකාරියට ගොස් පැමිණෙමින් සිටියදී අතරමගදී අකුණු සරයක් වැදී මියගොස් ඇත. මියගිය මේජර්වරයාගේ සිරුර හිතවතුන් විසින් නුවරඑළියට ගෙනැවිත් භූමද‌ාන කර ඇත.

එම සොහොනටත් වසරකට වතාවක් අකුණුසැර වැදුණු බව නුවරඑළිය පැරන්නන්ගේ මතය වේ. මීට වසර කීපයකට පෙරද එම සොහොනට ආසන්න තැනක වූ විශාල සයිප්‍රස් ගසකට අකුණක් වැදී ගස දෙපලු වී බිම ඇද වැටුණි.

අද ද නුවරඑළිය ගොල්ෆ් ක්‍රීඩා සමාජශාලාවට පසුපස ඇති ඉංග්‍රීසීන්ගේ පැරණි සොහොන් භූමියේ ඇති මේජර් තෝමස් රොජර්ස්ගේ සොහොන දකින්නට පිළිවන. එම සොහොනට අකුණු සැර වැදී දෙපලු වී ගිය සොහොන්ගල පසු කාලයකදී ඉංග්‍රීසින් විසින් යළි ප්‍රතිසංස්කරණය කළ ලක්ෂණද අද එම සොහොන්ගලෙන් දැකගත හැකිය.

අපේ වටිනා සම්පතක් වූ අලි ඇතුන් මරා දැමූ පාපයට අකුණු සරයක් වැදී මියගිය මේජර් තෝමස් රොජර්ස්ට මියයන්නට සිදුවූවාසේම අද දවසේද අපේ උරුමයක් වූ අලි-ඇතුන් මරා දමා සල්ලි සොයන අමනයින්ට අත්වන ඉරණමද කෙබඳු එකක් වේදැයි මෙරට කවුරුත් බලා සිටිති.

ගොල්ෆ් ක්‍රීඩාංගණයට පසුපස ඉංග්‍රීසීන්ගේ පැරණි සොහොන් භූමියේ ඇති මේජර් තෝමස් රොජර්ස්ගේ සොහොන

මේජර් තෝමස් විලියම් රොජර්ස්ගේ සොහොන පිහිටි නුවරඑළිය ඉංග්‍රීසීන්ගේ පැරණි සොහොන

5. අගවිනිසුරුට මරු කැඳවූ නුවරඑළියේ පොලීසිය

ඉංග්‍රීසීන් ගොඩනැඟූ නුවරඑළිය නගරය එද‌ා සිට මේ දක්වා සංචරකයින්ගේ ආකර්ෂණයට ලක් වූ පුංචි නගරයකි. ගොවීන්ගේ නගරයක් ලෙස කලක් නම් කළ නුවරඑළිය නගරය දේශීය හා විදේශීය සංචාරකයින්ගේ මනස පිනවන තැනක් වී ඇත. අද වෙනවිට සතිඅන්ත නිවාඩු දිනයක් උද‌ාවෙත්ම දේශීය සංචාරකයින්ට නවාතැන් පහසුකම් ලබාදෙමින් තම ආර්ථිකය ශක්තිමත් කරගන්නා වූ පිරිස බොහෝය.

නගරයේ පවතින ප්‍රධානපෙළේ සංචාරක හෝටල්, නිවාඩු නිකේතන හා නවාතැන් පොළවල් බොහෝය. තම පදිංචි නිවසේ කාමරයක් කුලියට දී ගනුදෙනුවක් සොයා ගන්නා අයද ඒ අතරට එක් වේ. උපරිම පහසුකම් මෙන්ම අවම පහසුකම්ද මේ ක්ෂේත්‍රයේ වේ. වසර කීපයකට පෙරදී තරුණ යුවලක් අවම පහසුකම් සහිත වූ කාමරයක ලැගුම් ගෙන ගල් අඟුරු තිබූ උඳුනක් කාමරය තුළ තබාගෙන සීතල රැය පහන් කරන්නට දැරු උත්සාහය මරණයෙන් කෙළවර වූ බව අපට මතකය. එවැනි පහසුකම් රහිත වූ නිවාඩු නිකේතන ඉංග්‍රීසීන් ගොඩ නැංවූ පුංචි එංගලන්තයේ එද‌ා තිබුණු බවට තොරතුරු කියන තැනකි නුවරඑළිය පැරණි පොලිස් ස්ථාන ගොඩනැගිල්ල.
ඉංග්‍රීසීන්ගේ පැරණි සොහොන්පොළ තුල අපට හමුවෙන සුවිශේෂ සොහොන් ගල් කීපයකි. 1838 මැයි 19 දින මියගිය ‘ශ්‍රීමත් විලියම් රෝගින්’ අවුරුදු 64ක් වයසැති සොහොන එම සොහොන් ගලේ ‘අගවිනිසුරු’ ලෙස සටහන් වී තිබීමද වැදගත් වේ. නුවරඑළිය නගරය ගැන අධ්යයනය කිරීමේදී අවුරුදු 185 කාලයක් ගෙවුණ ද නගරය නිර්මාණය වූ මුල් කාලය තුළදී සෞඛ්ය පහසුකම් ඉතා අවම මට්ටමක තිබුණු බව වාර්තා වේ.

1970 දශකයේ මුල් කාලයේදී මහාචාර්ය තෙන්නකෝන් විමලානන්ද ශූරීන් විසින් ලියූ එද‌ා සහ අද යන වාර්තාවකට අනුව පුරාවිද්‍යා ස්මාරකයක් ලෙස නම් කර ඇති නුවරඑළිය පැරණි පොලිස් ස්ථානයට අයත් ගොඩනැගිල්ල එද‌ා 1830 දශකයේ සිට රජයේ තානායමක් ලෙස පවත්වාගෙන පැමිණ ඇත.

එම තානායමේ ලැගුම් ගෙන ආහාරපාන ගත් ශ්‍රී ලංකාවේ අගවිනිසුරුවරයෙකු හා තවත් සිව් දෙනෙකු හදිසියේ මියගොස් ඇති බව කියැවේ. මෙම හදිසි මරණයන් පිළිබඳව බ්‍රිතාන්ය ජාතික පාලකයින් විසින් (කොමිසමක්) පත්කර පරීක්ෂණයක් සිදුකර ඇත. එහිදී තානායමේ තිබුණු අවම පහසුකම් හේතු කොටගෙන අගවිනිසුරුවරයා ඇතුළු සිව්දෙනා ‘‘කොළරාව’’ වැළදී මියගොස් ඇති බව තහවුරු කරගත් බව කියැවේ.

1877දී ලබාදුන් එම කොමිෂන් වාර්තාව අනුව නිර්දේශ 5ක් ඉදිරිපත් කර ඇත. වළ වැසිකිළි වෙනුවට බාල්දි වැසිකිළි භාවිතය, තලගල ඔයේ දිය නෑම වැළැක්වීම ඒ අතර ප්රධාන වේ. ඒ සමඟම නුවරඑළිය නගරය සඳහා ප්රථමවරට 1886 නගර පාලක මණ්ඩලයක් පත්කිරීමද ඒ නිර්දේශ අතර වේ. කෙසේ වුවත් ඉංග්රීසින් පැරණි සොහොන්පොළේ ඇති අගවිනිසුරු සොහොනක් නුවරඑළිය පැරණි පොලිසියේ පවත්වාගෙන ගිය රජයේ තානායමේදී මියගිය අගවිනිසුරුවරයා එක් අයෙකුද යන්න පැහදිලි නැත. ඊට හේතුව අගවිනිසුරු මියයෑම කොමිෂන් වාර්තාව ප්රකාශ වීම අතර වසර 29ක් වෙන නිසාය.

කෙසේ වුවත් අගවිනිසුරුවරයෙකු ඇතුළු සිව්දෙනෙකු මියයෑම නිසා කොමිසම ක්රියාත්මක වී නුවරඑළිය නගරය විධිමත් ලෙස සකස් කිරීමට ඉංග්රීසීහු පියවර ගෙන ඇත. ඒ අනුව 1886 නගරය සෑදීම සඳහා ඉඩම් වෙන්කිරීම 1896දී ප්රථම පළාත් පාලන ආඥාවක් නිකුත් කිරීම ඒ අතර වේ. ක්රමානුකූලව නගරයට අවැසි දේ එතැන් සිට සම්පාදනය වෙමින් ඇති බව නුවරඑළිය ගැන විමසීමේදී පෙනෙන්නට තිබේ. ඒ හේතුව නිසාම 1921 වසරේ නුවරඑළිය සංවර්ධන මණ්ඩලයක් ස්ථාපිත වී 1931 දක්වා එම මණ්ඩලය නුවරඑළිය තුළ ක්රියාත්මක වී ඇත. 1932 වසරේදී සුළු නගර සභාවක් බවට පත් වූ නුවරඑළිය සංවර්ධන මණ්ඩලය 1949 වසරේදී මහානගර සභාවක් බවට පරිවර්තනය වී ඇත. එදා අවුරුදු 174කට පෙරදී අගවිනිසුරුවරයකු ඇතුළු සිව්දෙනෙකු කොළරාව වැල ඳී මියගිය නගරය අද ශ්රී ලංකාවේ සොඳුරුතම පාරිසරික පාරාදීසය බවට පත්ව ඇත. එයට ඉවහල් වූ නුවරඑළිය පැරණි පොලිස් ගොඩනැගිල්ල අද ද නව පොලිස් ස්ථානය 2000 පෙබරවාරි 16 දින විවෘතවීමෙන් පසු නුවරඑළිය මූලස්ථාන පොලිසිය අසල පුරාවිද්යා දෙපාර්තමේන්තුවේ නිර්දේශයන් මත සංරක්ෂණය කෙරේ. මෙම ගොඩනැගිල්ල නුවරඑළියේ සලකුණක්ද වේ.

අගවිනිසුරුට මරු කැඳවූ නුවරඑළියේ ඉපැරැණි රජයේ තානායම (පැරණි නුවරඑළියේ පොලිස් ගොඩනැගිල්ල)

ගොඩනැගිල්ල ඉපැරැණි බව කියන සලකුණ

මියගිය අගවිනිසුරුගේ සොහොන

ඉපැරැණි ගොඩනැගිල්ල තුළ 1907දී ඉදිකළ සලකුණ

6. තිස්වසරකට පෙර ‘මරාදැමූ’ නුවරඑළියේ ග්ලේන්

ඉංග‍්‍රීසින් විසින් 1828 දී ඇරඹූ නුවරඑළිය පාරිසරික පාරාදීසයක් බව දෙස් විදෙස් කාගේත් මතයයි. එහෙත් අද මෙම සොඳුරු පාරාදීසය දින දින මහත් අර්බුදයකට යමින් පවතී. ගෙවුණු දශක 04ක පමණ කාලයක සිට නුවරඑළිය හැඩකළ සුන්දර පාරිසරික වටපිටාවට විශාල බලපෑම් එල්ලවී ඇත. එදා අප දුටු සුන්දර නුවරඑළිය අද දැක ගත නොහැකි බව නුවරඑළියට එන යන අයගේද මතයයි. ඊට විවිධ හේතු පදනම්වී ඇති බව නොරහසකි.

මෙවන් වූ පරිසරයක් තුළ නගරයට සුන්දරත්වය එක්කළ ග්ලෙන් නුවරඑළිය නගරයේ සියලුම වැසියන් බලා සිටියදී මිය යෑම පිළිබඳව අද දවසේදී කතාබහක් කළ යුතු තැනකට පත්ව ඇත.

1828 දී නුවරඑළිය නගරයක් බවට පරිවර්තනය කර සර් එඩ්වඩ් බාන්ස් ආණ්ඩුකාරවරයාගේ කාර්ය මණ්ඩලය ඔහුගේ නිල නිවාසයට යාබද ප‍්‍රදේශයක පදිංචිවී සිටි බවට ඕනෑතරම් තොරතුරු එකතු කළ හැක. එම නිවාස පද්ධතියට ඉහළින් මීටර් 60 – 70ක් පමණ උසැති දර්ශනීය දිය ඇල්ලක් ඇදහැළී ඇත. එම දිය ඇල්ලට ග්ලෙන් යන නාමය අාදේශ වී ඇත්තේ බාන්ස් ආණ්ඩුකාරවරයාගේ කාර්ය මණ්ඩලයේ කාගේ හෝ නමක් විය හැක. එහෙත් අද මෙම දිය ඇල්ල දකින්න නොහැක. නමුත්, ග්ලෙන් ෆෝල් යන නමින් මාවතක්ද එම මාවත ඔස්සේ ග්ලෙන් ෆෝල් නමින් හෝටල් ගණනාවක් ද ශේෂ වී ඇත. වැසි දිනවලට පමණක් දැක ගත හැකි ග්ලෙන් දිය ඇල්ල නුවරඑළියේ නගර වැසියන්ට එතරම් වටිනාකමක් ඇද්ද යන්න පිළිබඳව ප‍්‍රශ්නයක් නිර්මාණයවී ඇත. ඒ නුවරඑළියේ අද පාරිසරික වටපිටාවට වඩා වාණිජ ව්‍යාපාරවලට නතුවී ඇති නිසායි.

දශක 04ක කාලයක සිට නුවරඑළිය නගරය ආශ‍්‍රිත අක‍්‍රමවත් ඉඩම් පරිහරණයක් සිදුවූ බව නොරහසකි. නුවරඑළියේ පැවැති ජල මූලාශ‍්ර, ජල පෝෂිත ප‍්‍රදේශ හා තෙත් බිම් ගණනාවක්ද වාණිජත්වය විසින් යටකරගෙන ගොඩනැගිලි ඉදිවිය. නගරය අවට කඳුද ආක‍්රමණය කරමින් කෙරුණු අක‍්‍රමවත් ඉඩම් පරිහරණය අදට වඩා හෙට දවසේදී නුවරඑළියට බලපෑම් එල්ල කිරීම නොවැළැක්විය හැකි කරුණක් බව පරිසරවේදීන්ගේ මතයයි. 1960 දශකයේ අග භාගයේදී නුවරඑළියට ආදේවර්ග කි.මී. 12.43කින් සමන්විත නුවරඑළිය නගරය 1828 දී ඉංග‍්‍රීසින් විසින් ඇරඹුවාට පසු 1848 දී සැමුවෙල් බේකර්ගේ අක්කර 1,000ක ගොවිපළ හේතුවෙන් නුවරඑළිය ගොවීන්ගේ නගරයක් බවට පත්විය. අද මෙම නගරය සංචාරක නගරයක් බවට පත්ව ඇත.

1881 දී නුවරඑළියේ විසූ සහකාර දිසාපතිවරයෙකු වූ එස්.එම්. බාරෝස් මහතා විසින් කළ ජන සංගණනයක වාර්තා අනුව නුවරඑළිය අවට නිවාස 262ක් තිබුණු බවද එම නිවාසවල පවුල් 270ක් සිට ඇති අතර, 1,791ක් දෙනෙකු ජීවත් වූ බව තොරතුරු අනාවරණය වේ. ඉන්පසු නුවරඑළියේ ජනගහනය 1946 වසරේදී 9,840ක් බවට වාර්තා විය. අද ෙවන විට (2017) නුවරඑළිය ජනගහනය 35,000ක් පමණ වන බව කරුණු අනාවරණය විය. (මේ අතර, නගරයට එන සංචාරකයින්ද ඇතුළත් වේ)ශ වූ අර්තාපල් උප සංස්කෘතියද මෙයට විශාල වශයෙන් හේතු කාරණා වී ඇත.

මුහුදු මට්ටමින් අඩි 6,830කින් උසැති නුවරඑළිය සිංගල් ට්‍රී කඳුයායේ බටහිර බෑවුමේ ශාන්තිපුර කලාපුර ඔයට යාබද රක්‍ෂිතය තුළ පිහිටි තෙත් බිම් කිහිපයකින් උපන් ජලධාරා නිසා නිර්මාණය වූ ග්ලෙන් ඇල්ල නුවරඑළිය නගරය හැඩ කරමින් නුවරඑළියට අලෝකයක් ගෙන දුන්නේය. අර්තාපල් උප සංස්කෘතිය හේතුකොටගෙන ග්ෙලන් දිය ඇල්ලට ඉහළ ඉඩම් කොටසක්ද මෙම අර්තාපල් ගොවිතැනට යටවීම නිසා ග්ලෙන් දිය ඇල්ලේ පැවැත්මට මහත් බාධාවක් එල්ල වූ බව පෙනෙන්නට ඇත.

නුවරඑළිය මහා නගර සභාවේ දත්ත අනුව, නුවරඑළිය නගරයේ නිවාස 7,500ක් පමණ වන අතර, ගෘහ ඒකක 5,791ක් ද ව්‍යාපාරික ස්ථාන 3,530ක් ද, රජයේ ආයතන 803ක්ද ඇති බව කියැවේ.

නුවරඑළිය පාරිසරික වටපිටාව තුළ 1881 දී පවුල් 270ක් භාවිතා කළ යටිතල පහසුකම් අතර, පානීය ජලය සැපයීම අද වනවිටත් එහි වැඩිවීමක් දකින්නට නැත. මේ වන විට කඳුපන්ති තුළින් ඇදහැළුනු දිය ඇලි ක‍්‍රමානුකූලව වියැකෙමින් පවතී. ඒ කඳුකරයේ පවතින දේශගුණික රටාවේ වෙනස්වීම්වල හේතුන් නිසාය. කෙසේ වුවත් නුවරඑළියේ පානීය ජල ප‍්‍රශ්නයට විසඳුම් ලෙස මීට දශකයකට පමණ පෙරාතුව ජයිකා ආයතනය විසින් සකස්කර දුන් භූගත ජලය ලබා ගන්නා නළ ළිං ආශ‍්‍රිතව අද නුවරඑළිය නගරයේ ජනතාවගේ පානීය ජල ප‍්‍රශ්නය විසඳීමට නුවරඑළියේ මහා නගර සභාව කටයුතු කර ඇත. එහෙත්, දිනක් දෙකක් දැඩිලෙස හිරු රශ්මිය පතිත වූ අවස්ථාවේදී නුවරඑළියේ පානීය ජල ප‍්‍රශ්නයත් ඇතැම් තැන්වල පවතින බව නොරහසකි.

අද දවසේදී නුවරඑළියේ ඉදිකෙරෙන්නාවූ මහා පරිමාණ හෝටල් සංකීර්ණ හා ව්‍යාපාරික ස්ථානද නවාතැන් පොළවල් සඳහාද හෙට දවසේදී අදට වඩා පානීය ජල අවශ්‍යතාවක් පෙනෙන්ට තිබේ. ඒ අතරම, මේ වනවිට, ඉදිකෙරෙමින් පවතින නුවරඑළිය මහ රෝහල් සංකීර්ණයටද ප‍්‍රමාණවත් ජලයක් නිරන්තරයෙන්ම අවැසි බව පෙනෙන්නට ඇත. මෙවන් වට පිටාවක නගරයට අලංකාරයක් ගෙනදුන් ග්ලෙන් දියඇල්ල යළි සක‍්‍රීය කර ගැනීමට හැකිනම්, හෙට දවසේ මතුවන්නාවූ පානීය ජල ප‍්‍රශ්නයට තරමක් හෝ විසඳුමක් සොයා ගැනීමට හැකිවනු ඇත. මේ වන විටත්, නුවරඑළියේ පවතින පානීය ජල ප‍්‍රශ්නයට විසඳුම් සොයා ගැනීම් සඳහා ඇතැම් දෙනා නළ ළිං ඉදිකිරීමට ද උත්සුක වී ඇත්තේ ඒ නිසාය.

අදට වඩා හෙට දවසේදී නුවරඑළියේ පැවැත්ම ජලය විසින් තීන්දු කරනු ඇත. එබැවින්, නුවරඑළියේ ඉඩම් පරිහරණය, පරිසරය පිළිබඳවත්, ජල මූලාශ‍්ර පිළිබඳවත්, විධිමත් වූ ක‍්‍රියාමාර්ගයක් ගතයුතු කාලය එළඹී ඇත. එසේ නොවුනහොත් කිසියම් වූ මොහොතක ජල ප‍්‍රශ්නය නිසා නුවරඑළිය එක තැනක නතරවනු ඇත.

Dried Glen Fall

Water Stream got dried

Harmful creations

View at Unique View village

7. Asia’s Oldest Pipe Organ

This pipe organ is the asia’s oldest pipe organ. This was currently owned by the Holy Trinty Church, Nuwaraeliya. When we visit this on 2015 it was working. Unfortunatley we couldn’t find any historical information from the chief priest of the church.

Entrance to Church

Holy trinity Church

The oldest pipe Organ

Its still working

This is a amazing creation

Some adjusting levels

Full view of the Organ

Switches

Pipe Organ

The History

This whole area is the Pipe Organ

Closer view of it

Evening view of the Church

View from the road

Special Thanks to Shelton Hettiarachchi Uncle who wrote these articles to Lankadeepa and who is the Father of our team member (Madusanka Hettiarachchi). He is an awarded social worker and a journalist of Lankadeepa (Nuwaraeliya District). He has many experiences about the historical side of Nuwaraeliya and also he has written a book about Nuwaraeliya named as “Nuwaraeliya Salakunu”-නුවරඑළියේ සලකුණු. (http://www.lakdasun.org/forum/index.php?topic=12128.0) I was able to visit these places on my visit to nuwaraeliya in this year.

Thanks for reading!
Sobasiri Team © 2018

මස්කෙළියේ රාවණා ගල ලංකාවේ පැරණිම ගුවන්තොටද?

රාමායනය කථා පුවතේ එන පරිදි රාවණා රජු යනු බල සම්පන්න රජකෙනෙකු වේ. නමුත් රාමායනය කථා පුවතේ රාවණා දුෂ්ටයාගේ චරිතයට ඇද දමා ඇති මුත් රාවණා රජු පිළිබඳ ගවේෂණය කරන ලාංකික විද්වත්හු ඔහුව දේශයේ අසමසම රජකෙනෙකු ලෙස සැළකූහ. එ් මන්දයත් ඔහු සතුව පැවැති බලය හා තාක්ෂණික දැනුමේ සන්නද්ධභාවය නිසාය. ලංකාවේ පළාත් සියල්ලම තුළ රාවණා රජු සම්බන්ධ කුමන හෝ ස්ථානයක් ඇති අතර වර්තමානය වනවිට රාවණා රජු පිළිබඳ කතිකාවත දැඩි ලෙස සමාජගත වී හමාරය. දඬුමොනරය යනු ලෝක ඉතිහාසය තුළ ගුවනින් ගමන් ගත් ප්රථම වාහනය වන අතර මෙකී දඬුමොනරය එලෙස ගුවනින් ගමන් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සම්බන්ධ ගුවන්තොට පිළිබඳ විවිධ මතවාද හා ජනප්‍රවාද ගොඩනැගී ඇත. ලංකාවේ බොහෝ දෙනෙක් නොදන්නා එවැනි ගුවන්තොටක පැහැදිලි ලක්ෂණ සහිත ඉසව්වක සැඟවුණු අභිරහස් සොයාගිය ගමනක විස්තර මෙසේය.

දඬුමොනරය වචනයේ පරිසමාප්ත අරුතින්ම මොනරකුගේ හැඩය ගත් යානාවකි. එම යානය ගුවන් ගත කිරීමට සුළං ප්‍රවාහය මාධ්‍යයක් ලෙස යොදා ගැනුණද එය උඩුගුවනට යාමට එම ක්රමය කෙෙලස තාක්ෂණිකව යොදා ගත්තේද යන්න ගැටළුවකි. තවද ජනප්‍රවාදයට අනුව දඬුමොනරය යනු දෙදෙනකුට පමණක් යා හැකි ලෙස නිමැවුණු අලංකාර ගුවන් යානයකි. වර්තමාන සිත්තරුන් ත්‍රිමාණ සජීවීකරණ ශිල්පීන් බොහෝමයක් ඔවුන්ගේ මනසේ ගලායන සිතුවමකින් දඬුමොනරය අර්ථ දැක්වීමට උත්සහ කළ අතර ඉන් බොහොමයක පරිදි මෙය නෞකාවක් ලෙස හැඩ ගැන්වුණු ගුවනට ඉහළ විවෘත යානාවකි. කෙසේ හෝ මෙවැනි යානයක් ගුවන්ගත කිරීමටත් එය නැවත ගොඩබෑමටත් සුදුසු ස්ථාන තිබිය යුතුය. ජනවහරට අනුව ලංකාවේ එලෙස හඳුනාගත් ස්ථාන අටක් පමණ දැකිය හැකි අතර ඉන් වඩාත්ම සුවිශේෂී පිහිටීමක් ඇත්තේ මස්කෙළියේ පිහිටි රාවණාගල නම් ස්ථානයයි.

රාවණා පරිශීලකයන්ගෙන් මෙන්ම සංචාරකයන්ගෙන් වසං වූ මෙම ස්ථානය පිළිබඳ අභිරහස ලංකාවේ අභිරහස් ගොන්නට වැටෙන සුවිශේෂී ස්ථානයකි. මන්ද ගුවන් තොටක ලක්ෂණ පෙන්නුම් කරන රාවණාගල එසේ නම් ලංකාවේ හෝ ලෝකයේ ඉපැරැණිම ගුවන්තොට විය හැකි බැවිනි.

දඬුමොනරය ගොඩබස්සවන ස්ථාන අට අතරින් පළමුවැන්න ලෙස උස්සාන්ගොඩ පිළිබඳ ගත් කල එහි සමතලා පොළොව විශාල වපසරියක යුක්තවීමත් කිසිදු උස් ශාකයක් නොවැවෙන පරිදි රක්ත වර්ණ දෙරණක් වීමත් රාවණා රජුගේ දඬුමොනරය දක්ෂිණ ප්‍රදේශයේ ගොඩබස්වන ප්‍රධාන ස්ථානයක් ලෙස සැළකිය හැක. තවද වාතයෙන් ගමන් කරන වාහනවල නැවතුම්පොළ ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකි වාරියපොළ (වා+රිය+පොළ) සහ ගුරුළුපොත ප්‍රදේශයත් අපට දඬුමොනරය සම්බන්ධ ස්ථාන වේ. උස්සන්ගොඩ ජාතික වනෝද්‍යානයක් සේම ගුරුළුපොත යනු පුරා විද්‍යා බිමකි. ගුරුළුපොත යනු මොනර සම්බන්ධ අතර දඬුමොනරයේ අළුත්වැඩියා සිදුකළ ස්ථානයක් ලෙස ජනප්‍රවාදයේ සඳහන් වේ.

තවද සිව්වැන්න ලෙස හෝර්ටන්තැන්නේ පිහිටි ලංකාවේ තෙවන උසම කන්ද වන තොටුපොළ කන්ද ද දඬුමොනරය ගොඩබාන ස්ථානයක් ලෙස සැළකේ. ගුවන් තොටුපොළ වැනි අරුත් දෙන තොටුපොළ කන්ද දඬුමොනරය හා ප්‍රචලිත ස්ථානයක් වේ. ඊළඟට සීගිරිය හා වේරගන්තොට සැළකෙන අතර ඒවාද දඬුමොනරය ගොඩබාන ලද ස්ථාන ලෙස රාවණා කථා පුවත්වල සඳහන් වේ. මීට අමතරව ලකේගල සහ අද කතිකාවත රාවණාගල ද දඬුමොනරු ගුවනට යොමු කරන හා ගොඩබාන ස්ථාන ලෙස සැළකේ.

The Story of Rawanagala

The gravel path to Rawanagala

On the way to the mountain

Seven Virgin seen on the road

Entered to the Rawanagala area

Gawarawila casecades

The only flat rocky plain in Nuwaraeliya district

Rawana’s Airport

මීට අමතරව අපට රාවණා කථා පුවත්වල එන කඳු පර්වත වනුයේ රම්බොඩ චැරියට් පාත්, නුවරඑළියේ හක්ගල කන්ද, බෙලිහුල්ඔය හාවාගල කන්ද, කුරුණෑගල දොළුකන්ද හා මහකුඩුගල කන්ද පමණි. රාවණාගල යනු පවතින භූමි වපසරිය තුළ පිහිටි ස්ථානයක් වන අතර මාඋස්සාකැලේ ජලාශය පෙනෙන මානයේ නෝටන් හී පිහිටි ඉසව්වකි. පසෙකින් සමනල රක්ෂිතයත්, කාසල්රී – මාඋස්සකැලේ ජලාශ සේම කැනියොන් විදුලි බලාගාරයක් පිහිටි මෙම ප්‍රදේශයේ ප්‍රධාන ජීවනෝපාය වනුයේ තේ දළු නෙළීම හා තේ ආශ්‍රිත වගාවන්ය.

ලකම්බි (Luccumbe) නම් වූ කුඩා නගරය ආසන්නතම නගරය වන අතර මෙම ස්ථානයට යා යුතු මාර්ගය අතිශය දුෂ්කර හා සෞන්දර්ය විචිත්‍රභාවයෙන් පිරුණු ගමනකි. රාවණාගල යනු ස්වභාවිකව පිහිටි දැවැන්ත සමතලා ගලකි. එම කළුගල දැවැන්ත ප්‍රදේශයක පැතිර ඇති අතර ගලට දෙපසින් රූස්ස ගස් හා මාන පඳුරුවලින් පිරී පවතියි.

වාහනයකින් පවා මෙම ස්ථානයටම පැමිණිය හැකි අතර පැහැදිලි අහස් කුස සහිත දිනයන්හිදී ප්‍රදේශයේ ලස්සන හා රාවණා ගලේ පිහිටීම අපූරුවට දැකගත හැක. සාමාන්‍යයෙන් ගුවන් පථයක් යනු සමතලා බිමක විශාල වපසරියක පැතිරුණු ප්‍රදේශයකි. එම ප්‍රදේශයේ කිසිදු ශාකයක් හෝ ගොඩනැගිල්ලක් නොමැත්තේ ගුවන් යානා ගොඩබැස්සවීම සිදුකරන නිසාවෙනි. එසේ නම් එම මූලික ලක්ෂණ අපට රාවණාගල මතුපිටින්ද දැකිය හැකි විය. මීදුමෙන් බර වැසිබර කාලගුණික තත්ත්වයක් තිබුණද රාවණා ගල මත සීතල දිය දහරා රැඳී තිබුණි. රාවණා ගලේ එක් අන්තයකට ගිය විට නැවත විවෘතව තිබෙන ගල්තලාව දෙස බැලූ කල සිතෙහි මැවෙන්නේ වර්තමානයේ ඇති ගුවන් තොටුපළක චිත්තරූපයයි. මන්ද සමාන්තරව පිහිටි ප්‍රදේශයක පසෙකින් මහා ගොඩනැගිලි පිහිටා ඇති අතර ගුවන් පථය තුළට ගුවන් යානා ගොඩබැස්සවිය හැකි බව මනාව දැකිය හැකි වේ.

සාමාන්‍යයෙන් ගුවන් තොටුපොළක් නිර්මාණය කරන විට ගුවනතට විවෘත විශාල බිම් කඩක් තෝරාගනු ලබන අතර ගොඩනැගිලි හැරුණු විට එම භූමියේ කිසිදු ශාකයක වර්ධනයක් සිදු නොකරයි. එලෙසම ගුවනේ සිට බලන කල ගුවන් පථය පැහැදිලි ලෙස හඳුනාගත හැකි ලෙස පිහිටා තිබිය යුතු අතර ගුවන් නියමුවාට පහළ යානාව හසුරුවීමට සංඥා ලබාදෙන නිලධාරින්ව සහ යානය ගොඩබස්වන පථය පැහැදිලිව පෙනිය යුතුය. එසේ නම් මධ්යම කඳුකරය තුළ කඳු හෙල් වනාන්තර බහුලව තිබෙන බැවින් දඬුමොනරය ගොඩ බැස්සවීමට වඩාත් සුදුසු ස්ථානයක් ලෙස අපට වුව සංචාරක අත්දැකීමෙන් පෙනෙන්නේ මෙම රාවණාගල පමණි. මන්ද හෝර්ටන්තැන්න හෝ චැරියට්පාත් යන ප්‍රදේශ කොතරම් සමතලා තැනිතලා ලෙස පිහිටියත් එවැනි තණ පඳුරු වැවී ඇති පස පොළවට යටින් පිහිටි භුමි ප්‍රදේශ වේ. තවද සමස්ත නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කය තුළම ස්වභාවිකව පිහිටි දැවැන්ත සමතලා ගල් තලාවක් ලෙස මෙම ස්ථානය අවිවාදයෙන් හඳුනාගත හැක.

කරුණු කාරණා එපරිද්දෙන් ගුවන් යානයක් ගොඩබැස්වීමට බලපාන්නේ නම් අතීතයේ හෙළයේ රාවණා රජු ඔහුගේ තාක්ෂණික දැනුම මත ගොඩනැගුණු දඬුමොනරය ගොඩබෑමට වඩාත් සුදුසු ස්ථානයක් ලෙස රාවණාගල තෝරා ගැනීම සාධාරණ වේ. අතීත හෙළයාට වර්තමානයේ පරිදි පරිගණකාශ්‍රිත තාක්ෂණික දැනුමක් නොතිබුණද පරිසරය මත පදනම් වූ ප්‍රායෝගික යථාර්ථානුකූල දැනුමක් ඔවුන්ට තිබූ බව රාවණා රජු තුළින්ද අතීතයේ වාරිමාර්ග හා රාජකීය ක්ෂේත්ර තුළින්ද අපට මනාව පැහැදිලි වෙයි.

Nice place to camp

This could imagine as a run away

Endless beauty

Sripada Ella saha Gartmore Ella

Its like a airport with towers and a run away

These lines were there

We identified some lines

Its still a myustry about these lines

මේ වනවිට සමතලා ගල මතුපිට යම් ප්‍රදේශයක තේ වගා කරන අතර සමහර ස්ථානවල මාන හා තණ පඳුරු වැවී ඇත. ඒ පඳුරු ඉවත් කොට බැලූ කල මෙම ගල්තලාව අක්කර භාගයකට වඩා වැඩි සමතලා තනි කලුගලක් වේ. මෙම රාවණාගල ගුවන් පථයක් යැයි උපකල්පනය කිරීමට ප්රබල සාධකය නම් අඟලේ ගැඹුරට මීටර 60ක් පමණ දුරට පිහිටි ඉරි වේ. මෙය ගලේ ස්වභාවික පිහිටීමක් විය නොහැක මන්ද මෙවැනි ඉරි (Lines) 4ක් පමණ පැහැදිලිව සමස්ත ප්‍රදේශය විවිධ ස්ථානවල දැකිය හැක. ඒ සියල්ල අඟලක පමණ ගැඹුරට කැණ තනි කෙළින් මීටර 50ක් 60ක් පමණ පවතින ඉරි වේ. නිතැතින්ම මිනිසාගේ මැදිහත්වීමත් සහිතව මෙලෙස කළු ගලේ පිහිටීමත් තිබිය යුතුමය. තවද එම ඉරි බොහෝ ඈතට වුව පැහැදිලිව දැක ගත හැකිවේ. අසල සන්නිවේදන කුළුණක් සහිත මීට වඩා උසින් පිහිටි කඳු ගැටයක් ඇති අතර එහි ගිය කල පහළ බලන විට එම ඉරි පැහැදිලිව දැකගත හැකිවිය යුතු බව සිතුණි. තවද මෙම ස්ථානය පිහිටියේ ලකම්බ ගම්මානයේ සිට මීටර 200ක පමණ උසින් වන අතර සමස්තයක් ලෙස මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 1400ක් උසින් රාවණා ගල පිහිටා ඇත. සංචාරකයෙක් ලෙස අප මධ්යම පළාත තුළ කළ සංචාර අතුරින් එහි කොතැනකවත් මෙපමණ ප්‍රදේශයක් පුරා පැවැති සම්පූර්ණ සමතලා ගල්තලාවක් දැකගත නොහැක. ලුල්කඳුරේ කොණ්ඩගල පවා බෑවුමක් සහිත ගල්තලාවකි. කෙසේ නමුත් මෙම ප්‍රදේශයට ඉතාමත් පැහැදිලිව සප්ත කන්‍යා කඳු වැටියත් ගවරවිල කඳුවැටියත් දැකගත හැකි අතර වර්ෂාව හේතුවෙන් ගැටමෝර් ඇළේ මහ ජල කඳ වැටෙන දර්ශනය පවා පැහැදිලිව දැකගත හැකිවිය. තවද ලක්ෂපාන ප්‍රදේශය රාවණා ගලට බෑවුමක් වන අතර පැහැදිලි දිනයක අවට පිහිටි විසල් කඳු පර්වත දැකගත හැකි බව ගම්වැසියන් අපට පැවැසීය. තවද මෙම ප්‍රදේශයේ දිවියන් සැරිසරන බැවින් ආරක්ෂාකාරීව හා අවධානයෙන් සිටීම ඉතාමත් වැදගත් බව ඔවුන් අප සමඟ පැවැසීය.

නැවතත් අප දඬුමොනරය ගොඩ බෑ ස්ථාන ලෙස හඳුනාගත් ස්ථාන දෙස බලන කල උස්සන්ගොඩ යනු මුහුද අද්දර පිහිටි තැනිතලාවකි. රක්ත වර්ණ පස් සහ අස්වභාවික පාෂාණා පිහිටි එම භූමියේ කිසිදු ශාකයක් වර්ධනය නොවේ. නමුත් ඇත්තේ එක මට්ටමට තෘණ පමණයි. දඬුමොනරය ගොඩබෑමේදී වූ පිළිස්සුම් නිසා රතු පාට පස් සේම පිළිස්සුණ වැනි ගල් හැදුණු බවද තවත් පසෙකින් මෙහි ඇති අාවාටයක් වැනි කොටසට අතීතයේ උල්කාපාතයක් වැටී ප්‍රදේශය රක්ත වර්ණ පස් බවට හැරවුණු බවත් කියැවේ. අම්බලන්තොටට උරුම වූ මෙම ජාතික උද්‍යානයේ පිහිටි අස්වභාවික භූමිය සහ ඊට දඬුමොනරය ගොඩබැස්විය හැකි තරම් ගුවන් පථයක අවශ්ය මූලික ලක්ෂණ පිහිටීමත් නිසා උස්සන්ගොඩ රාවණා කථා පුවතට වැදගත් ස්ථානයක් වේ.

එසේම සීගිරිය හා මා අසල පිහිටි පිදුරංගල කන්ද යනු රාවණා කථා පුවතටත් දඬුමොනරය ගොඩබස්වන හෝ අහසට නග්ගවන ස්ථානයක් ලෙස සැලකේ. මන්ද පිදුරංගල පවා ගුවන් යානයක් හෝ වාතයෙන් ගමන් ගන්නා යම් වාහනයක් ගුවනට යොමු කිරීමට සුදුසු තරම් වපසරියක බිම් කඩක් පවතියි. එසේම ලකේගල පවා පිහිටි සුවිශේෂි බව තුළ දඬුමොනරය නවතා තැබීමට කදිම තෝතැන්නක් වූ බවට ප්රකටය. වාතයේ වේගයෙන් ගමන් ගන්නා රිය නැවතුම් කරන පොළ ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකි වාරියපොළ ප්‍රදේශය දඬුමොනරයට කදිම නිදසුනක් වේ. ඊට වඩාත් සුදුසුම නිදසුන නම් කදිරාගල පුරාණ විහාරස්ථානය පිහිටි කදිරාගල කන්දයි. මෙය කඳ සුරිඳු ආගල ලෙස අර්ථ දක්වන නමුත් කදිරාගල කඳු මුදුන ඉහළ සමතලා බිමක් පවතියි. වාරියපොළ ප්‍රදේශය තුළ සමතලා කඳු බිමක් දැකිය හැකි නම් ඒ කදිරාගල පමණක් වන අතර රාවණා කථා පුවතේ දඬුමොනරය ගොඩබාන්නට වාරියපොළ පිහිටි එකම සුදුසු බිම් කඩ මෙය විය හැකි බව අවිවාදයෙන් පිළිගත යුතු වේ.

තව ද ඊළඟට අප කථා කළ යුත්තේ ගුරුළුපොත නම් ප්‍රදේශයයි. ගුරුළුපොත පුරාවිද්‍යා වැඩ බිමක් වන අතර අනවසරයෙන් පිවිසිය නොහැක. තවද ගුරුළුපොත වඩාත් ප්‍රචලිත වන්නේ සීතා කොටුව නම් පුරා විද්‍යාත්මක නටබුන් තිබෙන හෙයිනි. හසලක ප්‍රදේශයට ආසන්නව පිහිටි ගුරුළුපොත ග්‍රාමයේ පිහිටි සීතා කොටුව ආශ්‍රිත නටබුන් සමහරක් අද වනවිට වනගත වී යමින් තිබේ. එලෙසම මේ අසල දිය ඇලි යුගලයක්ද පිහිටා ඇති අතර ඒවා ද සීතා කොටුව ඇලි ලෙස නම්කර ඇත. තවද ගුරුළුපොත යන අරුත නම් මොනරා සම්බන්ධයි. එම නිසා ගුරුළුපොත යනු දඬුමොනරයේ යම් යම් අලුත්වැඩියා කටයුතුවලට භාජනය වූ ස්ථානයක් විය හැක. එසේ නම් දඬු මොනරය අලුත්වැඩියා කරන්නේ මෙම ස්ථානයේ පමණක් නම් එහි අරුත රාවණා රජු නිතරම ගැවසෙන ස්ථානයක් බවයි. එසේ නම් සීතා දේවිය සඟවා තැබුමට හෝ සීතා දේවියට රැඳී සිටීමට සීතා කොටුව නම් බලකොටුවක් මෙහි ස්ථාපනය කළ හැකි තර්කයකි. මන්ද දඬුමොනරය අලුත්වැඩියා කිරීම් යනු කාලය ගත වන කටයුත්තක් බැවින් සීතා හා රාවණා රැඳී සිටි ස්ථානයක් ගුරුළුපොත සීතා කොටුව විය හැකිය.

කෙසේ නමුත් දඬුමොනරය නිශ්චිත වශයෙන් පුද්ගලයන් දෙදෙනකුට හෝ ඉතා සීමිත ප්‍රමාණයකට යා හැකි යානයක්ද නැතහොත් එය විමාන තාක්ෂණය යටතේ අහසේ ගමන් කළ හැකි විමානයක් බඳු යානයක් දැයි නිගමනය කළ නොහැකිය. එය විමාන තාක්ෂණය ඔස්සේ කළ නිමැවුමක් නම් තොටුපොළ කන්ද, වාරියපොළ, මහකුඩුගල, හක්ගල හා සීගිරිය, පිදුරංගල, ගුරුළුපොත වැනි ප්‍රදේශ උපකාරි විය හැක. නමුත් එය යානයක් ලෙස සැළකෙන්නේ නම් එයට යම් බලයක් ආරෝපණය කර ගැනීමට වර්තමාන ගුවන් යානා ලෙස මඳ දුරක් ගමන් කරවිය යුතු නම් ඊට හොඳම ස්ථාන ලෙස උස්සන්ගොඩ හා රාවණාගල සැළකිය හැකිය.

We came to Rawanagala

Some part of the rocky plain was covered Mana bushes

Closer view of the lines

The path we came

Surrounding beauty

Hidden at green

Some landmarks

කෙසේ හෝ රාවණා රජුගේ දඬු මොනරය හා සම්බන්ධ ලංකාවේ පැරැණිතම ගුවන් තොටුපොළවල් ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකි උස්සන්ගොඩ හා රාවණා ගල තුළ සැබැවින්ම අස්වාභාවික පිහිටීම් සිදුවිය නොහැකිද? මෙම ප්‍රදේශ දෙක තුළම පවතින ස්වභාවිකව පිහිටීමක් යැයි විශ්වාස කළ නොහැකි සාධකවල සැඟවුණු අභිරහස විසඳීම වර්තමානයේ කළ නොහැක්කක්ද? රාවණාගල මතුපිට පිහිටි ගලේ කොටා ඍජුව තිබෙන ඉරි පිහිටවූයේ කෙලෙසද?

එහි සමාන අඟලක බැස්ම තුළ එය නිර්මාණය කළ පුද්ගලයන් අපේක්ෂා කළේ කුමක්දැයි අපට තවමත් සොයා ගත නොහැක. මධ්යම කඳුකරය තුළ ස්වභාවිකව පිහිටි විශාලම සමතලා කළුගල් බිම වනුයේ රාවණාගලය. එහි වර්තමානය වනවිට වැවී තිබෙන පඳුරු හා ශාක ඉවත් කළහොත් අපට දැකිය හැකි බිම් කඩට වඩා විශාල කළුගල් තලාවක් මෙහි පවතියි. එම නිසා මෙවැනි ස්වභාවික පිහිටීම අතීතයේ හෙළ දරුවන් රජ දරුවන් විසින් ඔවුන්ගේ යුද උපක්රමවලට හෝ රාවණා වැනි බල සම්පන්න රජ කෙනෙකුගේ දඬුමොනරය වැනි තාක්ෂණික ගුවන් යානවල ගුවන් පථ ලෙස භාවිත නොකෙරෙන්නට ඇත්දැයි නිශ්චිත කළ නොහැක.

එබැවින් ලංකාවේ අභිරහස් ගොන්නට අයත් රාවණාගේ දඬුමොනරය හා සම්බන්ධ ගුවන් තොටුපොළ සියල්ලම සහ මෙම රාවණාගල වැනි අතහැර දැමූ ස්ථාන නිසි පරිදි ගවේෂණයකට ලක් කළ යුතුය. විශේෂයෙන් එහි භූ විද්‍යාත්මක පිහිටීම පිළිබඳ සොයා බැලිය යුතු යැයි අපට සිතුනි.

Pano 2

Online Article – http://www.lankadeepa.lk/sunday/rasawitha/මස්කෙළියේ-රාවණා-ගල-ලංකාවේ-පැරණිම-ගුවන්තොටද-/57-519584

Thanks for reading!
Sobasiri Team © 2018

Colombo is the most populated district of Sri Lanka but surprisingly there are few waterfalls situated even in Colombo district. Ranmudu Ella, Dambora Ella, Ella Uda Ella and Kumari Ella are famous four waterfalls in Colombo district. But we accidentally visited the highest waterfall in Colombo district, but it doesn’t come under current waterfall list of Colombo district. This journey was coupled with short hike to the highest point of Colombo district-Udagama Kanda.
After a long time I had a chance to go a trip with Hari who lives only two kilometers away from my place but frequently selects friends live more than hundred kilometers for his trips.
We didn’t have specific plan but wanted to visit Labugama area to cover Udagama Kanda and Udagama Falls. We drove up to Meepe from Battaramulla and then turned to Bope road. Google map guided us to Udagama Falls.

Udagama Falls / උඩගම ඇල්ල
Udagama falls is situated about 100m away from Udagama road along the stream. It is a famous bathing spot (60 48’ 58.0’’N, 800 10’ 05.6E) and a tank was made on the side of the stream to have a bath. We walked up stream to reach 7m (approximately) tall Udagama falls which falls in steps.

Famous road side bathing spot

We had a bath here on our way back to home

Walking along upstream will bring you to Udagama Falls

Udagama falls

Udagama falls- a cascade

Side view of Udagama Falls

Side view of Udagama Falls

I am at Udagama Falls

Udagama Falls-distance view

Minor cascade

On top of the bridge…

Under the bridge

Here we got a clue about another waterfall situated in same road. We drove further along Udagama road and stopped in front of watermart bottle water factory. There is a foot pathway in right side about 20m before the factory. This foot path brings you to “Anda Dola” -ආදා දොළ. We crossed the stream and followed it down in left side.
We were surprised by seeing this beautiful cascade with three steps. Locals call this as Diwiya Mala Ella.

Diwiya Mala Ella / දිවියා මළ ඇල්ල

Anda Dola forms this cascade with three steps. It’s total height is about 25m, most probably highest waterfall belongs to Colombo district. First part of Diwiya Mala Ella is about 10m in height, second part is about 8m in height and third part is about 6/7m in height.
We followed the left side of the fall to move from one part to other. Diwiya Mala Ella seems another popular bathing place among locals, evidenced by scattered garbage.

Crossing Anda Dola

On top of first part of Diwiya Mala Ella

1st part of Diwiya Mala Ella

1st part of Diwiya Mala Ella

1st part of Diwiya Mala Ella

1st part of Diwiya Mala Ella

How it ends…

Hari at Diwiya Mala Ella

It’s me….

On top of second part of Diwiya Mala Ella

Second part of Diwiya Mala Ella

Second part of Diwiya Mala Ella

Second part of Diwiya Mala Ella

1st and 2nd parts together

1st and 2nd parts together

Diwiya Mala Ella

On top of third part of Diwiya Mala Ella

Third part of Diwiya Mala Ella

Hari at 3rd part of Diwiya Mala Ella

Diwiya Mala Ella

Litter

Directions to the fall

Highest point of Colombo District-Udagama Kanda/ Kodikande / Kulunu Kanda) (6.827547, 80.172743) උඩගම කන්ද, කොඩි කන්ද, කුළුණු කන්ද

Further drive along Udagama road and got left turn to Iskolakanda road (ඉස්කොල කන්ද පාර) in front of sub post office of Udagama. Udagama kanda is mentioned as the highest point of Colombo district in Wikipedia. As it is the highest point, Dutch has set a tall flag there to guide ships sailing to Colombo port. Still you can see the foundation stone of this flag in middle of the forest. Therefore villagers call it as “Kulunu Kanda”

We parked our vehicle at school ground and got direction from locals. Further walk along this road in 1.5Km you have to get right turn with concrete road (after passing 100m from the bridge. Concrete layer finished in few hundred meters and gravel road appeared. Our plan was to start the proper hike from last house of this road. (Google map shows in that way). Any way we entered the forest one house before last house of the road. There was a fainted foot path up to a Chena. Chena was the border of Labugama reserve. Following that we went up according to the goggle map and it was not a difficult hike. In about an hour we were able to reach the highest point where foundation stone of old tower is situated. Though it is the highest point, it has no surrounding view. We tried to get a view by climbing a tree but was not successful.
Return journey was long as we have missed our path when we were coming back.

Right side concrete road

Udagama Kanda. We are at Chena.

Forest border

Along slab rock

It is a rain forest

Sometimes a foot pathway was there

Recently a set of school children has been there. There were cut marks to guide the path.

Reached Kulunu Kanda

This is the foundation stone of Dutch tower

We are on top of foundation stone

Hari is at top of Colombo District

I am at top of Colombo District

View is completely obstructed

View is completely obstructed

Coming down….

හතු

Coming down…. Surrounding view from Udugama Kanda when we were coming back.

On top of Udagama Kanda

For sake of completion of report, I would like to mention rest of waterfalls situated in Colombo district.
1. Kumari Ella
2. Hewainna Ella
3. Ella Uda Ella
4. Thummodara Ranmudu Ella
5. Dambora Ella /Demala Ella

All these waterfalls are situated at Puwakpitiya-Padukka road. Therefore can be covered by travelling Awissawella-Padukka bus. Some of these waterfalls are marked in Google map. As they are closer to main road, common places for bathing and drinking. As a result in threaten of pollution. The first come across is Kumari Ella.

Kumari Ella /කුමාරි ඇල්ල
After drive about 3km in Puwakpitiya-Padukka road, you will come across Hewahinna road (හේවාඉන්න පාර) in left side with the board mentioning Kumari Ella. It is situated in another 400m drive along Hewahinna Road. Once you get down the stream, it is the top of the fall. Ambangama Oya (අඹන්ගම ඔය) forms 4m tall Kumari Ella. The daughter of King Seethwaka Rajasinghe-Kumari has drowned at this fall to give the name Kumari Ella.Follow the stream in right side to reach the base of this fall.

Ambangama Oya to form Kumari Ella. This is stream is highly populated place in holidays.

Tiny cascade above Kumari Ella

On top of Kumari Ella

Kumari Ella

Kumari Ella

Kumari Ella in distance

It’s sad to see garbage is all over there

No point of having boards only unless people follow it

2. Hewainna Falls / හේවාඉන්න ඇල්ල
Hewahinna falls is situated upstream of Kumari Ella. It is just 300m walk from Kumari Ella to the foot pathway to Hewainna road. Hewainna falls is a tiny cascade with 3m height.

Hewainna Falls

Hewainna Falls

Hewainna Falls

Hewainna Falls

Hewainna Falls

Balancing stones

Then I was back to Padukka road and passed Seethwaka Botanical garden. Just after the garden there is a road in left side to Kodigala Aranaya. In another 500m walk you will come across a Bo tree in left side of the road with cement steps at right side of the road to the stream. Here you are at top of Ella Uda Ella. Cross the stream and reach the base of the fall through the rubber estate.

3. Ella Uda Ella / Kahana Ella (ඇල්ල උඩ ඇල්ල/ කහන ඇල්ල)
4m tall Ella Uda Ella is formed by Koswaththa Ela (කොස්වත්ත ඇළ) and stream from Kodikande Mountain (highest mountain of Colombo district). A gang of people has mixed an itch-inducing plant mixture into the water caused itchiness after having a bath at this fall. Therefore it was called Kahana Ella.

On top of Ella Uda Ella

One side of the fall is margined by rubber estate

Ella Uda Ella

Ella Uda Ella

Solo traveler

Ella Uda Ella closer view

Next waterfall of Colombo district is Ranmudu Ella situated at Thummodara. Drive along Puwakpitiya-Padukka road towards Thummodara and turn to right side-Pagngnagula road. In about half a kilometer you will see the fall in right side. There is a bridge over the fall dividing it’s view.

4. Thummodara Ranmudu Ella / තුම්මෝදර රන්මුදු ඇල්ල

This is situated closer to Labugama-Kalatuwawa reserve. 15m tall fall is formed by a branch of Wak oya (වක් ඔය). The bridge over the stream divides the fall into two. It’s better mention it as Thummodara Ranmudu Falls rather than Ranmudu Falls to avoid confusion with Balangoda Ranmudu Falls. This is also a highly populated waterfall.

The road to Thummodara Ranmudu Ella

The bridge over stream

Upper part of Ranmudu Ella situated above the bridge

Upper part of Ranmudu Ella situated above the bridge

At Ranmudu Ella

At Ranmudu Ella

Snail

Lower part of Ranmudu Ella below the bridge

Lower part of Ranmudu Ella below the bridge

Lower part of Ranmudu Ella below the bridge

It is a common finding

Surrounded by a rubber estate

Last fall of the chain is Dambora Ella which is kind of a hidden fall situated at Ayer estate. Pass Thummodara junction and turn to left to reach Polwatta junction (පොල්වත්ත හoදිය). Ihalabope-Kaluaggala road starts there. Next turn is at right side of this road to Ayer estate. You have to get down to the stream through rubber estate to view Dambora Falls when you go along this road about 500m. (In Sri’s report it mentioned directions to get down on other side of the fall).

5. Dambora Ella (දඹෝර ඇල්ල)
As this falls is situated at Dambora village, it is called Dambora falls. 10m tall Dambora fall is formed by a branch of Wak Oya. Earlier it was called as Demala Falls (දෙමළ ඇල්ල) as Tamil (Demala) laborers used to wash there. Dambora Falls is hidden from human eye, therefore less threaten for pollution. Presence of a deep pool and acute angle prevents to reach the fall.

Dambora Falls with it’s base pool.

Dambora Falls

Dambora Falls

Dambora Falls

Dambora Falls

Dambora Falls

So waterfall list of Colombo district is updated:

1. Kumari Ella
2. Hewainna Ella
3. Ella Uda Ella
4. Thummodara Ranmudu Ella
5. Dambora Ella /Demala Ella
6. Udagama Falls
7. Diwiya Mala Ella.

Yet more to come.

Thanks for reading.

දුමෙන් බර මිටියාවත නොහොත් දුම්බර මිටියාවත ලෙස නම් කළ හෙක්ටයාර 22,000 ක පමණ භූමි වපසරියකින් යුත් නකල්ස් වනපෙත ලංකාවේ අතිශය වැදගත් රක්ෂිත වන පියසකි. යුනෙස්කෝ සංවිධානය විසින් නම් කරන ලද ලෝක උරුමයක කඳු, හෙල්, උමං, ගුහා, දිය ඇලි, තැනිතලා වැනි ස්වභාවධර්මයේ නිර්මාණයන් සේම උරඟයින්, පක්ෂීන්, මාළුන් හා තවත් සතුන්ගේ උරුමකම් කියන මෙම වනපෙත මධ්‍යම පළාතේ උතුරු ප්‍රදේශයට ආසන්නව මාතලේ හා මහනුවර දිස්ත්‍රික්ක වලට යටත්ව පැතිර ඇත.

SD map shows the destination. Note the marked mountains

Yellow line footpath from Thangappuwa to Alugallena and Karambaketiya White line is the normal road we followed to Thangappuwa via Corbets Gap

Kobonilagala seen at Thangappuwa

Early morning at Thangappuwa

Had a quick visit to Perdel Fall

Perdel Grama Niladhari area

Reached to Kotagaga plain

Kandasamigala seen

Nice place to camp

Pigmi-short forest patch. Remember this edge goes to Aliyawetunuela mountain

මීට පෙර අප නකල්ස් වනයේ අබිරහස් ස්ථාන වූ ලකේගල හා රෑහැස්සේ ගුහාද, රාවණා රජුගේ මෘත දේහය ඇතැයි පැවසෙන යහන්ගල පිළිබඳවද තතු හෙළිකළ අතර අළු ගල්ලෙන යනු හුදෙක් සංචාරක ඉසව්වක සීමාවෙන් ඔබ්බට ගිය යටගියාවක් සහිත ස්ථානයක් බවට විස්තර සොයා ගත්තෙමු.

වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම අළුගල්ලෙන යනු විවෘත ලෙනක මෙය පිහිටා ඇත්තේ නකල්ස් වන පෙතේ ඝන වනාන්තරයක් මැදය. නේක වෘක්ෂලතාදියෙන් වැසුණු කාලෙකට ඉහතදී එනසාල් වගාවෙන් සුපෝෂිත වූ වන පියසකය. මහනුවර සිට මහියංගණය පාරෙ හුන්නස්ගිරියට පැමිණ එතැනින් ලුල්වත්ත හරහා මීමුරේ දක්වා යන මාර්ගයේ කරඹකැටිය නම් ග්‍රාමයට ළඟා වී එතැන් සිට ඇති සම්මත සංචරණ මාර්ගය ඔස්සේ කි.මී. 9 ක් පමණ ගිය පසු අළුගල්ලෙන හමුවේ.

Clear view of Kandasamigala

Footpath through Kotagaga plain to Knuckles peaks

Misty forest

Path is clear

More to go

Close to the junction where road divide, Left to Knuckles peaks and right down path to Alugallena

Walk through litle shower

Fully misty

enasal area

reaching to Alugallena

එම මාර්ගයේ ගමන් කොට අලුගල්ලෙන සිට නංගප්පුවට යා හැකි අතර අළුගල්ලෙන සිට තංගප්පුව දක්වා ඇති දුර කි.මී. 10 ක් පමණ වේ. කරඹකැටිය සිට අළුගල්ලෙනට පැමිණ තංගප්පුවට යාම යනු සීඝ්‍ර කඳු නැගීමක් වන අතර නියත වශයෙන් දින දෙකක් වැය වන වෙහෙසකර ගමනකි. එම නිසා මහනුවර සිට තෙල්දෙණියට පැමිණ රංගල පාරේ කෙළවරට එනම් තංගප්පුව ගමට ළඟා වී තංගප්පුවේ සිට නකල්ස් කඳු පෙළට යන මාර්ගයේ ගමන් කොට අළුගල්ලෙනට පිවිසීම සහ පසුව කරඹකැටියට යාම පහසු වේ. මන්ද එම මාර්ගය කඳු බැසීමක් වන බැවිනි.

අළුගල්ලෙන පිහිටා ඇත්තේ නකල්ස් කඳු පන්තියටත් අලියා වැටුණු ඇළ කන්දටත් අතරමැද වන පියසේය. මීමුරේට සහ කොබෙට් කපොල්ලට සුපාහැදිලිව පෙනෙන අලියා වැටුණු ඇල කන්ද අළුගල්ලෙන ලෙස බොහෝ අය වටහා ගන්නා නමුත් අළුගල්ලෙන යනු කන්දක් නොව තනි කළුගලින් යුත් පර්වතයක් පමණක් බව බොහෝ අය නොදනිති. එම අළුගල්ලෙන පර්වතය තනි පර්වතයක් ලෙස පිහිටා ඇති අතර එය ගෝලාකාර වේ. නකල්ස් වනයේ ඇති අසාමාන්‍ය කඳු හා පර්වත අතර ස්පිනික්ස් කන්ද, යහන්ගල සහ මෙම අළුගල්ලෙන දැක්විය හැක.

මන්ද ස්පිනික්ස් කන්ද සහ අළුගල්ලෙන කන්ද යනු කිසිසේත්ම කඳු මුදුනට තරණය කළ නොහැකි කඳු වේ. ස්පිනික්ස් කන්ද කොබෙට් කපොල්ල නොහොත් අත්තල වෙට්ටුව නිම්නයට පෙනෙන්නේ මුර සේවයේ යෙදී සිටින සිංහයෙකුගේ හැඩයක් විලසිනි. එසේම අළුගල්ලෙන යනු වක්‍රාකාර වූ තනි පර්වතයක් වන අතර කොපමණ ධාරානිපාත වර්ෂාවකදී වුවත් ලෙන තුළ පහසුවෙන් කූඩාරම් 8 ක් පමණ අටවා ගෙන නොතෙමී සිටීමට හැකි ඉසව්වක් වේ. මෙවැනි විරල ස්ථානයක් ලෙස අපට නක්ල්ස් හි පිහිටි දූවිලි ඇල්ලේ ඉහළ ඇල්ලේද ගත හැක. එයද ඇල්ල ඇතුලේ පිහිටි ගුහාවකි.

The massive rock wall of Alugallena

Some views of the rock

We went to the top of this mountain called Alugal Kanda in 2018

Our small fire

Natural caves but some how man made

Ruins of old resting place

The giant

Like a bed room

Ash	How our people behave

ලකේගල විශ්ව ශක්තියේ තෝතැන්නක් ලෙසත් ලකේගල ගුහාවන් රාවණා රජුගේ යුද සේනා උපක්‍රමවලට ප්‍රයෝජනයට ගත් ස්ථාන ලෙසත් රැහැස්ස සහ උයන්ගොමුව නම් වන පියස රාමරාවණා යුද්ධය පැවැති ස්ථාන ලෙසත්, යහන්ගල තුළ රාවණා රජුගේ සිහිමුර්ඡා වූ දේහය තැන්පත් කොට තිබෙන ලෙසත් පුරාවෘත අනුව අභිරහස්මය ස්ථාන ලෙස නකල්ස් වන ​ෙපත තුළ පවතියි. මීට තවත් ආසන්නතම ස්ථානයක් වනුයේ අළුගල් ලෙනයි. අළු පිහිටි ගල්ලෙනක් ලෙස හැඳින්විය හැකි අළුගල්ලෙන හි ලෙන පිහිටි භූමියේ ඇත්තේ අළු පමණි. වර්ෂාවෙන් කිසිදු හානියක් එම අලු පිහිටි ප්‍රදේශයට සිදු නොවන අතර එහි කිසිදු ශාකයක් වර්ධනය වීමක් ද සිදු නොවෙයි. තවද එම ප්‍රදේශයට කූඩැල්ලෙකුවත් නොපැමිණෙන අතර එම අලු පිහිටි පොළොව තුළ කූඩාරම් අටවා සිටීමට හෝ මිනිස් ජීවිතයක් සැරිසැරීම තුළ කිසිදු හානියක් සිදුනොවන ස්ථානයක් වේ.

නකල්ස් වනපෙත් සැඟව තිබෙන අලංකෘත පතන හා තැනිතලා වන ගිනිකෙළිය පතන, රැහැන කෙටු පතන, වෙලන්ගොල්ල පතන, කොමලෑවේ පතන, පිටවල පතන සේම කොට ගඟ පතනද තුරු ශාක පිරි විටෙක හෝර්ටන් තැන්න ලෙස අත්විදිය හැකි ස්ථානයක් විය. ගුවනට විවෘත විශාල ප්‍රදේශයක් වූ එහි කුරු ශාක පමණක් තිබූ අතර නොඉඳුල් ජල මුලාශ්‍ර කිහිපයක් ද චිරි චිරියේ අතරින් පතර ගලාගෙන යන්නට විය.

කෙසේ හෝ නකල්ස් කඳු පියසට හා අළුගල්ලෙන මාර්ගය බෙදෙන ස්ථානය හමුවූ අතර ඉන් දකුණු මාර්ගය දිගේ පහළට ගමන් ඇරඹුවෙමු. ඝන කැලයකින් අවට වැසුණු අතර ගුවනත නොපෙනන ​ෙලසම තුරු වියත සැදී තිබුණි. අළුගල්ලෙන් දක්වා කි.මී. 5 ක් පමණ ඇති අතර එම මාර්ගය තුළ දිය දහරාවන් දුසිමකට වැඩි ප්‍රමාණයක් අපට හමුවුණා.

ඒ සමඟම කුඩා ගුහා පිහිටි ගල් පර්වත කිහිපයක්ද දැක ගත්තෙමු. විටෙක පසෙකින් මහා හෙලක් වූ අතර විටෙක එනසාල් අතු අතරින් වැටුණු පොළව නොපෙනන මාර්ගයක් විය. සුදු මීදුමෙන් වන පියස වෙලා ගෙන අත්භූත සිනමා පටයක භයංකර සිතුවමක් පසක් කරලීය. අඩිය තබන තබන තැන එල්ලෙන ලේ උරා බොන්නන් ගලවා වීසි කිරීමට තරම් වේලාවක් හෝ ප්‍රයෝජනයක් නොවුයේ සවස දෙක පමණ වන විට මහා වර්ෂාවත් පතිත වූ නිසාවෙනි.

How our people behave

Ready to go to Karambaketiya

Path to Karaambakatiya

Full view of Alugallena

Through the mist

Waterfalls on the way

This is height over 80m

There were two falls close each other

One of a obstacle on our way

වර්ෂාව මධ්‍යයේ අප සවස 4 වන විට අළුගල්ලෙනට පැමිණියෙමු. හාත්පසම ඝන මීදුම වූ අතර මහ වන මැද තනිව මහා වර්ෂාව මැද කූඩාරම් අටවා ගත්තේ මෙහි වර්ෂාවට හොඳම විසඳුම තිබූ නිසාවෙනි. අළුගල්ලෙන නකල්ස් හි පිහිටි ගුහා අතරින් සුවිශේෂි වේ. මන්ද ස්වභාවිකවම පිහිටි මෙම අළුගල්ලෙන මීට වසර ගණනාවකට පෙර සිට අවට ගම් වල ජීවත් වූ දඩයක්කරුවන්ගේ සහ එනසල් වගාකරුවන්ගේ නවාතැන් පොළක් වූ හෙයිනි.

අළුගල්ලෙන අපේ පිහිටීම සම්බන්ධව එක් කතාවක් වනුයේ අතීතයේ පටන් ගැමියන් සහ දඩයක්කරුවන් නවාතැන් පොලක් ලෙස මෙය භාවිත කිරීමේදී ගිනි මැල දැල්වීම මතු මෙලෙස අළු තැන්පත් වූ බවයි. නමුත් යථාර්යානුකූලව විමසන විට එය කාලාන්තරයක් මුළුල්ලේ වීමේ සත්‍යතාවයක් ප්‍රායෝගිකව පිළිගත නොහැක. මන්ද දර පිළිස්සීමෙන් හට ගන්නා අළු බොහෝ විට සුළගම මුසුවේ.

එලෙසම කාලාන්තරයක් මුළුල්ලේ සමස්ත ලෙස පරිශ්‍රය තුළ ගිනිමැල දැල්වීමට අවශ්‍යතාවක් නොමැති වේ. දඩයම් ගිය උන් හෝ එනසල් වගාකරුවන් වුව එක් ස්ථානයක් ගිනිමැල දල්වා රැය පහන් කිරීමටත් ආහාර සකසා ගැනීමටත් තබා ගැනීම සුදුසු හෙයිනි. සමස්ත ලෙන පුරාවට එකම ආකාරයේ අළු තට්ටු ගණනින් තැන්පත් වී ඇත. මෙය හුදෙක් දර පිළිස්සීමෙන් පමණක් වූ බවට පිළිගත හැකි ප්‍රායෝගිකතාවයක් නොමැත.

අළුගල්ලෙන හා සබැදි අනෙක් පුරා වෘත්තය නම් රාම රාවණා යුද්ධයේදී මියැදුණු සේනාවගේ සිරුරු පුළුස්සා දැමූ ස්ථානය බවය. එනම් ලකේගල ආශ්‍රිත උයන්ගොමුවේ සටන් වැදුණු රාම රාවණාගේ සේනාවන් එකිනෙකා මරා ගත් අතර එසේ මියගිය අයගේ සිරුරු අළුගල්ලෙන තුළ පුළුස්සා ඇති බවය. එම නිසා මෙපමණ තට්ටු ප්‍රමාණයක් අළු පොළොවේ තැන්පත් වී ඇති බවය. මන්ද මෙම පොළොව තුළ බොහෝ ඇත්තේ අළු පමණක් වන හෙයිනි. පුරාවෘත්තය අනුව නකල්ස් හා රාම රාවණා යුද පෙරහැර සම්බන්ධ වූ ස්ථාන කිහිපය අතරම අළුගල්ලෙනත් අයත් වන අතර මෙම තනි පර්වතය කිසිදු අවශේෂ කන්දකට හෝ පර්වතයකට සම්බන්ධ වූ විශාල තනි ගල් කුට්ටියක උසින් මීටර 100 කට වඩා වන මෙම දැවැන්ත ගල ගෝලාකාර බව අප සමග ගිය මාර්ගෝපදේශක මහතා පැවැසීය. ඔවුන් කුඩා කළ පවා අළුගල්ලෙන අළු තිබූ බවටත් මෙම පර්වතය ඉහළට කිසිදු කෙනෙකුට නැගිය නොහැකි බවටත් යම් නිධන් වස්තු පර්වතය මුදුනේ ඇති බවටත් ඔවුන් පැවැසීය.

කෙසේ හෝ රාවණාගේ දඬු මොනරය මේ අවට ගොඩබැස්වූ ස්ථානයක් ලෙස අලුගල්ලෙන සැලකිය හැකිද නැත්නම් මෙම අස්වාභාවික ගලේ පිහිටීම තුළ යම් අබිහරසක් තැන්පත්ව තිබේදැයි තවම කිසිවෙකුත් පර්යේෂණ කර නැත. කෙසේ හෝ ගොම්මන් අඳුර වැටී ගෙන එන විට අපද පෙර භාවිතා කොට තිබූ ගිනි මැලයට අපගේ භාවිතයට ගත් අතර ලෙන තුළ ගඩොල් තබා කුඩා කාමරයක් ලෙස සකස් කළ ඉසව්​ෙව් ගල් ඇඳ මත සියල්ලෝ සිට ආහාර ගත්හ. කෙසේ හෝ රාත්‍රිය උදාවූ පසු නින්දට යාමට සැරසුණු අතර භාගෙට නිවී යන ගිනිමැලය විනා වෙනත් කිසිදු ආලෝකයක් පරිසරය තුළ නොවීය.

Reaching to Karambaketiya oya

Its so dangerous due to rain

Casecades

Where we were

Other Cascades

අළුගල්ලෙනට වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ සම්මත සංවරණ මාර්ගයක් ඇති අතර සමස්ත නකල්ස් වනපෙත තුළම අවසර සහිතව කඳවුරුලා සිටිය හැක්කේ දෝනලුගල හා අළුගල්ලෙන කඳවුරු භූමි තුළ පමණි. අළුගල්ලෙන අයිනකින් බට ආධාරයෙන් ජලය ලබා ගැනීමට ක්‍රමයක් ඇති අතර අනෙක් පසින් මඳක් වනපියස තුළට ගිය විට දිය දහරාවක් දැකගත හැක.

මෙම මහා පර්වතය වටා ඇවිදීම අතිශය දුෂ්කර සේම පර්වතය මුදුනත බැලීමෙන් බොහෝ විට දුෂ්කර විය. ඒ මීදුමෙන් පර්වත මුදුන වැසී ඇති හෙයිනි. රාත්‍රී නින්දට ගිය සියල්ලෝ පසුදා පහන් වන විට නැගිට ගත් අතර පෙරදින වර්ෂාව එලෙසින්ම නොකඩවා ඇද හැළෙමින් පැවතුණි. නමුත් ඉඩ සහිත සුවපහසු ලෙන තුළට වර්ෂාවෙන් හෝ වර්ෂා ජලයෙන් කිසිදු හානියක් සිදු නොවුණි. උදෑසන ආහාර ගත් අප කරඹකැටිය ගම්මානය වෙත පියමං කිරීමට පටන් ගත්​ෙත් නැවතත් මොරසූරන වර්ෂාවේ එනසාල් කැළය මැදින්ය.

චිරි චිරි වරුසාව කොළ පාට ගස් මුදුන් අතරින් පතර දැවටී බිමට වැටෙන්නට විය. අතිශය ලිස්සන සුළු මාර්ගයක් වන මෙම කොටසේ පවතින බෑවුම අධිකය. පසෙකින් අඳුරු හෙළ පිහිටා ඇති අතර බොහෝ ස්ථානවලත් දිය දහරාවන් ඇද හැලෙන්නට විය. මඩ සහිත ලිස්සන අඩි පාරේ ස්ථාන කිහිපයකදී පස්සා බිම වැදෙන ලෙස ලිස්සූ අප කෙසේ හෝ ආරක්ෂාකාරී ලෙස ගල් කුට්ටි අතරින් පහළට බැස ගත්තෙමු. එක්තරා ස්ථානයකදී දෙපසින් දිය ඇලි දෙකක් කඩා වැටෙන ස්ථානයක් විය. එහි සුළු වේලාවක් ගත කොට එහි සුන්දරත්වය වින්දෙමු. අධික වර්ෂාව නිසා දිය ඇළි දෙකෙහි ජලය ඉතිරෙන්නට විය. කූඩැල්ලන්ද අප මෙන් එය නරඹන්නන් බව දුටුවේ කලිසම පුරා සපත්තු මතින් උන් උඩට ඇදෙන විටය.

පසුව අප තවත් දුර බසින කල කුඩා ගුහාවක් හමුවුණ ගුහාවට එපිටින් පිහිටි පහළට වැටෙන ජල දහරාව හරහා අප සීරුවට අඩි තබා අනෙක් පසට පැන්නේ පොඩි වැරදීමකින් ජීවිතයෙන් වන්දි ගෙවීමට සිදුවන ස්ථානයකින්ය. පුරා හෝරා දෙකක් මුළුල්ලේ එක එල්ලේ නොනැවතී අප පහළට බසින්නට වූ අතර නඩය එකා පිටුපස එකා ගමන් කළේ පටු අඩි පාර හෙයිනි. ඉතා විශාල කන්දක් බසිමින් අප පැමිණි අතර වර්ෂාව අඩුවක් නම් නොවීය.

ගමනේ අවසන් ඉසව්ව වූයේ කරඹකැටිය ඔය තරණය කිරීමයි. හෙණ හඬ නංවමින් ගල් කුළු මතින් පැන දිය රැලි පෙණ පිඬු නංවා පහළට ඇදෙන කරඹකැටිය ඔය වර්ෂාව නිසා දැඩි ලෙස ප්‍රචණ්ඩ වී ඇත. ගඟේ ඉහළ කාලය තුළින් මද දුරක් ගිය පසු ජලයට බැස අනෙක් පසට යා හැකි ස්ථානයක් සොයා ගත්තෙමු. බෑග් සියල්ල හිස මත තබාගෙන එකිනෙක අත් අල්ලා ගෙන ඔයට බැස්සේ පපුව පමණ තෙක් ජලයේ ගිලී මෙනි. අඩි 4 කට වැඩි ගැඹුරු ජල කඳ සියල්ලෝ තරණය කොට ගම්මානයට යන අඩි මාර්ගයට ආවෙමු.

The dream we conquered in 2018

This looks like seperate peaks, but this area is a flat area

Wamarapugala, Uda Wannimana and Set of Lakegala peaks

Nameboard at Karambaketiya

Near Kumbukgolla Nitro cave junction

Seasonal Waterfall 1

Seasonal Waterfall 2

Seasonal Waterfall 3

Kinihiral gala II(Sphnix Rock) in left and Alugal Kanda in right

At Corbets Gap

A hotel still constructing on the way to Thangappuwa from Corbets Gap

Dumbanagala peak seen

දවල් දොළහ වන විට කරඹකැටිය ගම්මානයට පැමිණ අප කොබෙට් කපොල්ල තෙක් නැවත ප්‍රධාන මාර්ගයේ ගමන් කොට එතැන් සිට තංගප්පුවට ඇති පර්ඩේල් මාර්ගය ඔස්සේ සවස 4 වන විට ආවෙමු. දින දෙකක් පුරාවට නකල්ස් වනයේ පිහිටි දිය ඇලි සොළොසක් පමණ නරඹමින් අබිරහස් ගල්ලෙන වන අළුගල්ලෙන රාත්‍රිය ගත කොට නැවතත් ආරක්ෂාකාරී ලෙස ගමන නිම කළේ පුරා පැය 12 කට අධික වර්ෂාවේ ගැවසෙමිනි. අළුගල්ලෙන පිහිටි අළුවල අබිරහස් පොළ වංශයේ කුමන හෝ සිද්ධියක සම්බන්ධ බවත් එහි අරුමය තවමත් අප සිත් තුළ තබමින් ගමන නිමා කළෙමු.

Thanks for reading!

Sobasiri Team © 2018

මහ කැලේ මැද රහස් ගොන්නක් සඟවා ගත් ගල් පඩිපෙළක්

බුලතා යනු යෝධයකු බව ලංකාවාසී බොහෝ දෙනෙක් දකිති. එදවස විසු රජතුමන්ගේ අවධානය ගනු වස් මෙලෙස විශාල ප්‍රදේශයක් කළු ගලින් වට කොට වැවක් තැනූ අතර එය අද අප හඳුන්වන්නේ සොරබොර වැව නමිනි. එලෙසම බුලතා විසින් වැව සෑදීමට විශාල කළු ගල් අවට ප්‍රදේශවලින්ම සොයාගෙන තනිව උසුලාගෙන ආවේ සැබැවින්ම ඔහු යෝධයකු වූ හෙයිනි.

ශරීර ශක්තිය අධිකව පිහිට වූ මෙවැනි යෝධයන් පිළිබඳව දුටුගැමුණු රාජ කාලයේ පටන් සිටි බවට අතීත රජ කතා සාක්ෂි දරයි. සොරබොර වැව භූගෝලීය වශයෙන් නිර්මාණය කිරීමටත් වාරිමාර්ග තාක්ෂණික දැනුම යටතේ එහි කොටස් නිසි පරිදි සැකසීමටත් බුලතා සමත් වුණි. මෙම කතාවේ තවත් වැදගත් චරිතයක් වේ. එනම් බුලතාගේ බිරිඳය. ඇය බුලතා මෙන්ම ශක්තිවන්තියක වූ බවට සාක්ෂි දරන ගල් පඩි පෙළ අදටත් නටබුන් ලෙස ඉතිරිව ඇති ඉසව්ව සොයා අප ගියේ එහි තිබෙන තවත් අබිරහස් ගැන දැකගැනීමටය. ​

Google 3D view of the area

SD map. Note the marked mountains

Scenic road to Idamakele

Through the Darkness

Weather was perfect

Path beyond the Elephant fence at Idamakele

Surrounding beauty

Walk along the forest path, Balungala

Dried beauty

Casecades on the way

Ketalagolla falls over there

A Ketalagolla oya waterfall

ෙකාළඹ සිට නුවර හරහා හුන්නස්ගිරිය උඩදුම්බර පසු කොට අතුරු මාර්ගයකින් මහවෙල ග්‍රාම නිලධාරී කොට්ඨාසයට පැමිණ එහි මායිම වන වික්ටෝරියා රන්දෙණිගල රන්ටැඹේ අභය භූමිය සීමාවේ පිහිටි ඉඩමකැලේ නම් දුෂ්කර ගම්මානයට පැමිණිය යුතුය. ගල්පඩිපෙළ යනු වචනයේ අර්ථයෙන්ම ගල් පඩිපෙළකි. එනම් මෙම ප්‍රදේශය පිහිටි රක්ෂිතය තුළ පිහිටි අතීතයේ බුලතාගේ බිරින්දෑ විසින් නිර්මාණය කරන ලද පඩි පෙළක් වීම සුවිශේෂීය. එහි අතීතාවර්ජනය නම් මෙසේය.

බුලතා සහ ඇගේ බිරිඳ පදිංචි වූයේ උඩදුම්බරට නුදුරින් පිහිටි අදටත් ව්‍යවහාරයේ පවතින කිරි පට්ටිය නම් ග්‍රාමයේය. බුලතා සොරබොර වැව නිර්මාණය කළේ මහියංගණයේය. භූගෝලීය වශයෙන් නුවර මහියංගණය මාර්ගය අද වැටී තිබෙන්නේ දහඅට වංගුව හසලක හරහා වේ. එහිදී උඩදුම්බර සිට මහියංගණයට යෑමට කිලෝ මීටර් 30ක් පමණ ඇත. නමුත් අතීතයේ දහඅට වංගුව යනු මහා කඳුවැටියකි. මහනුවර සහ බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කයත් නැතහොත් මධ්‍යම සහ ඌව පළාතත් වෙන් කරන දහඅට වංගුව අද හඳුන්වන මාර්ගය වුව ද බුලතාගේ කාලයේ එයට සුදුසු මාර්ගය වූයේ කොස්​ගොල්ල කඳුවැටිය හරහා පිහිටි බුලතාගේ බිරිඳ ගල් පඩි සාදා නිර්මාණය කළ මෙම ගල් පඩි පෙළයි.

මහවැලිය පෝෂණය කරන හසලක ඔය පසෙකින් ගලා යන අතර දුම්බර කඳු පෙත ද වන පියස ද මේ ප්‍රදේශයට අරක් ගත් ඝන වනාන්තර වේ. කෙසේ හෝ බුලතා විසින් සොරබොර වැව සෑදීමේදී කළු ගල් භාවිත කළ අතර සමහර ගල් ඔහු ඉවත දැමුවේ පාවිච්චියට ගත නොහැකි බැවිනි. බුලතා හට දෛනිකව කිරිපට්ටිය ගමේ සිට ඔහුගේ බිරිඳ ආහාරය රැගෙන ගියේ කොස්​ෙගාල්ල කඳුවැටිය හරහාය. මෙහිදී වී.ආර්.ආර්. රක්ෂිතය හරහා මහියංගණයට යාමට උපරිම හෝරා දෙකක් පමණ ගත වන ආකර හෙළක් බැසීමට අැති දුෂ්කර කටුක මාර්ගයකි. වර්තමානයේ මෙම ප්‍රදේශ තුළ වන අලි බහුලව සැරි සරන අතර අතීතයේ වන අලි, කොටි සහ වලසුන් වැනි භයානක සතුන්ගේ අඩවියක් වූයේ මෙම ප්‍රදේශයයි. ඍජුවම පිදුරුතලාගල සිට රන්දෙණිගල රක්ෂිතය, නකල්ස් හරහා වස්ගමුව තෙක් දැකිය හැකි මෙම ප්‍රදේශය අතීතයේ ඝන වනාන්තරයක් තිබූ බවට සිතිය හැක.

බුලතාගේ බිරිඳ විසින් බුලතා ඉවත් කරන ගල් කුට්ටි දෛනිකව මහියංගණය සිට නැවතත් කිරිපට්ටියට එන ගමනේ දී මෙම හෙළ නැගීමට අඩි ලෙස භාවිත කොට බුලතා සොරාබොර වැව සාදා නිම කරන විට ඇයද ගල් පඩි දෙදහසක් පමණ යොදා ගෙන මෙම ගල් පඩි පෙළ නිර්මාණ කළාය. අදටත් එම ගල්පඩි සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් මෙම ගමනේදී අපටද දැකගැනීමට ලැබුණි. බොහෝ ගල්පඩි කාලයේ අැවෑමෙන් පස් සහ ශාකවලටම යටව සැඟව ගොස් ඇති බව අපි දුටුවෙමු.

​ෙකාස්ගොල්ල ඝන කඳු වැටි දහයකින් පමණ සමන්විතව දිස් වූ කඳු වැටියකි. මහියංගණය සිට බදුල්ලට යන විට මෙම අපූරු කඳු වැටිය පැහැදිලිව දැක ගත හැක. ඉඩමකැලෙන් ආරම්භ වන මෙම ගල් පඩි ​පෙළ මාර්ගය මහියංගණයේ මොරයාය ග්‍රාමයෙන් අවසන් වේ.

බුලතා සම්බන්ධිත ගල් ප​ඩිපෙළ නිර්මාණයේ කතා පුවත එපමණක් වුවද මෙම ප්‍රදේශය කොතරම් වන අලින් බහුල වුවද නිදන් වළලා තිබෙන ඉසව්වක් බවට ප්‍රදේශ දෙකෙහිම ප්‍රසිද්ධ කරුණකි. ඊට සාධක අපට ද ගමන අතරතුර දැක ගැනීමට ලැබුණි. ඉඩමකැලේ ගම්මානයට පැමිණි පසු අප දුටුවේ රක්ෂිතයේ මායිම වටා පවතින විදුලි වැටයි. ගම්මානයට සිදුවන වන අලි හානි නිසාවෙන් විදුලි වැටක් ඉදි කර ප්‍රදේශය ආරක්ෂා කිරීමට තිබුණද මීට බොහෝ කාලයකට පෙර සිට එය අක්‍රීය වී ඇත.

එම නිසාම ඉඩමකැලේ වැසියන් කිහිප දෙනෙකු වන අලි ප්‍රහාරවලට ලක්ව මිය ගොස් ඇති බවට අපට දැන ගැනීමට ලැබුණි. කොස්ගොල්ල කන්ද ඉහත්තාවේ මහවැලියට සමීප ඉසව්වලින් ජනනය වන උල්පත් ජලයෙන් පෝෂණය වන කැටලාගොල්ල ඔය ඉඩමකැලේ ගම්මානය හරහා ගලා බසියි. ස්ථාන කිහිපයකදී අපට එම දිය පහර දැක ගැනීමට ලැබුණු අතර එම දියවර නිර්මාණය කරන මීටර් 5ක් පමණ උසැති දිය ඇළි 3ක් පමණ අපට දැක ගැනීමට ලැබුණි.

කැටලාගොල්ල අසලට තෙක් පැහැදිලිව අඩි මාර්ගය ඇති අතර ඉන් ඔබ්බට ඝන වන පියස මැදින් තිබෙන අඩි මාර්ගය හොඳින් හඳුනාගත යුතු වන්නේ ශාක පත්‍ර වැටී පොළොව එකම ආකාරයට පිහිටි හෙයිනි. ඔය හරහා කැලයට පැමිණ මඳ දුරක් ගිය පසු එක්තරා ස්ථානයකි. එය හඳුනා ගැනීමට පහසු සලකුණ නම් හාරා ඇති විශාල වළකි. එතැනින් දකුණට ඇත්තේ කොස්ගොල්ල කන්ද වන අතර වමට කැලය හරහා ගිය විට බැලුන්ගල කන්ද මුදුනට යා හැකිය. තවද ඉදිරියට යන්නේ ගල් පඩිපෙළ ඔස්සේ මහියංගණයට වේ. අප ප්‍රථමයෙන් කොස්ගොල්ල කඳුවැටිය තරණය කිරීමට නියැළුණි.

Beautiful Ketalagolla oya

This water creates over 10 waterfalls

A gem pit. From this place left to Balungala and right is the Kosgolla mountain

Finding our path to Kosgolla 1st peak

Nature creations

Silent environment

Clicks Clicks

Found on our way to the first peak

Valley of Mountains

Again a dried tree

Saradiel over there

Second and Third peaks seen at the first peak

අඩි හතර පහ උසට වැඩුණු මාන පඳුරු අතරින් නෙල්ලි ගස් යායවල් මැදින් ගොස් කොස්ගොල්ල කඳු වැටියේ ඉහළම ස්ථානයට ළඟා වූ පසු මහියංගණය සිට නකල්ස්හි කෙහෙල්පොත්දෝරුවේ ගල සහ මිනිපේ ඇළත් කිලෝ මීටර් ගණනක් අලංකාරව ගලා යන මහවැලි නදියත් දැක ගත හැක. වන අලි බහුලව සැරිසරන බැවින් අන්ධකාර වන පියස තුළ අපි වඩාත් සැලකිලිමත් වුණෙමු.

​ෙකසේ හෝ කොස්ගොල්ල තරණයට හෝරා තුනක් පමණ ගත වූ පසු සන්ධ්‍යාව උදා වන කණිසමේ අප ගල් පඩි පෙළ බැසීමට තීරණය කළේ හවස් යාමේ අලි එළියට බහින බව දැනගෙනය. එක් අලි වෙඩිල්ලක් පමණක් අප සතුව තිබුණු නමුත් ගමන වඩාත් සුපරීක්ෂාකාරීව යා යුතු බව අපට වැටහුණි. කෙසේ හෝ කුඩා අඩි පාර දිගටම තිබූ අතර ගල් කුට්ටි මාර්ගය මත තැනිත් තැන තිබුණි. ඒ අතර ප්‍රථම වරට පැහැදිලිව ගල් පඩි දැකිය හැකි ස්ථානයක් අපට හමු වුණි. එම ගල් පොළොවට දැඩිව සම්බන්ධව තිබුණි. ඉතාමත් පැරණි සකස් කිරීමක් බව අපට දැක ගන්නට ලැබූ අතර ගල් පඩි 15ක් 20ක් පමණ එහි පැහැදිලිව විය. එය විනා හතර අත දැකිය හැක්කේ ඝන මාන පඳුරු යායක් පමණි. මාන යාය මැද දුරින් පිහිටි විශාල ගල් කුට්ටි විටෙක අලින් ලෙසද අපට දැක ගැනීමට ලැබුණි. තවද හතරැස් ගල්, ගල් බිත්ති සහිත දිගු ගල් කුට්ටි, කුඩා ප්‍රමාණයේ ගල් ගුහා හා විවිධ හැඩවලින් යුත් ගල් පර්වත රාශියක් අප යනෙන මඟ පුරාවට අපට දැකගැනීමට ලැබුණි.

එහිදී අපට තවත් කැනීම් කරන ලද තැනක් හමු විය. එම හෑරූ වළ වටේට පැරණි ගඩොල්වලින් සෑදූ කුඩා ගොඩනැගිල්ලක වැනි නටබුන් ඉතිරිව තිබුණි. මේ පිළිබඳ වඩාත් සොයා බැලීමේදී අපට දැන ගැනීමට ලැබුණේ එම නටබුන් වූ ගොඩනැගිල්ල වැනි ස්ථානය අම්බලමක් බවයි. මන්ද මීට වසර දෙතුන් සියයකට පෙර උඩදුම්බර හා නුවරවැසියෝ මහියංගණයට ගියේ මෙම ගල් පඩිපෙළ හරහාය. එහිදී ගමන් විඩාව නිවා ගැනීමට මෙම මාර්ගය තුළ මෙවැනි ඉතා කුඩා ප්‍රමාණයේ අම්බලම් සාදා තිබූ බවට හෙළි විය.

ඇතැම් එ්වා ලී දරවලින් ද ඇතැම් ඒවා වන්දනාමාන ස්ථාන සමඟ ගඩොන් වැනි ගල්වලින් ද සාදා තිබූ බවටත් ජල අවශ්‍යතාවට සමීප බවකුත් දැන ගැනීමට ලැබුණි. එසේ නම් අතීතයේ මෙම මාර්ගය සුලභ ලෙස නුවර මහියංගණය අතර ගම්මානයට යොදා ගත් බව අපට පසක් විය.

මෙහි ඇති අනෙක් ගැටලුව වනුයේ අප ස්ථාන හතරකදී පමණ නිධන් හොරුන් විසින් හාරා තිබූ විශාල වළවල්ය. මන්ද මෙම ඝන කඳුකරය වගා බිම් සඳහා ගෙන නොමැත. විශාල වළක් ලෙස කැපූ ස්ථාන හතරම යම් දෙයක් නැතහොත් පොළොවේ වළලා ඇති යම් දෙයක් ගැනීමට බව පැහැදිලි විය. එම නිසාම මෙම සිදුවීමේ යට ගිය රහස් අපට සොයා ගැනීමට තිබිණ. එම නිසාම ඒ පිළිබඳ රසවත් සේම කටුක තොරතුරු දැන ගැනීමට ලැබුණි. මෙම වළවල් සැබවින්ම නිධන් හොරු විසින් හාරන ලද ස්ථාන විය. ඒ අතීත රජ කතා හා පුරාවෘත්තවල සැඟවුණු නිධන් පිළිබඳ නිසාවෙනි.

බුලතා විසින් සොරබොර වැව සාදන අතරතුර ඔහුගේ බිරිඳ විසින් තැනූ මෙම ගල් පඩි පෙළ ගමනාගමනයට එකල මහත් රුකුලක් විය.

එම නිසාම රාජ වංශිකයන් සහ ප්‍රදේශවාසීහු මහනුවර නැතහොත් කඳුකරයට යාමට ඒමට මෙම මාර්ග භාවිත කළහ. මාර්ගයේ ඇති දුෂ්කර බවත් අනතුරුදායක බවත් බොහෝ විට මිනිස් ජීවිතවලට එකල වුව බලපා තිබිය හැක. එනම් වෙළෙඳාමේ යනෙන පුද්ගලයන් හෝ වෙනත් රදල පැලැන්තියේ සිටුවරුන් මෙම මාර්ගයේ යන විට ස්වභාවික හා සත්ව උවදුරුවලට මෙන්ම පසු කාලීනව බිහි වූ මංකොල්ලකරුවන්ගේ උවදුරුවලට ද හසුව තිබුණි.

එහිදී ඔවුන් ගෙනා වස්තුව නැතහොත් ඔවුන් අත තිබූ වටිනා වස්තු ප්‍රදේශයේම සඟවා පළා යන්නට හෝ මිය යන්නට සිදුව ඇත. තවද මංකොල්ලකරුවන් ප්‍රදේශයේ ස්වභාවික ගල් ගුහා භාවිත කර වස්තුව සඟවා තැබීමට උත්සාහ කළා විය හැක. එම නිසාම මෙම වන පියස තුළ කොතැනක හෝ නිල් මැණික් සහිත නිධන් වස්තුවක් ඇති බවට වර්තමාන ගම්වැසියෝ පවා විශ්වාස කරති. එම නිසාම එම ආරංචිය ප්‍රයෝජනයට ගත් නිධන් හොරු කැලයේ විවිධ ස්ථාන හාරන්නට පටන් ගෙන ඇත.

Through the Mana plain

Almost close to the summit of Kosgolla

Paddies towards Mahiyanganaya

Beautiful Belungala aka Ambagolla mountain

Misty environment

Misty environment

Where we were been

The line is Mahaweli river at Mahiyanganaya

Adopted as per the wind

We were at the top

බැලුන්ගල හා කොස්ගොල්ල හමුවන නිම්නය පිහිටි ස්ථානයේ පිහිටි වළ ඉතා ගැඹුරට හරා තිබුණි. තවද ගල් ගුහාවක් අසල මෙවැනි වළක් හාරා තිබුණි. මෙම කාලය අතීතයේ වස්තුව සඟවා ඇති බවට පවතින පුරාවෘත්ත මගින් මෙවැනි අනවසර හැරීම් අපට දක්නට ලැබුණි. පෙර කී නටබුන්ව ගිය අම්බලම මැද පොළොව පවා ගැඹුරට හාරා පස් පසෙකට දමා තිබුණි. ඇතැම් විට ගල් බැම්ම නිධන් හොරු විසින් කඩා දැමූවක් විය හැක. අපට දැන ගැනීමට ලැබුණු නිල් මැණික් සහිත නිධානය ගැන ලියැවුණු කිසිදු පැහැදිලි සාක්ෂියක් නොවීය. නමුත් ප්‍රදේශයේ දේශපාලනමය වශයෙන් ද මෙම නිධානය ගොඩ ගැනීමට මීට වසර කිහිපයකට පෙර සිට උත්සාහ දරා ඇත.

​ෙමම මාර්ගය සංවර්ධනය කිරීමට ද සැලසුම් කළ බව දැන ගැනීමට ලැබුණි. මහියංගණය වෙහෙර සහ මහනුවර දළදා මාළිගාව අතර පිහිටි මෙම රක්ෂිතය වන අලි ගහණ මහවැලියෙන් පෝෂණය වන බිම් කඩකි. සොබාසෞන්දර්ය සේම අතීත උරුමයක පෙළහර කියා පාන එකම සාක්ෂිය වන ගල් පඩි තවමත් පිහිටි මෙම ප්‍රදේශය නිධන් සැඟවූ ස්ථානයක් විය හැක. නිධන් හොරුන් විසින් මෙවැනි වළවල් කැපීම ගැන යම් කුකුසක් හෝ සාක්ෂියක් මේ පිළිබඳව කොහේ හෝ ඇති බවයි. නැතහොත් මෙවැනි කඳුකර මායිමක ශුෂ්ක කලාපයකට බර ප්‍රදේශයක මැණික් ඉල්ලම් නොමැති හෙයිනි.

අප දුටු ස්ථානවලට පොළොව කැණ තිබුණි. පස් ගොඩවල් ඒ අසල තිබු අතර වෙනත් සැලකිය යුතු සාධකයක් හමු නොවුණි. නමුත් එක්තරා වළක උඩින් ලී කණු දමා තිබූ අතර ඒවා උපයෝගී කරගෙන වළට බැසීමට හෝ පස් ගොඩට ඒමට උත්සාහ දරා ඇතැයි සිතිය හැක. මේ කාලය තුළ වැඩි වශයෙන් මාන පඳුරු පිහිටා තිබු අතර උසැති ගස් පිහිටා තිබුණේ ගස් දෙකක අතර තරමක් දුරකිනි.

​ෙකාස්ගොල්ල කන්ද තරණයේදී කුඩා ගුහාවක් හමු වූ අතර ගල් පඩි පෙළ තරණයේදී පවා ඈතින් ගුහාවක් දැක ගැනීමට අපට ලැබුණි. තවද අලි වසුරු එක් ස්ථානයකදී දැක ගත් අතර මොරයාය ගමට සේන්දු වන ඉසව්වේ පවා විදුලි වැටක් දැක ගැනීමට ලැබුණි. වන අලි තර්ජන දෙපස ගම්මානවලට ඇති බැවින් සමහර ගම්වාසීහු දර කැඩීමට හෝ කැලයට ඇතුළු වීමට බියක් දක්වති.

කෙසේ හෝ අප නඩය සවස 5 වන විට මොරයාය ඉදි කරමින් පවතින ජල ටැංකිය අසලට පැමිණියෙමු. පසුව අසලින් ගලාගෙන යන ඔයෙහි බැස ගත පිරිසිදු කර ගත්හ. කොස්ගොල්ල කඳු වැටිය හරි අපූරුවට මෙහිදී අපට දැක ගත හැකි වූ අතර ක්‍රමයෙන් අන්ධකාරය ප්‍රදේශයට ගලමින් තිබුණි. වන අලි බිය අප සිත් තුළ තිබුණද කිසිදු වන අලි තර්ජනයක් නොමැතිව මෙම අඳුරු වනය ඔස්සේ අප පැමිණි බව ගම්වාසීන්ට පවා පුදුම දනවනසුලු විය. දහ අට වංගුව මාර්ගය නිසාවෙන් ගල් පඩි පෙළ මාර්ගය වර්තමානය වනවිට කිසිවෙකුත් භාවිත කරන්නේ නැත. විශේෂයෙන් මොරයාය ප්‍රදේශයේ බොහෝ දෙනෙකු කිසි දිනෙක ගල් පඩිපෙළ හරහා ඉඩමකැලේ ගමට හෝ උඩුදුම්බරට ගොස් නැත. නමුත් ඉඩමකැලේ ගමෙන් ඉතාමත් කලාතුරකින් කවරෙකු හෝ මහියංගණයට මෙම මාර්ගය හරහා පැමිණෙන බව අපි දැනගත්තෙමු.

කෙසේ හෝ බුලතාගේ බිරිඳගේ නුවණැති සංකල්පයක් නිසා බිහි වූ මෙම ගල් පඩිපෙළ පසුකාලීනව ගමනාගමනයට මහත් රැකුලක් වුණි. එසේම අපචාර හා නීති විරෝධී දේ සඳහා ද මෙම මාර්ගය ඇතැම්හු භාවිතයට ගත්හ. සොරබොර වැව මහියංගණයට ආභරණයක් ලෙස දිළෙන අතර ගල් පඩි පෙළ නටබුන් දිනෙන් දින අභාවයට යමින් පවතියි. රක්ෂිතයක් තුළ පිහිටීමත් වන අලි හා ගුප්තමය වන පියස නිසාවෙනුත් මෙම ගල් පඩිපෙළ වර්තමාන මිනිස් භාවිතයෙන් වියැකී යන්නකි.

there are more mountains

Nirosh at a edge

Insects

Path began through Galpadihela

Path is fully covered by Mana bushes

Those are about 5ft Mana area

Environment

Getting closer to Morayaya

Ruins of the Galpadi

Ruins of the Galpadi

Little more to Morayaya

Where we were at few hours ago

Near Morayaya

Kosgolla Mountain

නමුත් නිධන් හොරු විවිධ කාල වකවානු තුළ නීති විරෝධී ලෙස කැණීම් කරමින් ඔවුන්ගේද ජීවිත අනතුරේ දමන බවක් අපට දැන ගන්නට ලැබුණි. සමස්ත කඳු වැටිය තරණය කළ නිසාවෙන් අවට පරිසරය සියුම්ව නිරීක්ෂණය කළ පසු අපට වැටහුණේ මෙම රක්ෂිත තුළ තවමත් මිනිස් පහස නොලත් ස්ථාන ඇති බවයි. විශේෂයෙන්ම ගල් ගුහා පිළිබඳව ඇතැම් විට පුරාවිද්‍යාත්මක වටිනාමකින් යුත් යම් අතීත හෙළිදරව්වක් එහි තිබිය හැක. ​

ෙකසේ හෝ දුෂ්කර හා අනතුරුදායක ගමනක් අවසන් කරමින් මහියංගණය නගරය පසු කොට අපි දහඅට වංගුව හරහා නැවතත් තම්මැටියාව ප්‍රදේශයට පැමිණ නුවර බලා පිටත් වුණෙමු.

Thanks for reading!

Sobasiri Team © 2018

First I need to explain about a mistake that someone created in Google maps. In google maps Kotagaga fall chain named as “Garandi Falls”. But it is not correct. Because the real named Gerandi fall chain is at Kalugala. But when I checked this in SD maps it shows that a name called Giridi Ella Group and its just for the name of the estate. SD map clearly mentioned the name of this stream as Kotagaga (Cotagaga). Unfortunately the person who mapped this in Google maps incorrectly as “Girindi Ella”.  Kotagaga falls also mentioning as Seven falls.

Nameboard at Rangala town

Road to Kotagaga Estate

Incorrect name in Google Maps

SD Map

Street View at Rangala Town, left to Kotagaga and Right to Thangappuwa

Google 3d Map

Our guys are on the way

Weichin Shed

We came to Rangala in the morning and waited until the shops are open. However after we had our breakfast we went to Kotagaga estate through a gravel road. It’s about 2-3km from Rangala town and there is a bus going through that road too.

We saw the chain of seven falls from far away and we realized that the path should go parallel to the stream and we identified all the falls and the path to follow. Apart from that we identified two of mountains from our left hand side which are located around Gomare side. However after our hike we got to know that one of the mountains is called “Kandasamigala” and they are situated above the Gomare and at the view of Knuckels range.

Gonawala Division

Casecades near Kotagaga estate

At Kotagaga estate

Left is Kandasamigala highest peak right one dont have any name

Resting

Cable system used a long time ago

The cable

Nature

Towards kandy side where we saw Bathalegala, Alagalla too

Misty environment

Starting Point of the foot path

We reached to the Kotagaga stream where there is a well-built bridge. After that we walked along the stream to certain point and then we turned left to the forest patch. The footpath is bit visible but need to identify it clearly as some points are covered with mana bushes.

After few minutes hike we were able to reach to the first fall which has a small view and a difficult area to reach the bottom of it. Then we followed the foot path to the 2^nd fall and by the time we explored 6 waterfalls along this chain. There are 3 waterfalls which are more beautiful and can be seen at a wide angle.

Through Mana bushes

Ruins of warehouses

Fall 01

Fall 01

Fall 02

Fall 02

Some more

Top of Fall 02

Top of Fall 02

Fall 03

Fall 03

Fall 03

Where we come from

At the edge of the fall

Enjoying the risk

More falls over there

More falls over there

Fall 04

Fall 04

Fall 04

Fall 05

Fall 05

Fall 06

Fall 06

Fall 07

small ones

After we came to the seventh falls we cross the stream to the right side and followed the foot path to the top of the waterfall. When we came to the top of the fall we identified some more mountains in Kandy and Matale side. Then we walked along the stream until we met a small wooden bridge. Then we turned right to the Thangappuwa village side and finished our hike at Thangappuwa. If you turned left you can go to Alugallena and Knuckles mountain range.

Thanks for reading!

Sobasiri Team © 2018

Dried side fall

Walk along to the stream until we meet the Thangappuwa-Knuckles foot path

Walk along to the stream until we meet the Thangappuwa-Knuckles foot path

Walk along to the stream until we meet the Thangappuwa-Knuckles foot path

නකල්ස් යනු රක්ෂිත වනාන්තරයකි. මධ්‍යම කඳුකරයේ උතුරු සීමාව තුළ පිහිටි මෙම රක්ෂිතය හෙක්ටයාර් 22000 කින් පමණ සමන් විතය. එහි සාම්ප්‍රදායික කුඹුරු ගොවිතැන ජීවනෝපාය කර ගත් ගම්මාන 50කට අධික ගණනක් පවතින අතර ස්වාභාවික නිර්මාණ රාශියක් පිරී රමණීය භූමි ප්‍රදේශයකි. නකල්ස් වර්තමානයේ බොහෝ ලෙස දෙස් විදෙස් සංචාරකයන් අතර වැඩි කතා බහට ලක් වූයේ මී මුරේ නම් ගම්මානය නිසාය. තවද ලංකාවේ සුවිශේෂී කන්දක් වන ලකේගල පිහිටීම ද ඊට ඉවහල් වුණි. එවැනිම තවත් සුවිශේෂ කන්දක් නකල්ස් ගිනි කොන දෙසට වන්නට පිහිටා ඇති අතර එය “යහන්ගල” නම් වේ. ගලේ බණ්ඩාර දෙවියන් වැඩ සිටි කන්ද ලෙස ප්‍රදේශයේ ජනප්‍රවාදයක් පවතින අතර යහන්ගල අරුත ලැබීමට රාවණා රජුගේ දේහය මෙම පර්වතය තුළ තැන්පත් කොට ඇති බවත් ඉවහල් වේ.

Path we took towards medagama

reach to the Velangolla plain

Yahangala seen far away

A different view of it

Target of the day

Velangolla plain

The only challenge is over 5 fet height Mana bushes

Elephant dung

Crossing a small stream

Clear full view of Yahangala

දුමෙන් බර කඳුකර ප්‍රදේශය ලෙස දුම්බර මිටියාවත නමලත් නකල්ස් රක්ෂිත ක්‍රියාදාම සංචාරකයන්ට ​ෙතා්තැන්නකි. කඳු තරණය (Mountaineering) කඳු නැගීම (Rock Climbing) දියඇළි දඩයම (Waterfall Hunting) ගුහා ගවේෂණය (Cave Exploring) පතන හා තැනිතලා (Plains) රාත්‍රී කඳවුරු බැඳීම (Night Camping) සහ දිගු දුරක් හා අමාරු ගමන් (Hiking and Trekking) සඳහා සියලුම ස්වාභාවික දායාදයන්ගෙන් පරිපූර්ණ ඉසව්වකි. මේ සියල්ල සපිරි සුවිසල් වනපෙත නකල්ස් වන අතර එහි ඕනෑම ඉසව්වක ගම්මානයක් දැකිය හැකි නිසා ගමන් පහසුව මඳකට පවතියි. නකල්ස් කියු සැණින් ආවර්ජනය වන ගම් අතර මීමුරේ නාරංගමුව කුඹුක්ගොල්ල, රංගල, තංගප්පුව, බඹරැල්ල, හුළුගඟ, පන්විල, රණමුරේ ඇටන්වල රඹුක්ඔළුව, කළුගල, උඩගල්දෙබොක්ක, කරඹකැටිය හා ලුලුවත්ත ප්‍රසිද්ධ වේ. අප විසින් හඳුනා ගත් නම් සහිත කඳු 45 ක් පමණ නකල්ස් හී ඇති අතර නම් සහිත හා රහිත සමස්ත දිය ඇලි ගණන 50 කට අධිකය. අලුගල්ලෙන කපුඅටුවලෙන හා වෙඩි ලුනු ගුහාව හැරුනු විට ලකේගල ගුහාව සහ දූවිලි ඇල්ල ගුහාව සේම රැහැස්සේ​ ගුහා ද ඇතැම් හු දැන් දන්නෝය. තවද අප්පල පතන ගිනිකෙළිය පතන රැහැන කොටු පතන, කොමල පතන, ලඹුලැස්ස පතන, පිටවල පතන, ගෝන පතන, බෙලන්ගොල්ල පතන හා කොටගඟ පතන වැනි පින් මී/කුරු ශාක සහිත තුන්හිස්ගල කන්ද වැනි ඉසව් මෙහි පවතියි. නකල්ස් වන පෙත කුමන මාර්ගයකින් ගිය ද මාර්ගයක් සාදා ගෙන වුව අතරමං නොවී ගමකට ළඟා විය හැකි බව ක්‍රියාදාම සංචාරකයන් දනිති. මන්ද නකල්ස් තුළ පවතින කාලගුණික තත්ත්ව දෙක සහ ජල පෝෂක ඉසව් තුළ පවා පහසුවෙන් ගූගල් (Google Maps) සිතියම්වලට හසුවන ලෙස තාක්ෂණික මෙවලම්වල පිහිට ලබා ගත හැකි බැවිනි.

More to go

The other end of Velangolla

Path towards another end of VElangolla

Getting ready to climb it

Giant rock walls

We choose the best path

Beauty of Velangolla Plain

Elephants are already used this path

Here we go

enjoying the beauty

ලකේගල යනු වෙලන්ගොල්ල පතන තුළ නැගී තිබෙන කන්දකි. වෙලන්ගොල්ල පතන පවා මීටර් 1100ක් පමණ උසකින් පිහිටි කන්දක තැන්පත් වන අතර එහි එක් කොනක යහන්ගල නම් පර්වත රාජයා නැගී සිටියි. ස්වභාව ධර්මයේ අරුම පුදුම කඳු වන මෙම යහන්ගල සහ බෝගවන්තලාවේ හරිත කන්ද යනු කන්දක උඩ පිහිටි කන්දක් ලෙස දැකිය හැකි කඳු වේ. ප්‍රාදේශීය සභාව මගින් යහන්ගල සංවරණ ස්ථානයක් ලෙස නාම පුවරු සවි කොට ඇති බැවින් ගමන් මාර්ගය හඳුනා ගැනීමට අපහසු නොවේ.

​ෙකසේ ​ෙහා් අප ගමන පටන් ගත්​ෙත් නුවර සිට මහියංගණය පාරෙ උඩුදුම්බරට පැමිණ එතැනින් කඩගල පාරේ ​ෙකළවරටම පැමිණි පසුවය. මාර්ගය අවසන් වන කෙළවරේ වන පියස ආරම්භ වන අතර සියල්ලෝම උඩක්කාව දෙසට ගමන් කරන එම වනගත අඩි පාරේ ගමන ඇරඹීය. කැලෑ වර්ග ක්‍රමයෙන් අඩි 4 ක් පමණ මාර්ගයක් වූ අතර මාර්ගය දෙකට බෙදෙන ස්ථානයක දී වම් පස මාර්ගය තෝරා ගෙන ගම්වැසියෙකු පැවසු පරිදි කොස් ගස් තුනක් පිහිටි ස්ථානයට පැමිණියෙමු. ඉන් පසු වන කැලය මැදින් පීරාගෙන ගොස් අප නැවතත් වෙලන්ගොල්ල පතනට ගමන් කර අඩි මාර්ගයට සේන්දු වුවෙමු.

මෙහිදී අප සූදානම්ව පැමිණි සුවිශේෂී කරුණට අදාළ මූලික සාධක හමුවුණි. එනම් අලි වසුරුය. අප මෙහි පැමිණී දිනට දින දෙකකට පෙර වන අලි එකොළොස් දෙනෙක් පමණ වෙලන්ගොල්ල පතන තුළ සැරිසරනු දුටු බව ප්‍රදේශවාසීන් අපත් සමග පැවසීය.මෙම නිසා අපට කඳවුරු බැඳීමේ දී හා පතන තුළ සැරිසැරීමේ දී වඩාත් සුපරීක්ෂාකාරී වන ලෙසට ඔවුන් ඔවදන් දී අපට අලි වෙඩිල්ලකුත් ලබා දුණි. කෙසේ හෝ අපට පතන දක්වා යන ගමන අතර තුර අලි වසුරු ස්ථාන කිහිපයකම දැක ගත් අතර කඳු ගැටය නැගීමේ දී පවා ඒවා දැකීම අලින්ගේ කඳු නැගීමේ හැකියාව මනාවට කියා පාන්නක් විය.

valley of Mana

Climbing it

This is our path

Tough journey

A little rest

Lonley tree

Close to the summit

The path we came

Almost at the tp of Yahangala

At Yahangala

ක්‍රමයෙන් මාන කැලය පසු කර කුඩා වන ලැහැබකට සේන්දු වුණු අප එහි වු හඳුනා ගැනීමට අපහසු වූ අඩිපාර දිගේ ඉහළට ගමන් කළෙමු. වැසි රහිත කාලගුණයක් වුයෙන් ගස් වැල් වෙළී තිබුණි. කුඩාල්ලන්ගෙන් කිසිදු කරදරයක් සිදු​ෙනාවුනද කටු සහිත ශාක හා ගස් අතු පතුරු වලින් බාධාවක් එල්ල වුණි. කෙසේ හෝ බසයෙන් බැස ගෙන හෝරාවක පමණ ගමනින් පසු අප වෙලන්ගොල්ල පතන උඩට ආවෙමු. වෙලන්ගොල්ල පතන යනු පිටවල පතනට පමණක් දෙවැනි වන ඉතාමත් ලස්සන පතනකි. මාන පඳුරු යාය විසින් මුළු පතනම වසා ගෙන සිටින අතර ස්ථාන කිහිපයක එක පොකුරට දුටු පයිනස් ගස් කිහිපයක හැරුණු විට සමස්ත පතනම විවෘත ප්‍රදේශයක් විය. වෙලන්ගොල්ල පතන අතිශය අලංකාර විය. ඒ මත එහා කෙළවරේ නැගී සිටි යහන්ගල පර්වත රාජයා ඇති දැවැන්ත විය. එය තුළ ගාම්භීර බවක් සේම තේජාන්විත බවක් ද ගැබ්ව තිබු අතර නඩය දෑස් හොඳින් වට පිටාව වෙත යොමු කර ගෙන සිටියේ වන අලි හමු වෙතැයි අපේක්ෂාවෙනි.

මෙම ස්ථානයේ දී වම් පසට ගමන් කළ හොත් පොළවට සමාන්තරව යහන්ගලේ වම් පාදමට ළඟා විය හැකි අතර දකුණු පසට ගමන් කරතොත් මීටර් ගණනක් දුරට පේන පතන තුළ ඇවිද යා හැක. අප යා යුතුව තිබුණේ ඉදිරියට බැවින්ම කෙළින් අප මාන පඳුරු පීරාගෙන අප විසින්ම මාර්ගය සාදාගෙන යාමට පටන් ගත්තේ අපට මඟපෙන්වන්නෙකු නොසිටි බැවිනි. ​ෙමම ගමනට මඟ පෙන්වන්නෙකු අවශ්‍ය නොවූ අතර මාන පඳුරු යාය මැදින් කිලෝ මීටර් 2 ක් පමණ දුරක් යා යුතුව තිබුණි. අඩි 8 ක් පමණ උසට වැඩුණු මාන පඳුරු අතරින් ගමන් කිරීම අතිෂය දුෂ්කර විය. මන්ද, මාන කොළ මත තිබෙන භූවට දෑත් සීරෙන හෙයිනි. කෙසේ නමුත් අලි වසුරු බොහෝමයක් දකිමින් අප ක්‍රමයෙන් ඉදිරියට ඇඳුනෙමු. අඩ හෝරාවකට පසු පයිනස් ගස් යායක් පසු කර මාන පඳුරු අතරින් රිංගා යන විට නැවුම් දිය දහරාවක් අපට හමු වුණා.

Rocky plains

Kehelpoth seen

Summit of the entire mountain

Dead ends

Yahangala and Kehelppoth

The other end of the mountain

Lonley tree

At the summit

Paths created by Elephants

We came here

නඩයට එහි වැතිර ජලය පානය කර මඳක් විවේක ගත් අතර පසුව ගල් තලාවක් අසලට පැමිණි අප සුවිශේෂි හැඩයකින් දැකීමට ඇති යහන්ගල පර්වතය දැක ගත හැක විය. එහි කණ්ඩායම් ඡායාරූපයක් ගත් අතර නැවත ගමන ආරම්භ කළෙමු. තවත් හෝරාවක් පමණ ගමන් ගත අප යහන්ගල පර්වතය පාමුල දැවැන්ත ගල් තලාව අසලට ආවෙමු. එහිදී වම් පසින් කිසිසෙත් කන්ද තරණය කිරීමට නොහැකි බව වැටහුණු නිසා නිශ්චිත මඟ සොයාගෙන අප කන්දේ දකුණ දෙසට ගමන් කෙරුවෙමු. එසේ යන විට දිනක් දෙකක් පරණ අලි වසුරු දැක ගත් අතර ඒ හැරුණු විට මාන පඳුරු අතරින් නැගි සිටි තනි ගල් පර්වත විටෙක අපට අලින් ලෙස පෙනුණි. කන්දේ දකුණු පසට යත්ම අපට ඉහළට යා හැකි මාර්ගයක් දැක ගත හැකි විය. එහි කිසිදු අඩි සලකුණක් නොවු නමුත් අප මාන පඳුරු හා ගල් තලාව අතරින් පරීක්ෂාකාරිව ඉදිරියට ඇඳුනෙමු.

මෙම කොටස අතිශය අවදානම් විය. මන්ද අප ගමන් කරන විට අපගේ වම් පස ඇති දැවැන්ත හෙලක් වූ නිසාවෙනි. එලෙසම මෙම ගමන හෝරාවක් පමණ වුයේ නැග්මක් සේම ගල් පර්වත කටු පඳුරු හා මාන පැඳුරු මතින් නැගි අමාරු වුූ නිසාවෙනි. කෙසේ හෝ දහවල් 2 ට පමණ වන විට සියල්ලෝම යහන්ගල පර්වතය උඩට පැමිණි අතර එම ඉහළ කොටස අක්කර දෙක තුනක් පමණ ප්‍ර​ෙද්ශයක් විය. දෙපැත්තකට යා හැකි වූ අතර මුළු කන්දම ගුවනට විවෘත ප්‍රදේශයක් විය. කිසිඳු ජල උල්පතක් හෝ උස් ගසක් නොතිබු නමුත් කැඩී ගිය ගල් පර්වත කැබලි තැනින් තැන දැකීමට හැකි විය. එනම් පර්වතය උඩට දැඩි ලෙස අකුණු වැදෙන බවයි. සමස්ත කන්ද ඉහළ එහෙ මෙහෙ අප ඇවිඳින්නට වූ අතර අවට සිරි නැරඹීමට ද අමතක නොකළෙමු. පසෙකින් අසල් වැසීව තිබූ කෙහෙල්පොත් දෙරුවේ ගල ඉතාමත් අලංකාර ලෙස දක්නට ලැබුණු අතර එම කඳු ගැටයට පවා වෙලන්ගොල්ල පතනේ සිට ඉතාමත් පහසුවෙන් යාමට හැකි වන බව අප දුටුවෙමු. තවද මීමුරේ ලකේගල, ගැරඬිගල, මැද මහනුවර කන්ද, දුම්බානා ගල වැනි කඳු ද උඩගල් දෙබොක්ක, උඩත්තාව වැනි ගම්මාන ද අපට දැක ගැනීමට හැකි වුණි. නිල් වන් අහස නිසාවෙන් ප්‍රදේශයේ ලස්සන ද කිලෝ මීටර් ගණනක් දුරට ඇදෙන මහියංගණය සිට දෙහිඅත්තකණ්ඩියට ගලායන මහවැලි ගංගාව ද රත්කින්ද උල්හිටිය ජලාශ හා සොරබොර වැවද අපට දක්නට ලැබුණි.

කෙසේ හෝ සවස තුන හමාර පසු වන විට අප නැවත වෙලන්ගොල්ල පතන කරා යාමට සැරසුණේ යහන්ගල මුදුනේ දී කඳවුරු බැඳීමට සුදුසු ස්ථායක් වෙලගොල්ල පතනේ තිබෙනු දුටු නිසාය. එම ස්ථානයට මඳක් දුරින් අලියෙකු සැරිසරණු අප දුටු අතර සමස්ත දින දෙකටම අප දුටු එකම සත්ත්වයා ඌ පමණක් විය. කෙසේ හෝ නැවත ආ ම​ෙග්ම පහළට යාමට මෙලෙස ගත විම වැඩි වෙතැයි සිතූ අප සෘජුවම ඉහළ සිට පහළට බැසීමට තිරණය කළේ ජීවිතයේ එක් වරක් විඳිය හැකි අතිශය අන්තරාදායක ගමනක් මගිනි.

kehelpoth and Gerandigala side

Beauty

Mountains of Knuckles

Getting down

Its close to the evening

Reaching to the camp site

Found another stream

Velangolla Fall no I

another small fall

.

කෙසේ හෝ අංශක 70 ක පමණ බෑවුමක් වූ හෙලක් අප සෘජුවම ගල් වැටි, පර්වත ගස් අතරින් රිංගාගෙන ලිස්සා යමින් පහළට බැසගත් අතර අඳුර වැටීමට ප්‍රථම කඳවුරු බඳින ස්ථානයට අප යා යුතුව තිබුණි. මෙහි වූ මාන පඳුරු අතිශය උස් විය. ක්‍රමයෙන් අඩ හෝරාවක් පමණ ගමන් ගත් පසු අපට මීටර 3ක පමණ උස ඇල්ලක් සහිත සිසිල් ජල දහරාවක් පතන තුළ හමු විය. මාන පඳුරු යායෙන් වටව තිබූ එම ස්ථානය දුර නිසා දැක ගත නොහැකි විය. මඳ විවේකයක් ගත් අප නැවත ගමන ඇරඹුවේ විටෙක අසල වූ ගල් පර්වත උඩට නැග කඳවුරු භූමිය බලා ඒ අනුව දිශාව සොයා ගනිමිනි.

ක්‍රමයෙන් අප මානා කැලය පීරාගෙන අප දුටු ගල් තලාව දෙසට ඇඳෙන්නට වූ අතර නැවතත් අපට ජල දහරාවක් හමු විය. කෙසේ හෝ අඳුරත් සමගම කඳවුරු බඳින ස්ථානයට ළඟා වූ අප ලහි ලහියේ කූඩාරම් ගැසීමටත් තවත් සමහරු වේළී ගිය දර හා කොටන් සොයන්නටත් විය. කඳුවුරු භූමියේ දෙපසින් මඳක් ඈතට වන්නට අප ගිනි මැල දෙකක් සෑදු අතර අඳුර වැඩීම නිසා ගිලි මැල දෙක දල් වන්නට විය.

​ෙමවර අප ගිනි මැල දෙකක් සෑදුවේ වන අලින්ගෙන් රාත්‍රීයේ ආරක්ෂා වීම නිසාය.

යහල්ගල මුළුමනින්ම අඳුරින් වැසුණු අතර පතන ද අඳුර විසින් ගිල දැමුවේ සඳවතිය අහස් කුසේ නොතිබු​ණු හෙයිනි. ලී කෝටු හැඳි ලෙස භාවිත කරමින් නුඩ්ලස් උයාගෙන කා පසු අසල තිබු දිය දහරාවෙන් ගත සෝදා ගත්තේ හොඳ හැටි විදුලි පන්දම් එළි ආධාරයෙනි. මීදුම් සලු දසතම වෙලා ගන්නා අතර අපගේ ගත වටා දැවටුණු සීතල සමග දිය නා ගන්නා විට දැනෙන සුවය කඳු නගින්නන්හටම උරුම අත්දැකීමකි. කොපමණ කූඩාරම් අවට අප සැරිසරුව ද අපගේ දෙසවන් හා දෙනුවන් නිරත්තරයෙන් තිබුණේ අවට වන පියස හා පතන වෙතය. මන්ද විශාලතම සත්ත්වයා වන අලියා කිනම් වෙලාවක හෝ කූඩාරම් දෙසතට පැමිණෙතැයි බියෙනි. කෙසේ හෝ හෙම්බත් රැයට හෝරාවක් පමණ තිබිය දී සියල්ලෝම කූඩාරම් තුළට ගොස් සුවසේ නිදන්නට විය. නමුත් පිරිමි පාර්ශ්වයේ දෙදෙනකු පැය දෙකට වරක් බැගින් කූඩාරම් වලින් පිටතට විත් මුර කෙරුවේ අලි අනතුරක් සිදු වෙතැයි බිය අප තුළ ද තිබු නිසාවෙනි. පාන්දර ජාමේ එකෙකුගේ කෑ ගැසීමට අවදිව අවට විපරම් කළ අපි දිළි​ෙසන දෑසක් පතන තුළින් දුටු නමුත් ඒ වල් ඌරකු බව පසුව වටහා ගෙන නැවත නින්දට ගියෙමු.

හිරුටත් කලින් පසු දින අවදි වූ අප අලුයමට දිළි​ෙසන යහන් ගලන් වෙලන්ගොල්ල පතනේ මාන පඳුරු යායේ වැටුණු පින්නේ සුන්දරත්වයක් තැනින් දැක ගත හැකිවීම ගැන ආඩම්බර වූයෙමු. ක්‍රමයෙන් නැගෙනහිර පක්ෂයේ කඳු ගැටයෙන් හිමි හෙමිහිට හිරු නැගෙන්නට වූ අතර හිරු කිරණ වැටුණු පතන තුළ උදහැක්කේ තිබූ අලංකාර බවට සමාන කිරීමට උපමා නොතිබුණි.

ahangala is far away

Campsite environment

Its colorful

We walked further on Velangolla

Milky

Our Site

Different view of Yahangala

Its a giant

Through Medagama

We were there

හොඳ හැටි අවට පරිසරය විපරම් කළ අපට දක්නට ලැබුණේ අප සිටි ගල්තලාවට මීටර් 50 ක් පමණ පහළ වන්නට දැවැන්ත දිය දහරා දෙකක් කුඩාරම් භූමියට දෙපසින් ගලාගෙන ගොස් හෙළකින් පහළට වැටෙන බවයි. එහි දිය ඇලි 2 ක් තිබු අතර එම දිය ඇළි යුගලය දුටු එකම පිරිස අප බව පසු කාලීනව අපට දැක ගැනීමට ලැබුණි. කෙසේ හෝ සීතල ජල දහරාවන් දෙකෙන්ම පිරිස නැගගත් අතර දිය කෙළීමට කදීම ඉස්පාසුවක් එය විය. තව දුරටත් අවට ගල්තලාවෙන් පතන තුළත් සැරි සැරූ යහන්ගල තවත් ආකාරයකින් අලංකාරවත් ලෙස දකින්නට ලැබුණි.

උදෑසන ආහාර ලබා ගත් අප දහවල් එකොළහ පමණ වන විට නැවත බස් රථය වෙත යාමට ගමන් ඇරඹුවෙමු. නැවතත් අප පිවිසි ඉසව්ව සොයා ගෙන මාන පඳුරු යාය මැදින් ඉදිරියට ගමන් කළෙමු. හිරු කිරණින් සම්පූර්ණයෙන්ම අප නැහැ වී තිබු හෙයින් මාන පඳුරු පීරාගෙන කඳු ගැට නැග තැන පල්ලම් බසිමින් යෑම දුෂ්කර විය. නමුත් දෙහෝරාවකට ප්‍රථම අප යහන්ගල තවත් ආකාරයකින් දැක ගත් පසු අප වන පියස අසල වූ අඩි මාර්ගය තුළට පැමිණියෙමු.

යහන්ගලේ පවතින ජනප්‍රවාදයට අනුව එහි ගලේ බණ්ඩාර දෙවියෝ වැඩ සිට ඇත. උඩබකාව ගමට අවශ්‍ය ආයුද බලා දුන් ගලේ බණ්ඩාර දෙවියෝ කුඹුරු ගොවිතැන සශ්‍රීක කිරීමට උපකාර කරන ලදි. තව දුරටත් යහන්ගල ගැන ඇති ජනප්‍රවාදය නම් යහන් ගල තුළ රාවනා රජුගේ සිහි මුර්ජා වූ සිරුර තැන්පත් කර ඇති බවයි. රාම රාවණා යුද්ධය ලකේගල හා රැහැස්ස අතර පැවතුණ හෙයින් රාවණා රජුගේ දේහය යහන්ගල ඇතුළේ තැන්පත් කර ඇතැයි ලෙස උපකල්පනය කළ හැක. මන්ද වචනයේ අර්ථයෙන්ම යහන්ගල යනු නිදන ඇඳක් ලෙස දුර තියා පැහැදිලිව දැක ගත හැකි කන්දකි. කෙසේ හෝ සවස 4 පමණ වන විට බස් රථය අසලට ආ අපි අසල වූ දිය පිහිල්ලෙන් ගත දොවාගෙන ඇල්ල ගල ඇල්ලේ සුන්දරත්වය ද දකිමින් කොලොම්තොට බලා පිටත් වුණෙමු.

Thanks for reading!

Sobasiri Team © 2018

Bathing place

Morning Beauty

More Water

Yahangala and Velangolla Plain

Closer view

The stream

Other side of the stream

We were there

Red line is the path we got down to the camp side, Yellow line is showing the path we discovered Velangolla more and White line is the path we followed to go back

Panorama view taken at our camp site

ලංකාවේ තියෙන ‘ පුංචි එවරස්ට් කන්ද ’

එවරස්ට් නම් වූ ලෝකයේ උසම කන්දට තරමක් සමාන ලෙසින් පිහිටා ඇති සේම ලංකාවේ දිගම නම සහිත කන්ද වන කෙහෙල්පොත්රුදෝවේගල තරණය යනු නකල්ස් ක්‍රියාද‌ාම තෝතැන්නේ ප්‍රධාන ඉසව්වකි. උසින් මීටර් 1485 ක් පමණ වන මෙම කන්ද ලංකාවේ කඳු අතර උසින් 64 වන ස්ථානයේ පසුවෙයි. නකල්ස් දකුණු හා ගිනිකොන මායිම වන මෙම කන්ද තරණය සඳහා අපි උඩුදුම්බර බලා පිටත් වුණෙමු.

කොළඹ සිට නුවර පාරේ ගොස් පසුව මහියංගණය පාරේ උඩදුම්බර නගරයට පැමිණියේ පාන්දර පහ පමණ වන විටය. ඒ වන විටත් පාළුවට ගිය නගරය සහ අහස් කුස සැරසී සිටියේ කළු වළාකුළින් පමණි. යන්තම් නැගෙනහිර අහස් මෝදුවන හිරුකිරණ නකල්ස් වනයේ තුරුපතර මත වැටෙන කණිසමේ අප උඩදුම්බර සිට කළුගල හරහා උඩ ඉලුමක ග්‍රාමසේවා වසමට ළඟා වූයේ පාන්දර හය වන විටය.

කළුගල සහ තැලගුණේ වැනි සම්ප්‍රද‌ායික ගම් පියස් අතරින් වැටුණු පටු මාර්ගය එක් බසයක් පමණක් යාමට තරම් ප්‍රමාණවත් වුවද වංගු ගණනාවකින් සමන්විත වුණ ළා හිරු කිරණ මැද මීදුම් සළු අත හරින ගැරඬිගල කඳුවැටිය ඇයගේ ආභරණය අපට පෙන්වූයේ මීට පෙර අප එහි පැමිණි වග සිහිකරවමිනි. ලංකාවේ එකම ජල ප්‍රවාහයකින් දියඇලි වැඩිම ගණනක් (7ක්) එකම ස්ථානයකදී පහසුවෙන්ම දැකිය හැකි ගැරඬිගල ඇලිද‌ාමය ජනෙල් කවුලු අතරින් බලාගෙනම ඊට අසල්වැසි වන අද දවසේ ගමනාන්තය වන කෙහෙල්පොත්දෝරුවේගල කන්දට අපි සමීප වුණෙමු.

කෙහෙල්පොත්දෝරුවේගලට අසල්වැසි වන යහන්ගල යනු මීට පෙර අප පැමිණි ඉසව්වක් වන අතර එය පිහිටි වෙලන්ගොල්ල පතන ගිනිකොන කෙළවරේ සිට දකුණු කෙළවරට පැමිණ පසුව ඊටම යාවී කෙහෙල්පොත්දෝරුවේගල කඳුවැටිය ආරම්භ වෙයි. මෙය බැලූ බැල්මට තුන්හුලස් කන්දක් වන අතර තරණය කිරීම අපහුසු බවත් දැනෙන්නට වන්නේ උඩුදුම්බර පෙනෙන මෙහි උස නිසාවෙනි. නමුත් උඩ ඉලුක තෙක් පැමිණි පසු ඔබට සිතාගත නොහැකි පරිද්දෙන් කන්දේ වෙනස්ම මුහුණුවරක් දැකගත හැකි වනු ඇත.

Grama Niladhari Office

Journey started

Target Seen

Ridge of the mountain through Velangolla

Kehelpoth peak

We are on the way to the peak

Surrounding beauty

Valley of mountains

Connected through Yahangala

Entered to the dried forest

කෙසේ හෝ කළුගල පාරේ කෙළවරට වන්නට පිහිටි උඩ ඉලුක වෙත හැරෙන ස්ථානයේ යහන්ගල පිළිබඳ නාම පුවරුවක් මාර්ගයේ වම් පස දැකගත හැකි අතර එම මාර්ගය හරහා උඩඉලුක ග්‍රාමසේවා නිලධාරි කාර්යාලය අසලට පැමිණිය යුතුය.

මෙම සාම්ප්‍රද‌ායික ගම් පියසේ වෙසෙන ගැමි ජනතාව බෙහෙවින් ප්‍රියමානාප විය. ඔවුන් පිටස්තර පුද්ගලයන්ට දැඩි ආගන්තුක සත්කාරයක් දක්වන අතර ගමනට අවශ්ය තොරතුරු සහ මඟ පෙන්වීමක් අවශ්ය නම් එය පවා නොපැකිළිව ලබා දේ. කල් තියාම මඟපෙන්වීමට පුද්ගලයෙකු අප සොයා ගත්තේ ප්‍රදේශයේ ග්‍රාම නිලධාරිවරයා මාර්ගයෙනි. සියල්ලෝම උඩඉලුක වෙත පැමිණ වනගත වීමට ප්රථම ගමනට අවශ්ය තොරතුරු සහ ගමනේ ස්වභාවය පිළිබඳ පැහැදිලි කරන ලදී.

උඩ ඉලුක සිට ගුරු පාරක් ඔස්සේ අප ඉදිරියටම ගමන් කළ අතර මාර්ගය දෙපස වනය බෙහෙවින් වියළි ස්වභාවයක් ඉසිලූ අතර වර්ෂාව බොහෝ කාලයකින් මෙහි නොපැමිණ වග මගපෙන්වන්නා අපට පවසන ලදී. කිලෝමීටරයකට ආසන්න දුරක් අප ගුරු පාර දිගේ කන්දේ වම් පස කෙළවරට වන්නට ගමන් කළ අතර ඉන්පසු අපි ගන වනාන්තරයට පිවිසීමට සූද‌ානම් වුණෙමු. පරිසරයේ වියළි ස්වභාවයත් ඊට අනුගත වූ ජෛව විවිධත්වයත් පිළිබඳව නැවතත් නඩය දැනුම්වත් කළේ මගක් නොමැති අඳුරු කැලයේ යන විට සියල්ලෝම ආසන්නයෙන් ගමන් කළ යුතු හෙයිනි. මන්ද වන පියස ඉතාමත් ගුප්ත නිහඬ බවක් ඉසිලු අතර තද හිරු රශ්මිය වැටුණ ද මහ රූස්ස තුරුවියන් අතරින් ඒ හිරු කිරණ දෙරණත සිප ගත්තේ අතරින් පතර පමණි. ඒ හැර සමස්ත වනයම මඳ අඳුරු ස්වභාවයක් සහ වියළි ස්වභාවයකින් යුක්ත විය.

ක්‍රියාදම සංචාරකයින්ගේ සොඳුරු තෝතැන්නක් වන නකල්ස් වන පෙත යනු හෙක්ටයාර් විසිද‌ාහසකින් පමණ හෙබි සොබාදම් නිර්මාණ රාශියකින් යුත් ඉසව්වකි.

We hiked through this forest patch

Challenges we met

More to go

Mountains through 18 bends

Colorful nature

Came to the base of the rocky plain

Amazing environment

This is what we want to grow more

Peak seen at the base of Kehelpoth

Some nature creations

වන පියසට ඇතුළු වූ අපි ක්‍රමයෙන් ඉහළට නගින්නට වීමු. වියළි පරිසරය නිසාවෙන් බිම වැටී තිබූ කොළ මත අඩිය තබන විට නිකුත් වන ශබ්දය විනා වෙනත් කිසිදු ශබ්දයක් වනය තුළ නොතිබුණි. ගල් වැටි, ගල්කුට්ටි අතරින් යන විට තරමක වෙහෙසක් දැනුණු පසු අප විවේක ගැනීමට නැවතුණේ කදිම ස්ථානයකය. එය සිඳී ගිය දිහ දහරාවකි. දෙපසකින් පැමිණෙන ජල කඳ එකතු වන ස්ථානයේ ගල් කුට්ටි බොහෝමයක් පිහිටා තිබුණි. ඒ මත අසුන්ගත් සියල්ලෝ තම උදෑසන ආහාර ගැනීමට සූද‌ානම් වූයේ තවමත් වෙලාව උදෑසන 9 ට පමණ තිබියදීය.

වියළි කාලගුණය හේතුවෙන් මෙම වන පියස තුළ කිසිදු ජල මූලාශ්‍රයක් නොතිබුණු අතර තුරුවියන් බැඳ ගත් රූස්ස ගස් කුළු නිසාවෙන් ගතට වැඩි අපහසුවක් නොදැනුණි. කෙසේ නමුත් මද විවේකය අවසන් වූ පසු අප නැවතත් ගමන ඇරඹියේ කුඩා සමතලා බිමක මීටර තුන්හාරසියයක් ඇවිද යමිනි. පසුව අප නැවතත් තද නැග්මකට අවතිර්ණ වූ අතර ගල්කුට්ටි මතින් යුතු ගමන තරමක් දුෂ්කර වූයේ ගල් කැබැලි පයට ලිස්සා පහළ පැමිණෙන පිරිසගේ ඇඟට පතිත වීමේ අවද‌ානම නිසාවෙනි.

හෝරාවකට අධික වනගත දුෂ්කර ගමනකින් පසු අප විශාල පර්වත බිත්තියක් අසලට පැමිණියෙමු. එහිදී එම පර්වතය වම් පසින් ගල්වැටිය දිගේ ඉහළට නැගීමට සිදුවිය. ගස්වැල්වල ආධාරයෙන් ගල දිගේ මීටර දහයක් පමණ අපි ඉහළට නැගගෙන පසුව කටු පඳුරු යායක් මැදින් ගොස් විවෘත අවකාශයක පිහිටි ගල් තලාවකට අවතීර්ණ වුණෙමු.

Came to the middle of the peak

Ridge from Velangolla Plain

Peak of the mountain

Ridge goes to Velangolla and Yahangala seen

This is the easiest route from VElangolla

Team on the way to the peak (1)

Team on the way to the peak (2)

Time for a small capture

We at the middle point of the route

Summit Seen

Endless beauty

මෙම ගල්තලාවට ඉහළින් පිහිටියේ කෙහෙල්පොත්දෝරුවේගල කඳු මුදුණය. මෙතැන සිට ඊට ඇති උස මීටර 50 ක් පමණ වූ අතර මෙම ස්ථානයට යහන්ගල, වෙලන්ගොල්ල පතන සිට මහියංගණය මහවැලි ගඟ දක්වා පුළුල් පරිසරයක් දැකගත හැකි අතර තවත් පසෙකින් මැද මහනුවර, හුන්නස්ගිරිය සහ ඩීන්ස්ටන්, දෝකළුගල දක්වා පරිසරය ද දැකගත හැක.

කෙහෙල්පොත්දෝරුවේගල සිට යහන්ගල හරහා වෙලන්ගොල්ල පතන ඉතාමත් පැහැදිලිව හා සුන්දරව මෙම ස්ථානයට දැකගත හැකි අතර එහිදී මෙම සියලුම කඳු එකිනෙක යාවී ඇති බව පහසුවෙන් දැකගත හැක. තවද පසෙකින් ගැරඬිගල සහ දුම්බානාගල දක්නට ලැබුණි.

මෙතැන සිට අපට යාමට තිබුණේ තරමක අන්තරාද‌ායක ගමනකි. අප මීටර 20 ක් 30 ක් පමණ අනෙක් පස හෙළට බැස යාබද පටු නිම්නයට නැග ගත්තේ කටු සහිත වැල් රාශියක් පිරි ඉසව්වකිනි. මන්නා පහරින් කටුවැල් කැපුන ද සමහරක් කටුවැල් බෑග්වල සහ ඇඳුම් වල පැටලුණි. පටු නිම්නයට පැමිණි පසු ඉන් වක්‍රාකාරව ගොස් අනෙක් ප්‍රදේශයට යා යුතුව තිබුණි. නමුත් යන්තමින් අඩියක් තබා යාමට ප්‍රමාණවත් ඉඩක් පමණක් එහි තිබුණි. කෙසේ හෝ එකා පිටුපස එකා යමින් ආරක්ෂාකාරි ලෙස අපි ඉන් එහා පැත්තට ගියෙමු.

පසුව ගල් කුට්ටි අල්ලා ගෙන ඒ දිගේ කන්දේ වම් කෙළවරේ පිහිටි ගැට්ට අසලට අපි පැමිණියෙමු. මේ වන විට අපි කෙහෙල්පොත්දෝරුවේ කන්දේ වම් කෙළවරට පැමිණ සිටියෙමු. එනම් එහි එක් කඳු තීරුවකටය. මෙතන සිට අපට මාන පඳුරු යායක් මැදින් ගමන් කිරීමට සිදුවිය. මාන පඳුරු දුඹුරු පැහැ ගැන් වී තිබිණ. කිසිදු වැහි වළාවක් නොවුයෙන් චණ්ඩ හිරුරැස් වලින් සමස්ත කඳු වැටියම වෙළාගෙන තිබුණි. ඊට නොදෙවෙනි ලෙස ප්රබල සුළං ප්‍රවාහයක් මෙම කොටසේ දක්නට ලැබුණි.

නකල්ස් වනපෙතේ බොහෝ ස්ථානවල අපට අධික සුළං ප්‍රවාහයකට මුහුණ දීමට සිදුවිණ. කිරිගල්පොත්ත, සුදුගල, නකල්ස්, අලුගල්කන්ද, ලකේගල, යහන්ගල, දුම්බානගල ආදී කඳු මුදුන්වල දැඩි සුළං ප්‍රවාහයක් පැවතුනේ රිවස්ටන් සුළං කපොල්ලට නොදෙවෙනි ලෙසය. මෙහිදී අප කන්ද නගින ඉසව්වට දෙපසින් දැවැන්ත හෙල් 2 ක් තිබූ හෙයින් වඩාත් මධ්යයට වන්නට අපි ගමන් කළෙමු.

Yahangala on the screen

Enjoying the beauty

Started to cover the last part

Team on the other ridge of the mountain

Challenges

Deadful climbs

Handle with care

I came first to check the route

Our team near to the summit

Nirosh on the way

තවත් අඩහෝරාවක් ගතවන තැන අප කුඩා ගල් ගුහාවක් වැනි ආවරණයක් සහිත ස්ථානයට පැමිණියෙමු. ඒ අසලට එ්මට අපට අඩි තබන්නට වූයේ මීටර 200 කට වැඩි හෙලක ගැට්ට මතින්ය. පසුව ඇලමාන පඳුරු එක අතට අල්ලා ගෙන ඊට බර දී ගල් කුට්ටි අතරින් නගිමින් ඉහළ ගල් තලාවට පැමිණියෙමු. දුර සිට පෙනුණු කඳු මුදුන එය දැයි සිතුවත් එය නොවන බව පසක් වූයේ ඊට මදක් පිටුපසින් පිහිටි අංශක 90 ක දැවැන්ත ගලක් තරණය කළ යුතුව තිබුණු නිසාවෙනි.

වක්‍රාකාරව තිබූ ගල දිගේ මීටර 10 ක පමණ ඉහළක් අපට අනිවාර්යෙන්ම නැගීමට තිබුණේ අංශක 90 ක ආනතියක් ඔස්සේය. එම ස්ථානය කිසි ලෙසකත් අපට මගහැරීමට නොතිබුණේ කන්ද මුදුනට යාමට එම ගල එකම බාධාව වූ නිසාවෙන් සහ ඒ දෙපස දැවැන්ත හෙල පිහිටි නිසාවෙනි. කෙසේ හෝ එම ගලේ ගැටි වලට අඩි තබමින් කඳු තරණයේ මූලික සිද්ධාන්ත මත පදනම්ව අප එකා බැගින් ආරක්ෂාකාරීව කන්ද මුදුනට ගිය අතර අතරමග ගලේ ගැටිත්තක් අල්ලාගෙන සගයෙකු සිටිමින් පහළ සිට නගින පිරිසට යම් අත්වැලක් සපයන ලදී.

කෙසේ හෝ අන්තරායකර ගමනකින් පසු නකල්ස් වනපෙතේ සැඟව තිබූ පුංචි එවරස්ට් කන්ද වන් කෙහෙල්පොත්දෝරුවේගල මුදුනට සියල්ලෝම පැමිණි පසු එහි වූ මාන යාය මත වැතිර විවේකයක් ගන්නා ලදී. සියල්ලේම විවේක ගන්නා අතරතුර අපි කඳු මුදුනතේ තවත් පැතිවලට ඇවිද්දෙමු. එහිදී අපට අලුගල්කන්ද, නකල්ස් කඳුවැටිය, ගොම්බානිය. තුන්හිස්ගල, වමාරපුගල, ලකේගල කඳු ත්‍රිත්වය, උහුනුගල, තෙළඹුගල යනාදිය දැක ගැනීමට හැකි වූ අතර මහියංගණය ආශ්‍රිත සොරබොර වැව, දම්බරාව වැව, දුම්බර වැව සහ තවත් අවශේෂ වැව් ද පීත්ත පටියක් ලෙස ගලාගෙන යන මහවැලි නදිය කිලෝමීටර ගණනක් දුරටත් තවත් පසෙකින් හෙට්ටිපොළින් එහි දෙහිඅත්තකණ්ඩිය හරහා මොරගහකන්ද දක්වාත් දැවැන්ත වපසරියක් අපට මෙහිදී දැක ගැනීමට ලැබුණි.

Yahngala full view

Surrounding beauty

Nearby Mountains

Yahnagala and Velangolla Plain

Its beautiful

Gerandigala Mountain, Dumbanagala summit seen

Summit of Kehelpoth

Pure rock climbing

We manage to conqure

Endless beauty

සීතල හිම කැට උඩ ගමනාන්තය සනිටුහන් කරන ලෝකයේ දුෂ්කරම සහ ප්රබලම කඳු තරණය වන එවරස්ට් කන්ද උඩට කොපමණ වපසරියක් පෙනේ ද එය මෙම කන්ද මෙන් සය ගුණයකට වඩා විශාල හෙයින් ඒ මත සිටීම සහ එය තරණය කිරීම කෙතරම් නම් ආශ්චර්යක් ද යන්න මෙහිදී අපට සිතුණි. මීදුම් සේල අද දවසේ සොයා ගැනීමට නොහැකි වූයේ චණ්ඩ හිරු රැස් වැහි දිය බොහෝ කාලයකින් නොලද දුම්බර වනපෙතට බොහෝ සෙයින් දැනෙන හෙයිනි. අංශක 360 ක පුළුල් වපසරියක් දැකබලා ගත හැකි කෙහෙල්පොත්දෝරුවේගල යනු මධ්යම පළාත නැගෙනහිරින් වෙන් කරන සීමාවේ පිහිටි උසම කඳුවැටිය වේ. අලියා කොටගල, කොස්ගොල්ල, හැටකටුවේගල වැනි රන්දෙනිගල රක්ෂිතයේ පිහිටි කඳු ද වික්ටෝරියා ජලාශය ද ඊටත් එහායින් මීදුම වෙලා ගත් නුවරඑළිය දක්වා පරිසරය විය. තද අව්ව මාන පදුරු මත වැටුණ ද ඊට ඔච්චම් කරමින් එහෙ මෙහෙ පැද්දෙන්නට ඒවාට හැකි වූයේ ප්රබල සුළං ප්‍රවාහයක් මෙම මුදුනතේ තිබුණු නිසාවෙනි.

කෙසේ හෝ මෙම ස්ථානයේ එක් බෑවුමක විශාල කළුගල් බිත්ති පිහිටා තිබුණේ දුටුවන් සිත සලිත කරන්නාක් මෙනි. එම හෙල් අංශක 90 ක් පමණ වූ අතර මෙම ස්ථානයට සමස්ත බලන්ගොල්ල පතනම සහ යහනක් බඳු යහන්ගල පර්වතයත් හරි අපූරුවට දැකගත හැකිය. මීළඟට අප සූද‌ානම් වූයේ දිගු විවේකයෙන් පසු නැවත කන්ද බැසීමයි. එහිදී අප කන්දේ අනෙක් පසින් යහන්ගල හා කෙහෙල්පොත් අතර මැද පිහිටි ඕඩයක් දිගේ බැසීමට තීරණය කළේ එමගින් ඉක්මනින් ගම්මානයට ළඟා විය හැකි නිසාවෙනි.

මාන කැලය අතරින් පල්ලම් බැසගත් අප වන පියසට අවතීර්ණ වූයේ මඟපෙන්වන්නා කියූ සිඳීගිය දිය දහරාව හෙවත් ඕඩය වෙතය. ඕඩය දිගේම අපට පහළට බැසිය හැකි නමුත් එහි දැඩි අවදානමක් තිබුණි. එනම් පිටුපසින් පැමිණෙන්නාට වැරදීමකින් හෝ ගල් කැබැලි ලිස්සුණහොත් ඒවා ඉදිරියෙන් යන පිරිසට වැදෙන බැවිනි. එවැනි අනතුරු 2 ක් සිදුවීමට ඉඩ නොදී නූලෙන් බේරුණු අතර දෙහෝරාවකින් පමණ අපට ඕඩය නිමා වන ඉසව්වට පැමිණීමට හැකි වුණි. ගම්මානයට ජලය ගෙන යන බටය හමුවූ අතර පිපාසයෙන් සිටි සියල්ලෝ ඉන් ජලය පානය කළේ මඟපෙන්වන්නාගේ උදව්වෙනි.

පසුව අපි පුරන්ව ගිය කුඹුරකට අවතීර්ණ වී තරමක විවේකයක් ගතිමු. සවස් යාමය ළංව තිබුණු හෙයින් අසල නිවසක වූ ටැංකියකින් යන්තමින් මුහුණ කට දොවා ගත්තේ ජලය අරපරිස්සමෙන් ඔවුන් ද පාවිච්චි කරන නිසාවෙනි. ලංකාවේ පුංචි එවරස්ට් කන්ද වන කෙහෙල්පොත්දෝරුවේගල සාර්ථක ලෙස දැඩි දුෂ්කරතා සහ අවදානම් තත්ත්ව මධ්‍යයේ තරණය කළ අපි සවස හය වන විට අප පැමිණි බස්රථය කරා පියමැන්නෙමු.

Lakegala, Wamarapugala, Meeriyagolla and Thelambugala seen

The handsome guy, Lakegala

A side view of Kehelpothdoruwegala

Mountains through Mahiyanganaya

Rocky Walls

Paddies at Uda Iluka

End of an adventure

Where we were few hours ago

Pano 1

Pano 2

Pano 3

Pano 4

Pano 5

Pano 6

Online Article – http://www.lankadeepa.lk/sunday/rasawitha/ලංකාවේ-තියෙන-‘-පුංචි-එවරස්ට්-කන්ද-’/57-536987

Thanks for reading!
Sobasiri Team © 2018

Bana Samanala Gala / Bana Samanala (බෑණ සමනළ ගල /බෑණ සමනළ)
Bana Samonala are two peaks situated at closer to each other at Peak Wilderness. British called it as twin peaks to due to it’s similar view from top of Adam’s peak. They mentioned it as false peak due to similarity to Adam’s peak/Sri Pada.
But locals name one peak (tallest one) as Bana Samonala and other one as Darmaraja Gala (ධර්මරාජගල). 1:50 000 map shows it’s height as 2010m.

Bana Samanola (බෑණ සමනළ), Darmarajagala (ධර්මරාජගල) and Kunudiya Parwathaya (කුණුදිය පර්වතය)

Bana Samanala and Darmarajagala

Zoomed view of Bana Samanala

This successful journey starts from attempted hike to Bana Samonala in August/2016. We had to give up the journey due to various reasons but learnt a lot of things which were useful in this hike.
We (Keshan and Myself) have planned to do it as one day hike only to Bana Samonala Gala without camping. Our strategy was do a night hike along Hatton route to Sri Pada and descend up to Seetha Gangula (Rathnapura) where Bana Samonala hike starts. Then we can start the hike early morning and planned to reach the peak by afternoon. If everything goes well we can reach Palabathgala in late afternoon to wind up the journey.

Let’s see how it worked:

It was supposed to have a direct Colombo-Nallathanniya bus from Pettah at 3.30pm but it was not there on that day. Therefore we have reached Hatton by 8.30pm by travelling routine Hatton Bus. There was another group of off season Sri Pada hikers with us from Hatton. With the aid of hired van we have reached Nallathanniya and started the hike by 10.45pm. Though we carried head torches there was enough moon lights to show our path to sacred peak. Waterfalls at Hatton-Sri Pada route were active with evening rain. It was amazing to watch them under moon light. We didn’t come across any other off season pilgrims at that time probably they might have a late start to reach the time of Sun rise. As our hopes were beyond that, we were able to reach sacred peak around 2.30am. After worshiping sacred foot print we descend along Rathnapura route and halted at Andiya Malathenna Ambalama. We had few extra hours to sleep there but didn’t have a proper sleep due to chilling cold. It made us to make a fire at Ambalama.

Shashi, Myself and Keshan at Makara Thorana

Lightened Buddha statue at Makara Thorana

Off season Sri Pada waterfalls at night. Click credit-Shashi

Sacred peak. Click credit-Shashi

Believe this is Sri Pada Maluwa at 2.30am morning.

Team at Sri Pada Maluwa. This marked my 11th visit to Sri Pada.

Our target is seen: Bana Samonala Gala and Darmaraja Gala. This was taken at 2.30am with aid of moon light.

Around the fire at Adiyamalathenna Ambalama

Early morning we had breathtaking view of Sri Pada, Bana Samonala Gala, Kunu Diya Parwathaya, Heenpiduruthalawa and Surroundings.

View of Sri Pada from Adiyamalathenna Ambalama

View of Sri Pada from Adiyamalathenna Ambalama

Sri Pada

Sri Pada

Sri Pada from Haramitipana

Bana Samonala Gala (left) and Darmarajagala (right)

Bana Samonala Gala

This is our target of the day

Kunudiya Parwathaya

Kunudiya Parwathaya zoomed

Heenpiduruthalawa

Getting down

Makara Thorana at Rathnapura-Palabathgala road

After having breakfast we have started from Seetha Gangula around 7am.
If I describe the route basically you have to go upstream from Seetha Gangula and get first right turn. (This stream is not prominent at beginning). Along this stream you will find three waterfalls made by Kuru Ganga. After certain distance along this feeding stream of Kuru Ganga (කුරු ගග) we got into the forest according to the map. We were careful to select a place where slope is low between stream and forest. Sometimes there was a fainted foot pathway as well. It was almost a continuous hike from the stream to the top of Bana Samonala. Other than few places, hike along mountainous forest was not that much difficult. Apart from mountainous forest there were Nelu bushes, bamboo and throny bushes.
It should specially mention about the new member joined with us at Seetha Gangula. This Dog was with till the peak and Palabathgala.

View of Darmarajagala from Seetha Gangula

Along the stream…

The new friend joined with us

Along the stream…

Along the stream…

Peak wilderness and Kuru Ganga

Kuru Ganga Falls-1

Kuru Ganga Falls-2

Kuru Ganga Falls-2

Tiny fall

Kuru Ganga Falls-3

Kuru Ganga Falls-3

Kuru Ganga Falls-3

Kuru Ganga Falls-3

Elated Chamara

On top of Kuru Ganga Falls-3

More and more cascades

Through the forest…. Photo credit-Chamara Perera

Through the forest…. Photo credit-Chamara Perera

Through the forest…. Photo credit-Chamara Perera

Through the forest…. Photo credit-Chamara Perera

Through the forest…. Photo credit-Chamara Perera

It took 4-4.5 hours to reach Bana Samonala Gala peak from Seetha Gangula. Peak was started to cover with mist before few minutes we stepped on it. Highest point of Bana Samonala is marked by a Buddhist flag. There was another flat slab rock closer to the highest point where you can just pitch a single tent. We explored more on the peak. A large slab rock with angle is situated 10/20meters away from the highest point. It spreads over 50/60 meters and another flag pole was situated there. So Bana Samonala peak has multiple view points, but we were not able to have a surrounding view. We spent couple of hours on top of Bana Samonala with hope of having a clear surrounding view, but it was not a lucky day. At the end we had a chance of bit of mist free area, most probably Raja Male tea estate next to sacred peak.

On top of Bana Samonala Gala

At peak of Bana Samonala Gala. Note the Doggy with us.

On top of Bana Samonala Gala. Note the Buddhist flag

Doggy on top. This is a good evidence for dog is the best friend of human. Without having any benefits he came with us.

මලට බඹරෙකු සේ….

Flowers

Flowers

Bana Samonala peak is surrounded by different mountainous forest

Click credit goes to Sashi.

Getting clear…

Getting clear…

Getting clear…

Getting clear…

Getting clear…

It’s a tea estate. Most probably Raja Male estate

It’s a tea estate. Most probably Raja Male estate

This is the place you can pitch a tent. As it is surrounded by trees hope wind would me a major problem.

Forest cover on top of Bana Samonala Gala.

Macro

Adaptation for wind and cold weather

Adaptation for wind and cold weather

This is the sloping slab rock situated few meters away from the highest point. A large group of people can stay there

Walking on top of Bana Samonala Gala

On top of Bana Samonala Gala

Evidence of previous visits

Capturing the mist

Another flag pole

These flowering trees added extra beauty

On top of Bana Samonala

Thickened leaves…

Another group photo…..

Posing…..

In return journey we have targeted the stream with short distance. Therefore we had to get down along risky slab rocks. After coming to the stream we spent much time to get pictures of waterfalls. (Some of the pictures above I published were taken in return journey) It was around 4pm when we were back to Rathnapura-Palabathgala road. And by 7pm we came to Palabathgala. It should mention there is a water tank established at Palabathgala temple for Sri Pada pilgrims. After having a bath we hired a three wheeler to reach Rathnapura.

After coming to Seetha Gangula. Last picture of the day. Thanks for the whole team for successful journey.

This is our approximate route. Note how it changes with our route in 2016.

Thanks for reading

සුමන සමන් දෙවි පිහිටයි.

Kiribathgala is a mountain range is well seen to Colombo-Badulla road at Pelmadulla area. I was looking at this mountain all the time when I passed Pelmadulla (පැල්මඩුල්ල). It stands like a giant (most probably as it was closer to the road) in my right hand side. Most of the time it has a misty cap which discourage me to conquer it. But how can we miss such a majestic mountain. Therefore I was searching about Kiribathgala.
When you search about Kiribathgala, Malith’s report is coming to the top. It was in his conquered list. As he was working there, was an expert about Kiribathgala routes. Though I planned to visit there several times over years, it was postponed due to bad weather etc. Meanwhile I met Keshan who had similar idea to conquer Kiribathgala. Keshan also has gathered some information about Kiribathgala.
According to Malith’s description there are three routes to hike Kiribathgala:

1. Pelamdulla (Lellopitiya) ->Pathakada (පාතකඩ) ->Pulun Ella (පුළුන් ඇල්ල) ->Kiribathgala: I have discussed with a friend who had conquered kiribathgala from this site. According to him it was a strenuous hike and actually needs two days to explore the range.

2. Rathnapura->Wanniyawatta (වන්නියාවත්ත)->Kiribathgala: This is what Malith has followed. His report describes how difficult it is.

Always Google map comes to help us. If you read it carefully you can climb most of the mountains in Sri Lanka. It showed me climb from Erabedda side is easier than other side because there are tea estates closer to the top of the mountain. But slope is more.

How Kiribathgala stands in metric map. Note it is a long range with multiple peaks. Click image to enlarge.

How it is seen in goggle map. Note our starting at Uda Erabedda. It has multiple peaks. The arrow shows the highest point mentioned at metric map.

We have reached Rathnapura town around 6.30 am and after the breakfast we searched for Uda Erabedda bus. Luckily the conductor and driver of Uda Erabedda bus also have been at Kiribathgala. They guided us to go from temple side. (There is another route from Uda Erabedda as well). We got down in front Uda Erabedda temple and surrounding was covered with mist. We couldn’t even see Kiribathgala Mountain.
I should appreciate the chief priest and the uncle met at temple. They were very supportive and describe the path to the peak.
First we had to pass few tea patches and there was a clear foot path through tea estates. This confirmed my observation about the route is correct. After the last tea patch we have entered into the forest where we didn’t have a clear pathway. We were asked to follow a dry stream which origins from top of the mountain. There were few water sources at this dry stream and it was a continuous hike with slope till we reach the peak of Kiribathgala.

We got down in front of the temple

Clear foot path behind the temple

Chathura is the new member for this trip.

There were minor rock climbing parts

Intermittent tea patches were common finding at beginning of the journey

Having a rest

Along the dry stream

Along the dry stream

Along the dry stream

Collecting some water

Last part of the stream had Kakilla bushes. This was the most troublesome plant we came across at Kiribathgala.

On top of Kiribathgala

On top of Kiribathgala

On top of Kiribathgala

On top of Kiribathgala

A long break after a continuous hike…

Top of Kiribathgala extends for 2-3km. It also has ups and downs. Map shows multiple peaks here. We didn’t have an intention to visit the peaks on left side with forest coverage, probably it has no good view. We moved right passing a forest patch and then entered fairly flat section with full of Kakilla (කැකිල්ල). Here you can have a view above bushes. Kakilla bushes have grown about 2 feet above the ground. After about 1km walk we have reached the slab rock where flag is placed. We have noticed “Kiri Bath “-කිරිබත් like markings on top of this slab rock. It is a good place for camping.

Note now we have reached the peak. This area extend for 2-3km.

Through the forest patch….

Through the forest patch….

A jump

The area full of Kakilla

View over Kakilla bushes

Most troublesome plant at Kiribathgala-Kakilla

View above Kakilla bushes

This is the peak with forest cover. We didn’t go to that side.

Surrounding view

Through Kakilla bushes

Thickly grown Kakilla Bushes

Slab rock with the flag

කිරිබත්

Flag at Kiribathgala

At flag point of Kiribathgala

At flag point of Kiribathgala

Tea estate at Kiribathgala village

View from Flag point

Hardest part of the journey started after flag point. The peak with nice view point was seen about 750m beyond from the flag point. But whole area was covered with Kakilla bushes. It is thickly grown up to 2/3 feets. In addition there were throny bushes and bamboo as well. The front man has to put extra effort when go through Kakilla bushes. First time I have noticed a dust coming out of Kakilla leaves causing sneezing when exposed. It took about1-1.5 hours to pass this area with great difficulties. I never thought Kakilla bushes are troublesome like this. Later we knew group of youngsters has made a fire at this area few years ago. They were brought into custody for this. Later Kakilla has grown over this burnt area. At the end we reached another forest patch and the rock with good view was standing in front of us. This was another tricky point. There was only one place to get onto this rock, but it was also slippery. Once we got on to the rock, we were stucked within bamboo bushes for next 10-20minutes. It was a great relief after coming out of Bamboo forest where we had final small rock with short Mana providing 360 degree view. We forgot the pain we had during the journey once we reached there. I didn’t take any photo of this hard section.

The peak with good view

This is the most difficult part through Kakilla bushes.

Final rock ascend

At one of a highest point of Kiribathgala

At one of a highest point of Kiribathgala

Slab rock on top of Kiribathgala

Peak(s) with forest cap.

We have spent four and half hours to reach this peak of Kiribathgala from trail head. This peak has 360 degree view with flat slab rock. There is a large slab rock with angle as well. The highest point according to metric map was seen about 500m away from this peak, but we didn’t try it assumed it has no good view point. Actually if someone look at the range from Pelamdulla side, he wouldn’t see any of these peaks as it is covered by the peaks at Pelamdulla side. So basically Kiribathgala has multiple view points and seems it need about 2days to cover all these peaks.
Mountain ranges we have identified includes: Rakwana range, Mountains at Nivithigala area, Thoranakotha and Ayagama side. Wanniyawatta and Kiribathgala villages are situated at base of the mountain. Rathnapura area and most probably Sri Pada range were also seen but I couldn’t identify sacred peak due to mist. Pelamdulla town is covered with the peak situated on that side.

Another peak. Must be the highest point according to metric map.

We didn’t try for this peak seems it has no good view point.

Surrounding view-Towards Nivithigala and Rakwana side

Zoomed view-Most probably mountains of Rakwana range

Towards Ayagama-Thoranakotha and surrounding mountains

Surrounding view-Don’t know which area is

The area we have passed. And behind is Rathnapura side…

Towards Rathnapura side

Way Ganga

Tea estate at Kiribathgala area

Zoomed view of highest point of Kiribathgala

Towards Pelmadulla. Pelmadulla area is completely covered with this peak.

The peak seen as Kiribathgala in Pelamdulla side

The peak seen as Kiribathgala in Pelamdulla side.

On top of Kiribathgala

On top of Kiribathgala

On top of Kiribathgala

On top of Kiribathgala

On top of Kiribathgala

On top of Kiribathgala

Showing the peak with maximum height

On top of Kiribathgala

Rathnapura-Nivithigala road

Wanniyawatta area

Kiribathgala area

A temple and paddies at Wanniyawatta area

This is the slab rock with angle….

Scribbles

This is the peak we have reached.

Return journey was happened in three and half hour’s time. We didn’t try a new route to return as we were exhausted. The chief priest of temple was so kind enough to give us a chance to have a bath at temple. According to them there is less strenuous route along a water stream to the peak .It will avoid Kakilla area. Most probably this stream should be in between the peak we were and peaks at Pelamdulla side. Then I can remember a foot path deviates down from the place we had a long break just after got on the peak along dry stream.

Return journey

Giant

Kiribathgala is seen to Uda Erabadda

Kiribathgala is seen to Uda Erabadda

Thanks for reading

When I stepped foot in Chilaw few years ago I wanted to do a complete rail hike along Puttalam rail line and my main intentions were to complete the stretch along Puttalam district. I somehow managed to finish off the difficult parts earlier and the easiest part was the remaining stretch between Kochchikade and Naththandiya. Please refer these reports on my previous attempts of different sections of the Puttalam line ( Naththandiya – Chilaw , Chilaw – Mundalama , Mundalama – Puttalama & Puttalama – Periyanaga villu ).

Since I couldn’t find anyone for a hike I decided to go solo and this was my 2nd test run for my new sx60 camera too. At around 8.30Am I started hiking along the railway from Naththandiya and headed towards Thunmodara. The stretch From Naththandiya to Lunuwila is the most scenic part of this hike.

Starting point

Halted for long time

Crossing at Udubaddawa road

Greene

.	Hamilton canal

morning snack

marshy land

.

waterways

.

.

.

.

reciprocal

solo

.

.

Blue faced Malkoha

.

Pair

.

fishing trap

Flood zone

.	Crossing Hora wanguwa road

.	daily tools

routine

Wheres my other?

lazy cats

day crawlers

.	towards colombo

.

a lake

jacana

Purple Swamphen

.	Purple heron

Whistling ducks

.

Branch of Gin oya

.

Bolawaththa road

crossing at lunuwila

goods train

.

The rest from Lunuwila to Kochchikade didn’t provide much to see other than the Huge bridge across Maha oya where Gampaha and Puttalam districts apart. I reached Kochchikade around 1Pm and got in to a bus heading towards Chilaw to end a half day rail hike which concluded my Puttalam rail hike series.

men at work

Bandirippuwa

.

.

towards Chilaw

.

daily needs

48

.

.

Waikkal bridge

two heads

.	Crossing A3

over by roads

reaching Maha oya

Maha oya

new A3 bridge

.	main attraction of the hike

.

.

crossing at Poruthota road

end point

Kochchikade

This is not the story about famous mountain-Kotagala at Hatton. A rock with short height from base is called as Kota-කොට (short) +Gala-ගල (rock/ mountain) in Sinhala. This mountain is situated just in left side when you start travel along Ibbagamuwa-Madagalla (ඉබ්බාගමුව-මඩගල්ල) road. Anupama and Myself were planning to hike this mountain as it’s appearance to Madagalla road is attractive. But we didn’t know it is called as Kotagala by locals. It is marked as Kandalawa (කදලව) in metric map.
Though it is situated on the side of Ibbagamuwa-Madagalla road, the drop is more in that side. As goggle map shows less drop in other side, we decided to find a place to climb in that side. There is a by road at Pannala junction which goes parallel to a water canal. We drove along this canal road and “Kotagala” appeared in our right side as a range. After certain distance we came across a road crossing the canal towards a temple. We met the chief priest at temple to find a clue to hike the mountain situated behind the temple. According to his guidance we drove further 200/300m along this temple road (up to a Siyambala tree) and parked our vehicle and got directions from locals. We were advised to start the hike behind a nearby house. After having the breakfast bought by Anupama we started the hike through dry forest. It was a continuous hike under the shades of trees till we come to the edge of the mountain.

Kotagala is mentioned as Kandalawa in metric map. It is circled here. Click image to enlarge.

The peak of Kotagala is marked by star. Our approximate route is drawn from anicut road.

Spiky Kotagala is seen at beginning

Getting the start

Dry forest

Break….

It was not difficult though it is a continuous hike.

A cave

Seems it is like a blind end but we could get on top of it.

Narrow edge where you can have a breathtaking view

Though this edge of Kotagala is bit risky it provides a breath taking view to surrounding. We were able to identify Hadurukkanda with Belgoda Kanda, Yakdessagala, Gonagama Kanda, Nathagane, Bathalagoda Lake, Alagalla (far away), Andagala and Ethugala.